Nhà hoạt động Phạm Văn Trội ra tù lần 2, chia sẻ chuyện nhà tù và khả năng tị nạn chính trị
VOA Tiếng Việt
31/07/2024
VOA
Nhà hoạt động Phạm Văn Trội mãn hạn tù và trở về với gia đình hôm 30/7/2024.Nhà hoạt động Phạm Văn Trội, thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ, vừa trở về nhà hôm 30/7 sau khi mãn hạn tù 7 năm về tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”.
Chia sẻ với VOA, kỹ sư Phạm Văn Trội, 52 tuổi, cho biết sau khi bị kết án, ông đã bị chuyển từ trại giam ở Hà Nội đến trại Nam Hà, thuộc tỉnh Hà Nam, để thi hành án. Ông cho biết về điều kiện và chế độ giam giữ tại trại giam này: “Môi trường ở đấy rất khắc nghiệt, nóng thì rất nóng mà rét thì rất lạnh. Đấy là cái thứ nhất. Thứ hai là họ giam giữ chúng tôi trong một cái buồng rất nhỏ. Bốn người trong một buồng, mỗi người được 2 mét vuông, nhưng nhà vệ sinh lại không khép kín, ở Việt Nam gọi là cái xổm - ngồi xổm. Họ làm cái đấy ngay chỗ nằm ngủ của tù nhân nên một người đi vệ sinh thì những người khác phải ngửi mùi hôi thối. Một người đi vệ sinh là cả buồng mất ngủ. Cái đấy cũng làm ảnh hưởng sức khoẻ của tôi và nhiều người”.
Nhà hoạt động này cũng cho biết về chất lượng thực phẩm đáng báo động trong nhà tù.
"Thức ăn ở trong tù, thịt thì có khoảng 7 loại thịt khác nhau riêng về thịt lợn. Có miếng thì dai như cao su, có miếng thì thâm, miếng thì màu tím, miếng thì màu hơi lơ xanh và khi ăn vào thì có mùi không chịu được. Cho nên chúng tôi, một số người bỏ không ăn thịt. Ăn vào sợ bị độc thêm nên không dám ăn, thà nhịn còn hơn là ăn".
Ngoài ra, ông và các tù nhân khác bị kiểm soát rất nghiêm ngặt trong việc tiếp cận thông tin và học tập.
Ông Phạm Văn Trội là một trong những người tham gia thành lập và từng giữ chức chủ tịch của Hội Anh Em Dân Chủ.
Hội ban đầu do Luật sư Nguyễn Văn Đài (hiện đang tị nạn chính trị ở Đức) cùng với 5 người là ông Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Tôn, Nguyễn Bắc Truyển, Trương Minh Đức, Trần Đức Thạch thành lập vào ngày 4/4/2013 với mục tiêu “đấu tranh cho nhân quyền, tự do và dân chủ hóa Việt Nam”, theo trang tin của hội.
Việc thành lập và các hoạt động của hội đều được thực hiện trên không gian mạng xã hội, dùng nền tảng này để truyền tải thông điệp đòi hỏi những quyền tự do dân chủ cho người Việt Nam.
Tuy nhiên, chính quyền cộng sản Việt Nam coi các hoạt động của Hội Anh Em Dân Chủ là nhằm lật đổ chính quyền nên rất nhiều thành viên của hội sau đó đã bị bắt và bị xét xử với tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” theo Điều 109.
Ông Phạm Văn Trội và các lãnh đạo hội đã bị tuyên án tổng cộng lên tới 66 năm tù về tội danh “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền” vào năm 2018 sau khi bị bắt vào tháng 7/2017. Trước đó, ông từng bị án tù 4 năm về tội danh “Tuyên truyền chống Nhà nước” và mãn án năm 2012.
Không muốn đi tị nạn
Trong thời gian 7 năm bị giam giữ vừa qua, ông Trội cho biết đã được hai phái đoàn ngoại giao nước ngoài đến thăm là phái đoàn của Mỹ và phái đoàn của Liên minh châu Âu.
“Trước khi họ cho tôi gặp, họ yêu cầu tôi chỉ nói chuyện về vấn đề sức khoẻ chứ không nói các việc khác. Còn nếu nói các việc khác thì họ sẽ dừng lại. Tôi buộc phải tuân thủ những điều như vậy. Khi tôi gặp cơ quan ngoại giao thì cũng chỉ trao đổi về nơi ăn, ở trong đó, sức khoẻ, gia đình, chỉ vậy thôi”.
Ông và gia đình ông cũng nhận được đề nghị hỗ trợ từ các cơ quan ngoại giao nước ngoài về việc đi tị nạn chính trị nếu muốn. Tuy nhiên, nhà hoạt động này cho biết đến thời điểm hiện tại, ông chưa có nhu cầu xin đi tị nạn mặc dù ông hoàn toàn ý thức được tình trạng những người bất đồng chính kiến rất khó kiếm sống sau khi ra tù vì cả họ và nơi thuê mướn họ đều bị giám sát, theo dõi chặt chẽ.
Ông nói: “Tôi rất yêu quê hương Việt Nam, rất yêu đất nước này, rất yêu nhân dân Việt Nam. Tôi cho rằng những người khác cũng như tôi thôi, khi phải bỏ quê hương để ra đi thì đấy là một nỗi đau, nỗi đau vô cùng lớn đối với mỗi một con người Việt Nam. Đến hôm nay tôi vẫn còn đủ kiên nhẫn và đủ sức để chịu đựng thêm một chút nữa”.
Nhà hoạt động này gửi lời cám ơn đất những người quan tâm, hỗ trợ cho ông và gia đình cũng như phong trào đấu tranh dân chủ tại Việt Nam, trong đó có các chính phủ, cơ quan ngoại giao, các tổ chức, người dân trong nước và nước ngoài.
Ông nói: “Tôi rất yêu quý các quốc gia dân chủ và tôi luôn cho rằng đấy là những người bạn tốt nhất mà tôi may mắn gặp được trong cuộc đời này. Và tôi cũng muốn nói với tất cả các bạn trẻ Việt Nam đang quan tâm đến vấn đề Việt Nam thì hãy mạnh mẽ hơn nữa, cương quyết hơn nữa, vứt bỏ lợi ích cá nhân và sự sợ hãi của bản thân đi thì tôi nghĩ họ sẽ vượt lên và đi tiếp được đường dài”.
Về những ngày tháng hậu nhà tù, ông Trội cho biết ông đã mất cảm giác xao xuyến được trở về nhà trong lần ra tù thứ hai này vì biết việc ra tù cũng chỉ là chuyển từ một nhà tù nhỏ sang “một nhà tù lớn hơn thôi”.
Ông chia sẻ thêm: “Cuộc đấu tranh này là sự nghiệp và sinh mạng của tôi. Đến giờ tôi cũng đã đấu tranh hơn 20 năm rồi và đã trải qua 2 lần tù. Tôi cho rằng nếu đất nước mà còn độc tài thì không chỉ tôi mà còn nhiều người lên tiếng nữa”.
VOA:Xem video