Thursday, May 30, 2024

VNTB – Lỗ cho dân mà lợi cho quan
Châu Nam Việt
31.05.2024 4:22
VNThoibao

VNTB – Lỗ cho dân mà lợi cho quan

 (VNTB) – Cứ lỗ thì lấy tiền thuế mà đắp vào.

 Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, trong 53 dự án BOT do Bộ quản lý thì đến tháng 10/2023 có 4 dự án doanh thu vượt so với phương án tài chính. 49 dự án còn lại thì chỉ toàn lỗ, khả năng huề vốn rất thấp.

Nguyên nhân các trạm này lỗ là do đường làm một nơi, nhưng trạm thu phí đặt  một nẻo. Một trong những ví dụ điển hình là trạm BOT Quốc lộ 1 đoạn qua Cai Lậy tỉnh Tiền Giang, lũy kế doanh thu thấp do phải dừng thu phí 5 năm để điều chỉnh phương án thu phí. Dù được cho phép bắt đầu thu phí trở lại từ tháng 10/2022, nhưng doanh thu tháng 10/2023 cũng chỉ đạt 72% so với hợp đồng.(1)

Mục đích trạm này là thu phí các xe đi vào đường tránh nhưng chủ đầu tư lại đặt ngoài quốc lộ 1 để nhằm tận thu thì bảo sao các tài xế không phản ứng dữ dội đến mức phải dừng thu phí. Đường Quốc lộ thì đã có thu phí đường bộ hàng năm của các xe rồi nhưng lại phải trả thêm phí của từng đoàn đường. Trách nhiệm của cơ quan nhà nước là phải cải tạo đường quốc lộ hàng năm chứ không phải cứ sửa chữa là lập trạm để thu phí.

Trạm BOT Thái Hà cũng gặp tình trạng tương tự. Dự án BOT Cầu Thái Hà được kỳ vọng là “gà đẻ trứng vàng”, nhưng “đặt sai vị trí” đã khiến cho BOT Cầu Thái Hà rơi vào tình trạng thu không đủ chi, liên tục lỗ. Theo báo cáo, năm 2023, BOT cầu Thái Hà mang về 44,8 tỷ đồng doanh thu, giảm 1 tỷ đồng so với năm trước. Tuy nhiên, gánh nặng chi phí lãi vay đã khiến doanh nghiệp này tiếp tục lỗ hơn 83 tỷ đồng trong năm 2023, nâng mức lỗ luỹ kế tại thời điểm kết thúc năm 2023 lên 436,8 tỷ đồng.(2)

Có thể thấy, nhà đầu tư đang muốn tối đa hóa lợi nhuận bằng cách đặt trạm thu phí ở những vị trí có lưu lượng xe cao hơn để tận thu, bất chấp sự phản đối của người dân. Việc đặt trạm BOT sai vị trí là nhờ có sự tiếp tay, giúp sức của nhà cầm quyền, vì nếu nhà cầm quyền ko cho phép thì chủ đầu tư có dám lập trạm thu phí để tận thu. Thậm chí khi người dân phản ứng, nhà cầm quyền còn cho lực lượng công an ra bảo kê BOT và thẳng tay đàn áp dân. Sự tiếp tay này đã giúp các nhà đầu tư thẳng tay chặn đầu xe bất chấp để thu tiền.

Không chỉ đặt trạm sai vị trí, tình trạng gian lận, thất thoát doanh thu tại các trạm thu phí cũng đang ngày càng trở nên nghiêm trọng và phức tạp, gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và gây thất thu thuế. Một trong những hình thức gian lận phổ biến là việc chủ đầu tư sử dụng các thiết bị và phần mềm để can thiệp vào hệ thống thu phí, làm giảm số lượt xe qua trạm hoặc giảm mức phí thu được.

Như vụ án sai phạm mua bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM – Trung Lương, vào tháng 2/2012, Đinh Ngọc Hệ (Út Trọc) dùng mối quan hệ, được ông Đinh La Thăng “hậu thuẫn” để tham gia và trúng đấu giá quyền thu phí, dù Công ty Yên Khánh không có năng lực tài chính. Sau khi trúng quyền thu phí, Hệ đã có hành vi gian dối cắt giảm, che giấu doanh thu thực tế bằng thủ công và bằng phần mềm công nghệ thông tin, chiếm đoạt hơn 725 tỷ đồng của Nhà nước.

Những việc gian lận và gây thất thoát doanh thu tại các trạm BOT gây ra thiệt hại vô cùng nặng nề từ kinh tế tới an ninh xã hội và chất lượng công trình. Thế nhưng thay vì có phương án chấn chỉnh, điều chỉnh các trạm thu phí về đúng vị trí, Bộ GTVT lại có tờ trình Chính phủ đề xuất giải pháp xử lý khó khăn, vướng mắc tại 8 dự án BOT báo lỗ với kinh phí khoảng 10.650 tỷ đồng vào hồi tháng 3/2024.(3)

Vậy chẳng khác nào tiền lời doanh nghiệp hưởng, cán bộ quan chức chia nhau, còn lỗ lấy tiền thuế của dân đắp vào. Tức là người dân sẽ chịu thiệt rất nhiều lần, từ tiền thuế làm đường, xây trạm BOT, tới tiền phí qua trạm, rồi tiền bù lỗ cho trạm. Đó là chưa nói tới tiền vật giá leo thang do phải tăng chi phí vận chuyển để nhà xe nộp cho các trạm BOT.

Nhưng nếu là lỗ thật do đầu tư chất lượng công trình tốt, tốn nhiều chi phí thì không đáng nói. Đằng này có những con đường vừa thông xe đã hư, ổ gà ổ voi ngập nước tràn lan. Cho nên rất cần phải coi lại xem các dự án có thật sự lỗ hay là làm giả số liệu, báo cáo láo để chiếm đoạt ngân sách quốc gia, tiền thuế của người dân. Phải truy tận nơi xem tiền đó đi vào túi ai chứ không thể cứ mãi lấy tiền dân đem vào nhà quan mãi được!

 

__________________

Tham khảo:

(1) https://www.google.com/amp/s/thanhnien.vn/hon-20-du-an-bot-lo-nang-ngap-nghe-pha-san-185240327121028044.amp

(2) https://m.cafef.vn/chim-trong-thua-lo-keo-dai-bot-cau-thai-ha-khong-du-nguon-luc-tai-chinh-de-trien-khai-lap-he-thong-thu-phi-etc-18824041409535816.chn

(3) https://www.google.com/amp/s/tienphong.vn/lai-de-xuat-dung-hon-10600-ty-cuu-bot-thua-lo-post1621670.amp

 


 

No comments:

Post a Comment