VNTB – Tô Lâm là ai? (Bài 2)Quang Nguyên
29.05.2024 6:03
VNThoibao
Bài 2: Bắt cóc Trịnh Xuân Thanh trên đất Đức – Tô Lâm lừng danh thế giới
Thành tích to lớn nhất của công an Việt Nam khiến bang giao Việt – Đức rạn nứt và nhiều nước trên thế giới trở nên e dè với Việt Nam là vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh trên đất Đức.
Có nhiều dấu hiệu chỉ ra Bộ Trưởng Công An, Tướng Tô Lâm có liên quan trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh: Bộ Công an nhận lệnh trực tiếp của Tổng Bí Thư bắt Trịnh Xuân Thanh trên đất Đức, (1). Giám đốc Kinh tế Bộ Công An được phái đến Berlin để đích thân chỉ đạo vụ bắt cóc(2). Vụ bắt cóc có sự tham gia của các đặc vụ Việt Nam ở nhiều quốc gia, điều này gần như không thể thực hiện được nếu không có sự tham gia của toàn bộ Bộ Công An – BCA (3) và cho đến nay, chính phủ Slovakia đang tích cực điều tra các báo cáo đáng tin cậy cho rằng Tướng Tô Lâm đích thân nhúng tay vào việc đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi Liên Hiệp châu Âu bằng cách đưa nạn nhân bị bắt cóc lên chuyến bay thuê bao của phái đoàn từ Bratislava đến Mátxcơva.(4)
Ông Trịnh Xuân Thanh là người đứng đầu Tổng công ty Cổ phần Xây dựng Dầu khí Việt Nam (công ty con của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, một công ty năng lượng nhà nước), tiền thân là Tổng công ty Xây dựng Dầu khí Việt Nam. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, nguyên Ủy viên UBND tỉnh Hậu Giang, đại biểu Quốc Hội Việt Nam. Ông bị buộc tội gây ra tổn thất lớn tại công ty nhà nước mặc dù các ủy ban của chính phủ Việt Nam được giao nhiệm vụ điều tra thua lỗ không thể buộc tội Thanh gây ra thiệt hại.
Trịnh Xuân Thanh trốn khỏi Việt Nam khi ngày càng có nhiều dấu hiệu rõ ràng cho thấy ông Thanh đang bị Tổng Bí Thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, nhắm vào.(5)
An toàn ở Berlin
Khi đã nghĩ là được an toàn tại Đức, tháng 9/2016, Trịnh Xuân Thanh hợp tác với blogger Việt Nam Bùi Thanh Hiếu, được biết đến trên mạng với tên Người Buôn Gió, đăng bài giới thiệu 15 phần về cấp độ tham nhũng cao liên quan tới Nguyễn Phú Trọng và đồng bọn.(6)
Với tựa đề Con Chiên Hiến Tế (so sánh Trịnh Xuân Thanh như là con chiên hiến tế cho Trọng), các bài viết tiết lộ nhiều chi tiết nội bộ về cáo buộc tham nhũng ở cấp cao nhất trong Đảng Cộng sản.(7) Trịnh Xuân Thanh tiết lộ rằng Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư ĐCSVN đã nhận hối lộ; Trọng còn lấy cớ chống tham nhũng để diệt trừ hàng ngũ đối thủ chính trị.
Phản ứng trước thông tin nội bộ BCA ra lệnh bắt ông ta về tội tham nhũng, ngày 11/9/2016, Thanh viết thư cho Nguyễn Phú Trọng và Trần Quốc Vượng, Trưởng Ban Kiểm Tra Trung Ương ĐCSVN, bày tỏ sẵn sàng quay trở lại Việt Nam và phải được đối mặt với ủy ban kiểm tra trung ương với điều kiện phiên tòa phải mở công khai, được truyền thông quốc tế đưa tin và có sự tham dự của các nhà ngoại giao, đại biểu nước ngoài và đại diện các tổ chức nhân quyền quốc tế.
Trong trường hợp cuộc họp như vậy không được triệu tập, Thanh viết, ông sẽ xem xét đưa vấn đề ra tòa án quốc tế với lý do vi phạm nhân quyền. “Tôi sẽ trở lại Việt Nam khi các phiên tòa bỏ túi không còn được tổ chức ở đó nữa,” ông khẳng định.
Trịnh Xuân Thanh cũng đưa ra bằng chứng cho thấy điều tra của Chính phủ Việt Nam kết luận rằng ông không chịu trách nhiệm về khoản thất thoát 125 triệu USD trong thời gian làm Chủ tịch Tổng công ty Xây dựng Dầu khí Nhà nước như bị tố cáo.
