ĐỐI THOẠI

Lãnh đạo chính trị của Hamas thiệt mạng trong vụ không kích được cho là Israel tiến hành
Thu Hằng
Đăng ngày: 31/07/2024 - 12:30
RFI

Ismaïl Haniyeh, lãnh đạo chính trị của Hamas, được coi là nhân vật ôn hòa nhất của lực lượng Hồi Giáo Palestine, đã thiệt mạng trong một vụ không kích ở Teheran sáng 31/07/2024. Theo truyền thông Iran, « Haniyeh có mặt ở một trong những dinh thự đặc biệt dành cho cựu chiến binh ở phía bắc Teheran khi ông bị sát hại trong vụ không kích ».

Lãnh tụ tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei (phải) tiếp Ismail Haniyeh, thủ lĩnh phong trào Hồi giáo Palestine Hamas, tại Teheran, Iran, ngày 30/07/2024 © Bureau du guide suprême iranien/WANA via Reuters

Một quan chức cấp cao Hamas xác nhận Ismaïl Haniyeh là « mục tiêu trực tiếp » của Nhà nước Do Thái và « cách tiến hành đang được Iran điều tra ». Israel chưa lên tiếng về vụ tấn công.

Thông tín viên RFI Siavosh Ghazi tường trình từ Teheran :

Những thông tin chi tiết về bối cảnh xảy ra vụ tấn công nhắm vào nơi lưu trú của Ismaïl Haniyeh hiện vẫn chưa được làm sáng tỏ. Cần phải nhắc lại là có rất nhiều nhà lãnh đạo của « trục kháng chiến », gồm Iran, Syria, lực lượng Hamas, Hezbollah Liban, Nga, Yemen đều có mặt ở Teheran vào lúc đó và vẫn đang ở thủ đô của Iran. Họ tới dự lễ tuyên thệ nhậm chức của tân tổng thống Iran.

Thế nhưng chỉ một mình Ismaïl Haniyeh bị nhắm đến. Hiện giờ vẫn chưa biết vụ tấn công được tiến hành bằng tên lửa hay drone. Nhưng đây rõ ràng là thất bại của cơ quan tình báo và lực lượng Vệ Binh Cách Mạng, vì họ đã không ngăn được vụ tấn công vào đúng trung tâm của Teheran và nhắm vào một trong những lãnh đạo cấp cao của « trục kháng chiến ».

Iran không thể không đáp trả vụ tấn công này. Trên đài truyền hình từ sáng nay, nhiều chuyên gia được phỏng vấn khẳng định vụ tấn công do Israel tiến hành và Teheran phải đáp trả. Cũng không nên quên là Iran đã từng tấn công Israel, phóng hơn 300 tên lửa và drone vào Nhà nước Do Thái để đáp trả vụ Israel tấn công lãnh sự quán của Iran ở Damas (thủ đô của Syria). Do đó Iran có thể sẽ phản ứng rất mạnh mẽ trong những giờ hoặc những ngày tới .

« Báo thù cho Haniyeh »

Theo AFP, sáng 31/07, chính quyền Teheran thông báo « ba ngày quốc tang cho Ismaïl Haniyeh tử vì đạo ». Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei khẳng định Iran « phải có nghĩa vụ báo thù cho Haniyeh », người được ông tiếp chỉ trước đó vài tiếng, và « trừng phạt nghiêm khắc » Israel. Tổng thống Masoud Pezeshkian tuyên bố Iran sẽ « bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ ».

Nga lên án « vụ tấn công chính trị là hoàn toàn không chấp nhận được và sẽ dẫn đến leo thang căng thẳng ». Qatar và Trung Quốc cũng tố cáo « vụ ám sát ». Đối với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, đây là « vụ ám sát hèn hạ » nhắm vào « người anh em » Haniyeh. Người phát ngôn chính phủ Afghanistan thì coi đây là một « tổn thất lớn » cho lực lượng Taliban.

Phía Israel và Palestine phản ứng như thế nào ? Thông tín viên Alice Froussard tại Jerusalem cho biết thêm :

« Hiện giờ chưa ai lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công, nhưng mọi nghi ngờ dồn hết về Israel, bởi vì chính phủ Nhà nước Do Thái từng thề sẽ tiêu diệt thủ lĩnh chính trị của Hamas, cũng như những nhà lãnh đạo khác sau vụ thảm sát 07/10.

Sáng nay, lực lượng Hamas đã lên án « một cuộc tập kích của chủ nghĩa phục quốc Do Thái nham hiểm » vào nơi ở của thủ lĩnh Hamas ở Teheran và tố cáo sự leo thang nghiêm trọng. Đối với ông Moussa Abou Marzouk, một thành viên của Hội đồng Chính trị Hamas, đây là « một hành động đê hèn và sẽ không để yên ».

Về phía tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, ông lên án vụ ám sát, đánh giá là « hành động leo thang nguy hiểm », đồng thời kêu gọi người dân Palestine đoàn kết, kiên nhẫn và cứng rắn trước hành động xâm chiếm của Israel.

Ismaïl Haniyeh : Lãnh đạo ôn hòa nhất trong Hamas

Ismaïl Haniyeh là một nhân vật quan trọng của Hamas bên nhánh chính trị. Ông được coi là một trong những nhà lãnh đạo thực tế nhất so với những thủ lĩnh khác của phong trào Hồi Giáo và rất nổi tiếng trong cộng đồng Palestine. Ông sinh ra trong một trại tị nạn, rời khỏi dải Gaza năm 2017 và sống lưu vong ở Qatar. Hôm qua, nhà lãnh đạo 61 tuổi đến Teheran để dự lễ nhậm chức của tân tổng thống Iran.

Câu hỏi lớn nhất sáng nay là vụ ám sát gây ra những hệ quả nào ? Bởi vì với những vụ tấn công như vậy, Israel gửi đi thông điệp vô cùng rõ ràng là họ sẽ giết bất kỳ ai tấn công họ, không chỉ nhắm đến mỗi người Palestine mà toàn bộ khu vực. Sau vụ tấn công vào Beyrouth hôm qua (30/07) và vụ tấn công trên lãnh thổ Iran hôm nay, nguy cơ một cuộc chiến toàn diện ngày càng đến gần ».