ĐỐI THOẠI

Kịp không?

Lê Huyền Ái Mỹ
7-7-2025
Tiengdan

Vụ cháy tại cư xá Độc Lập (TP.HCM) làm 8 người chết. Ảnh: Báo SGGP

Quá đau xót. Lại 8 mạng người bị tước đoạt. Lại dục tốc cứu chữa, lại phong tỏa để điều tra, lại lãnh đạo các cấp chỉ đạo, thăm hỏi, chia buồn, hỗ trợ…

Như bao lần các thảm kịch cháy nổ ập đến, xảy ra.

Lần này thì ở cư xá Độc Lập, không dưng liên tưởng đến lễ hội Hòa Bình vừa diễn ra hơn hai tháng trước và hai tháng tới sẽ là lễ hội Độc Lập. 50 năm rồi, những chung cư cũ, những khu dân cư nghèo, chằng chịt hẻm, hiểm họa cháy nổ chực chờ vẫn cứ hiện diện trong thành phố này.

Tai họa không chừa một ai. Cháy trong mùa khô, cháy đầu mùa mưa; cháy ngày ngày đêm; cháy từ nhà chung cư, nhà ở riêng lẻ đến cháy nhà hàng, karaoke, khách sạn. Cháy do chập mối điện trong nhà, cháy do xe điện và bao mối nguy bất cẩn, rủi ro khó lường khác.

Giải pháp cho mọi nguyên nhân gây cháy là bất khả. Nhưng tổng rà soát và có đối pháp cụ thể, có lộ trình nhằm phòng ngừa hiểm họa là có thể. Trong chỉ đạo sáng sớm nay của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được, tôi thấy có điểm này “rà soát toàn bộ các khu dân cư, đặc biệt là các khu nhà ở trong hẻm nhỏ, nhà tập thể, nhà ngăn phòng cho thuê và chung cư cũ, để kịp thời phát hiện những khu vực có nguy cơ cháy cao”.

Đang trong cuộc “sắp xếp lại giang san”, một trong những bước đi đầu tiên, việc làm cơ bản của chính quyền là quy hoạch, xây dựng khu dân cư, chỗ ở cho người có thu nhập thấp, lao động nhập cư, người nghèo… phải bằng, hoặc hơn nơi ở cũ, thành phố cũ. Liệu có được không?

Liệu có kịp không, trước khi những cái chết tức tưởi, oan khiên lại ập đến, giữa thành phố “siêu đô thị”?

Để chí ít, trong cái rủi ro bất lường của hỏa hoạn, dịch bệnh, người ta có đủ lối thoát hiểm. Để cái tập quán chỗ ở cũng là chỗ buôn bán, chứa cất hàng (hàng dễ gây cháy, nổ, chứa chất độc hại…); hay thói quen tận dụng khoảng không vừa cơi nới vừa rào kín phải dần bị dẹp bỏ. Để sau những thảm họa, không chỉ là cao điểm tổng rà soát, kiểm tra, chấn chỉnh mà cần làm liên tục để không có thảm họa.

Đẩy mạnh, phân quyền về cho cơ sở là điểm chính của chính quyền 2 cấp lần này. Liệu có góp phần ngăn ngừa hiểm họa cháy, nổ được từ trong mầm họa hay không, với chức trách, năng lực của bộ máy mới? Câu trả lời cần cụ thể trên từng hành động thực thi, thực chất.