Lệnh và tiến trình bắt cóc
Ngày 16 tháng 9 năm 2016, BBCA ra lệnh bắt Trịnh Xuân Thanh. Tháng 12 năm 2016, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng ra lệnh bắt Thanh bằng mọi giá. (8)
Tại hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Hamburg, Đức ngày 7-8 tháng 7 năm 2017, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu người đồng cấp Đức dẫn độ Thanh nhưng không nhận được phản hồi thuận lợi.(9) Ngày 23 tháng 7 năm 2017, Thanh bị bắt cóc tại Công viên Tiergarten ở Berlin cùng với một nữ nhân viên văn phòng ngoại thương của Việt Nam, bị những người có vũ trang, được cho là thuộc cơ quan mật vụ Việt Nam, nhét vào sau một chiếc ô tô.(10) (11)
Theo các nhà điều tra Đức, hai người bị những kẻ bắt cóc đưa đến Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin. Ngày hôm sau, họ bị đưa đến Praha, Cộng hòa Séc rồi đến Bratislava, Slovakia. Được biết, tên của Thanh đã được bổ sung vào đoàn của Tướng Tô Lâm đang thăm Slovakia.(12) Thanh sau đó bị đưa lên máy bay của chính phủ Slovakia chở Tướng Tô Lâm cùng phái đoàn sang Mátxcơva.
“Theo truyền thông và cơ quan chức năng Đức, những người bắt đầu điều tra vụ việc Việt Nam có thể vi phạm luật pháp quốc tế và toàn vẹn lãnh thổ của Đức, thì sau đó, Trịnh Xuân Thanh được xe tải chở sang Slovakia trước khi được bí mật chuyển sang xe của đoàn xe công vụ của Bộ trưởng Bộ Công An Tô Lâm khi đó đang thăm chính thức Slovakia, trên đường ra sân bay Bratislava.” (13)
Không có tin tức gì về tung tích của Trịnh Xuân Thanh cho đến ngày 31/7/2017, BCA thông báo ông ta đã tự nguyện về Việt Nam và ra đầu thú.
Luật sư của Trịnh XUân Thanh ở Đức bác bỏ tin tức, nói rằng “Ông ấy sẽ không bao giờ làm điều đó. Ông ta sợ phải quay lại và hậu quả sẽ ra sao.” Ngày 22/1/2018, Thanh bị tuyên phạt hai án chung thân về tội tham ô và vi phạm pháp luật quy định trong khi giữ chức vụ người đứng đầu Tổng công ty Xây dựng Dầu khí Việt Nam, gây thiệt hại 5 triệu đô la Mỹ cho doanh nghiệp nhà nước. Trịnh Xuân Thanh kiên quyết phủ nhận cáo buộc phạm tội, viện dẫn một cuộc điều tra nội bộ trước đó về những cáo buộc tương tự đã khiến ông được miễn trừ mọi hành vi sai trái.
Phản ứng của chính phủ Đức, Slovakia và Cộng hoà Séc.
Ngày 2 tháng 8 năm 2017, Chính phủ Đức trục xuất Đại tá Nguyễn Đức Thoa, tùy viên tình báo Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin, người còn bị báo chí phương Tây miêu tả là “tùy viên báo chí” và cũng là “trùm gián điệp”.(14,15,16)
Ngày 22/8/2017, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Đức đình chỉ công nhân Việt Nam bị tình nghi tiết lộ cuộc phỏng vấn tị nạn theo lịch trình của Thanh cho những kẻ bắt cóc ông ta. Ngày 24 tháng 8 năm 2017, Chính phủ Séc giao nộp cho Đức Nguyễn Hải Long, một công dân Séc gốc Việt bị truy nã vì liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.
Tại phiên tòa, ông Long thừa nhận đã nhận chỉ đạo trực tiếp của Thiếu tướng Đường Minh Hưng, người thành lập trung tâm chỉ huy tại khách sạn Sylter Hof ở Berlin gần nơi Thanh sẽ bị bắt cóc, đích thân chỉ đạo vụ bắt cóc. Khi ở khách sạn, Thiếu tướng Hưng đã gọi hơn trăm cuộc điện thoại và liên lạc qua SMS với những người khác có liên quan đến vụ án.
Một nhân viên khách sạn trình báo với Công tố viên Liên bang Đức cho rằng Thiếu tướng Hưng đặt phòng khách sạn bằng thẻ tín dụng cá nhân. Sau khi về Việt Nam, Thiếu tướng Hưng phát hiện khách sạn đã tính sai số tiền vào thẻ tín dụng của mình nên đã gửi email đến khách sạn và cho số điện thoại của cấp dưới, Thượng tá Lê Thanh Hải, Cán bộ An ninh và Liên lạc Interpol tại Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin.
