ĐỐI THOẠI

Nguyễn Thông - Kỹ năng sống

mercredi 16 juillet 2025
Thuymy

Tôi thấy dịp hè nhiều gia đình cho con đi học hết thứ này thứ khác, cả rèn trong môi trường quân ngũ, gọi là "học kỳ quân đội". Cũng tốt thôi. Biết được thứ gì, tốt cho đời mình thứ ấy.

Nhưng có một thứ, tạm gọi là kỹ năng sống, thì nhiều đứa trẻ gần như không có, mà cha mẹ cũng chả chịu quan tâm. Chẳng phải mình nó thiệt, mà người khác cũng thiệt.

Tôi lấy ví dụ: Có nhiều đứa uống xong hộp sữa, nhẽ ra phải bỏ vỏ vào thùng rác thì nó cứ vứt vạ vật; nếu ném vào thùng rác bị trật ra ngoài thì cũng cứ kệ. Có những vỏ hộp to (1 lít chẳng hạn, mà cả hộp nhỏ cũng thế), lẽ ra bóp lại cho nhỏ để đỡ choán chỗ thùng rác nhưng cứ để nguyên...

Lại ví dụ nữa: Chẳng may trên bàn ăn có giọt mỡ, nhẽ ra chỉ cần cái khăn giấy nhỏ lau túm lại cho sạch thì có đứa lấy nguyên giẻ lau đè lên mỡ lau ngang lau dọc, vừa bôi bẩn bàn, vừa phải giặt giẻ.

Kỹ năng sống còn đi kèm ý thức. Em tôi kể có đứa cháu nội bên Úc. Hồi nó bé mới 5 - 7 tuổi, đi chơi đâu cũng đem theo cái vỏ chai nhựa. Khi mắc tiểu, nó chạy tuốt ra cuối hàng cây ven đường, không tè ra gốc cây mà tè vào chai, sau đó vặn nút lại đem lên xe, để về nhà xử lý. Nó bảo thầy cô dạy phải gìn giữ bảo vệ môi trường, ai cũng đái vào gốc cây thì cây chết, hoặc chỗ đó khai um, ai cũng vứt vỏ chai lại thì nơi đó thành đống rác. Tôi nghe phục lăn, ngượng, bởi hồi bé mình sợ ma, tinh tưới vào chỗ đầu nhà, lại còn cãi khi bu điều tra đứa nào đái khai thế.

Và kỹ năng quan trọng nhất đối với người lớn là đừng làm thay bọn trẻ con. Chính tôi đã chịu hậu quả của sự bao cấp ấy.

Lại nhớ có lần đứa cháu họ đưa con còn bé tí tới chơi, thằng bé mò ra sau nhà, vấp ngã bổ chửng. Khi nó đang mếu máo định khóc, tôi nhào ra, mẹ nó cản tôi lại, bảo ba cứ để yên. Thằng bé thấy không ai cứu liền tự đứng dậy, quên khóc, thậm chí còn nhoẻn cười.

Đời buồn cười lắm. Nói chung cứ để tự thân, cá nhân nhìn người khác rồi vận vào mình, đó là kỹ năng sống số 1.

NGUYỄN THÔNG 16.07.2025