Sau khi vụ bắt cóc thành công, Thiếu tướng Hưng đã tổ chức tiệc ăn mừng cho tất cả những người tham gia vụ bắt cóc.(16)
Bị truy tố về tội gián điệp và tước đoạt tự do của người khác, Nguyễn Hải Long đã có một lời khai mà sau đó đã được Công tố viên Liên bang Đức phụ trách vụ này xác nhận tại phiên tòa tại Tòa án tối cao Berlin năm 2018.
Tại phiên tòa này Thượng tá Lê Thanh Hải và Nguyễn Hải Long bị cáo buộc đã chở Trịnh Xuân Thanh từ Berlin đến Brno, Cộng hòa Séc trên một chiếc xe tải do Long thuê; từ đó Thanh được chở đến Bratislava, Slovakia, nơi Thanh bị bí mật chuyển đến nơi tập trung của đoàn xe chính thức của Bộ trưởng Bộ Công an Việt Nam, Tướng Tô Lâm, đang thăm chính thức Slovakia, hướng tới sân bay Bratislava. Thượng tá Lê Thanh Hải bị tòa án Đức triệu tập nhưng từ chối trình diện, cho rằng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao. Đại tá Nguyễn Đức Thoa cũng bị nêu tên tại phiên tòa này với tư cách là đồng phạm trong vụ án, hoạt động bắt cóc nhưng Thoa đã bị Đức trục xuất ngay sau khi vụ bắt cóc xảy ra.
Ngày 22 tháng 9 năm 2017, Đức trục xuất nhà ngoại giao Việt Nam thứ hai và tạm thời đình chỉ quan hệ chiến lược giữa hai nước sau vụ bắt cóc. Ngày 4 tháng 10 năm 2017, Tổng Công tố Liên bang Đức phát lệnh bắt giữ Thiếu tướng Đường Minh Hưng.(17)
Tháng 7 năm 2018, tòa án Đức tuyên phạt Nguyễn Hải Long 3 năm 10 tháng tù vì tiếp tay cho vụ bắt cóc Thanh.
Tháng 8 năm 2018, Chính phủ Slovakia đã mở cuộc điều tra riêng sau khi một số sĩ quan cảnh sát xác nhận rằng Trịnh Xuân Thanh đã bị đưa lậu từ Bratislava đến Moscow qua đường Slovakia. Ngày 7 tháng 2 năm 2020, Chính phủ Slovakia trục xuất một nhà ngoại giao Việt Nam để phản đối việc Việt Nam lạm dụng quyền lợi tiếp đãi của Slovakia thực hiện vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh theo kiểu Chiến tranh Lạnh.(18)
Vào ngày 20 tháng 2 năm 2021, Tổng công tố Slovakia đã mở lại cuộc điều tra về sự liên quan của cựu Bộ trưởng Nội vụ Robert Kaliňák trong việc tạo điều kiện cho việc chuyển Trịnh Xuân Thanh từ Slovakia đến Moscow, sử dụng chuyên cơ chính phủ cho đoàn của Tướng Tô Lâm thuê.(19)
Tháng 2/2021, đài truyền hình nhà nước RTV của Slovakia đưa tin, theo điều tra, ngày 7/7/2020, Bộ Công an đã tổ chức lễ vinh danh và trao huân chương cho 12 sĩ quan Bộ Công an vì đã thực hiện thành công vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.(20,21)
Đại tá Nguyễn Đức Thoa và Thượng tá Lê Thanh Hải, lúc đó đều đã nghỉ hưu, lần lượt được tặng thưởng huân chương hạng nhất và huân chương hạng ba. (22) Sau này, người đăng ảnh buổi lễ tiết lộ vụ bắt cóc có tên mã là VT17.
Tại cuộc họp báo ngày 2/3/2021, khi được phóng viên hỏi về buổi lễ nói trên, Thiếu tướng Tô Ân Xô, Chánh văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an, khẳng định và biện minh về sự việc: “Việc các cơ quan tổ chức họp, rút kinh nghiệm từ người dân, biểu dương những người có thành tích khi tham gia giải quyết vụ án này [vụ ánTrịnh Xuân Thanh] là điều hết sức bình thường.”
Ngày 1 tháng 6 năm 2022, chính phủ Séc dẫn độ người thứ hai liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh: Lê Anh Tú, một công dân Việt Nam sống tại Cộng hòa Séc. Anh ta lái chiếc xe buýt nhỏ bắt cóc Thanh vào ngày 23/7/2017 rồi tị nạn tại Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin. Sau đó, anh cùng 8 người khác lái xe chở Trịnh Xuân Thanh từ Brno về Cộng hoà Séc tới Bratislava. Từ thủ đô Slovakia, Thanh bị cho là đã đánh thuốc mê và ở trên máy bay của chính phủ Slovakia tới Moscow vài ngày sau đó.(23) Để trốn tránh sự bắt giữ của Liên minh Châu Âu, Tú về Việt Nam và bị bắt khi trở lại Séc bốn năm tám tháng sau đó. Vào ngày 25 tháng 8 năm 2022, Tú bị buộc tội làm “dịch vụ bí mật hoạt động hỗ trợ và tiếp tay cho việc tước đoạt tự do [của người khác].”(24)
Thông tin mới có được từ vụ truy tố Lê Anh Tú ở Đức đã dẫn tới việc chính phủ Slovakia mở lại cuộc điều tra về việc sử dụng một trong các máy bay của mình để đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi khu vực Schengen. Theo các công tố viên Đức, “[i]để bí mật đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi khu vực Schengen [các nước trong liên hiệp châu Âu], những kẻ bắt cóc đã tổ chức một cuộc họp các bộ trưởng ở Bratislava rồi đưa người bị bắt cóc vào phái đoàn Việt Nam. Mục đích là để tránh bị kiểm tra nghiêm ngặt ở sân bay khi đưa người bị bắt cóc ra khỏi khu vực Schengen.”(25)
Ngày 31/01/2023, tòa án Đức tuyên phạt Lê Anh Tú 5 năm tù. Cơ quan công tố đưa ra bằng chứng Tú có liên hệ trực tiếp với cầm đầu vụ bắt cóc ở Berlinf khi đó là Trung tướng Đường Minh Hưng. Trong lời khai tại tòa, Lê Anh Tú tố cáo Tô Lâm trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh – Tú tham gia vào một đoàn xe chở
Trịnh Xuân Thanh từ Brno đến khách sạn Borik ở Bratislava, nơi Tô Lâm đang đợi họ. Theo lời kể của một phóng viên tham dự phiên tòa, “Khách sạn Borik thuộc sở hữu của Chính phủ Slovakia. Tại đây, phái đoàn của Tô Lâm đã gặp Bộ Nội vụ Slovakia để nói chuyện… Tô Lâm mượn máy bay của Slovakia để rời khỏi khu vực Schengen và bay tới Moscow.” (25)
Vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, người đang xin tị nạn ở Đức, đã làm rung chuyển mối quan hệ giữa Việt Nam và các nước bị ảnh hưởng: Đức, Cộng hòa Séc,và Slovakia. Đức đã trục xuất hai nhà ngoại giao Việt Nam, điều tra một nhân viên Việt Nam của Văn phòng Liên bang về Người di cư và Người tị nạn (BAMF), và thành công trong việc yêu cầu việc Cộng hòa Séc dẫn độ một nghi phạm người Việt Nam sang Berlin để điều tra về tội gián điệp và đồng lõa với việc giam giữ trái pháp luật.
Chính phủ Slovakia trục xuất một nhà ngoại giao Việt Nam và tiếp tục điều tra sự liên quan của cựu Bộ trưởng Nội vụ.
_____________
Tham khảo
(2) https://www.rfi.fr/en/contenu/20180424-german-court-tries-vietnam-man-over-cold-war-style-abduction-1
(4) https://vietnamthoibao.org/vntb-cac-to-bao-lon-cua-slovakia-va-sec-dua-tin-to-lam-bi-truy-to/
(7) Bản tiếng Việt có thể xem tại:
http://bon-phuong.blogspot.com/2016/09/trinh-xuan-thanh-con-de-te-than-nguoi.html
(9) https://www.voanews.com/a/germany-vietnam-kidnapping-/3970479.html
(10) https://www.voanews.com/a/germany-vietnam-kidnapping-/3970479.html
(12) https://www.rfa.org/english/news/vietnam/slovakia-05012018160504.html/
(13) https://kafkadesk.org/2020/02/07/slovakia-expels-vietnamese-diplomat-over-kidnapping-scandal
(17) 85 https://taz.de/Entfuehrter-Vietnamese-Trinh-Xuan-Thanh/!5507272/
(22) https://taz.de/Entfuehrungsfall-Trinh-Xuan-Thanh/!5750514/
(23) https://www.rfa.org/english/news/vietnam/second-trial-trinh-xuan-thanh-case-11072022002450.html
(25) https://www.euractiv.com/section/politics/news/slovakia-reopens-kidnapping-case-following-new-trial-in-germany/
No comments:
Post a Comment