Phúc Lai – Về cuộc chiến tranh của Putler ở Ukraine ngày 11/07/2025
samedi 12 juillet 2025
Thuymy
Trong cuộc chiến tưởng như vô hình đó, vai trò cực kỳ quan trọng, thậm chí là không thể thiếu, thuộc về máy bay AEW (cảnh báo sớm trên không, thường gọi là AWACS). Điều hiển nhiên là những máy bay loại này quá hữu ích trong điều kiện chiến tranh trên không thực tế khi các máy bay chiến đấu không nắm bắt đầy đủ vị trí và chuyển động của tất cả các máy bay khác.
Để giải thích cho cái đầu tối dạ của tôi, anh ta cặn kẽ hơn : Tầm quan trọng của máy bay AEW đối với nhận thức tình huống của phi công máy bay chiến đấu đang ở trên không là rất lớn. Nó cho phép họ không bay theo đội hình và có thể tin tưởng vào AEW sẽ theo dõi các khu vực không được radar của máy bay chiến đấu bao phủ. Hầu hết các máy bay chiến đấu chỉ có một radar, có thể tìm kiếm ở mặt trước lên đến 180°, nhưng radar “Mảng quét điện tử chủ động” (AESA) thường chỉ có thể tìm kiếm ở mặt trước khoảng 110°.
Một radar như vậy không thể kiểm soát hoàn hảo, và nhiều khi vẫn có thể không phát hiện được mục tiêu trong phạm vi và trong vùng hình nón này. Quan trọng hơn nữa là máy bay chiến đấu sẽ bay với tốc độ khoảng 300 m/s trong khi gần như không nhìn thấy gì ở bên trái, bên phải và phía sau. Một giải pháp khắc phục vấn đề này là lắp đặt nhiều radar như đã được thực hiện ban đầu trên một số máy bay chiến đấu. Khi dự án máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 của Sukhoi được tiến hành, người ta dự định trang bị thêm cho nó một radar hướng về phía sau. Một dự án đầy tham vọng trên PAK-FA/Sukhoi T-50, sau này nó có tên chính thức là Su-57.
Nếu không quân một nước có đầy đủ cho đến dồi dào số lượng máy bay AEW, điều này thậm chí còn cho phép phi công trên máy bay chiến đấu tắt radar của chính mình để ngừng việc phát xạ vốn rất nguy hiểm cho chính họ trong một thời gian nhất định, tăng khả năng sống sót và khả năng gây bất ngờ cho phi công đối phương.
“Bà hàng nước” không quân này giải thích tiếp : Không quân Nga ở thời điểm giữa cuộc nội chiến Nga gây ra ở đông Ukraine (Donbas), có khá đủ lượng AEW, mạnh nhất là A-50 “Beriev” – khoảng gần 20 chiếc. Nếu cho chúng bay liên tục trong một vòng cung song song với biên giới Nga – Ukraine thì gần như nó phủ được toàn bộ chiến tuyến và còn sâu hơn nữa, vì Nga có tất cả những lợi thế trong cả phòng không lẫn không quân.
Hệ thống khí tài mà Ukraine sử dụng là các phiên bản cũ hơn của cùng một hệ thống mà Nga đang sử dụng. Nga nắm giữ 100 % thông tin kỹ thuật về các hệ thống của Ukraine thậm chí việc người Ukraine chỉ mới kịp nâng cấp khoảng 10 đến dưới 20% hệ thống của họ, Nga cũng nắm rất rõ. Tất cả số còn lại đều là những hệ thống đã 20 – 30 năm tuổi, có khi còn già hơn nữa do tình trạng thiếu ngân sách quân sự triền miên của Ukraine cũng như tình trạng tham nhũng thất thoát, có lẽ không thua kém so với Nga bao nhiêu.
Cách mà người Nga quan sát tình hình diễn biến mặt đất của đối phương cũng như các nước khác, nhưng người Nga sẽ phụ thuộc vào AEW nhiều hơn do hiệu quả hoạt động của hệ thống vệ tinh quân sự thấp hơn. Thông thường người ta sẽ đối chiếu dữ liệu tức thời thu thập được từ các AEW với dữ liệu có tính chậm hơn của vệ tinh quân sự, kết quả so sánh đó sẽ cho ra một bản đồ mục tiêu chính xác hơn, phân biệt được mục tiêu thật, giả và cả những vật thể có thể gây nhầm lẫn. Nếu Ukraine hoàn toàn bị xóa sổ hệ thống phòng không và máy bay chiến đấu bị tiêu diệt hết, đem lại khả năng bay sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine, thậm chí bao quát từ phía đối diện thì tuyệt vời.
Xin quý vị xem hình minh họa. Hình số 1, khả năng quan sát của máy bay A-50, và hình số 2 : AEW có thể phủ được một góc bao nhiêu đó xung quanh nó. IAI CAEW EL/W-2085, có lẽ là hệ thống AEW tốt nhất hiện nay với phạm vi phủ sóng radar AESA 360° liên tục đa băng tần và tốc độ cận âm cao. Hệ thống này do Isael phát triển lắp trên máy bay, chẳng hạn Gulfstream gì đó, và trên thế giới cũng chỉ Israel và không quân Singapore thì phải, sử dụng vì nó quá đắt tiền.
Như vậy quá trình thủ tiêu năng lực của không quân Nga trong cuộc chiến tranh xâm lược của Putler do người Ukraine thực hiện là cả một chiến lược, gần như trong mọi khía cạnh, mọi hướng, mọi phương pháp. Chúng ta còn nhớ có hồi họ kéo cả giàn Patriot ra gần tiền tuyến và bắn hạ cả máy bay chiến đấu lẫn A-50 “Beriev,” hành động này đã làm cho trò ném bom lượn của Nga vào tiền tuyến dần trở nên hú họa hơn, với độ chính xác cực thấp của bom lượn thì phải nói là vô địch hú họa.
Hiện tại Nga còn A-50 “Beriev” nhưng nó bị buộc phải duy trì khoảng cách khoảng 400 ki-lô-mét so với các bệ phóng tên lửa tiềm tàng của Ukraine, và những bệ phóng tên lửa này đã từng thực sự có mặt ở các lữ đoàn lục quân tiên phong nhất của Ukraine. A-50 vẫn có thể phát hiện máy bay chiến đấu thông thường nhưng với khoảng cách đó, kết quả có thể sẽ không đáng tin cậy. Do đó, sự hỗ trợ của các AEW Nga đang không đạt yêu cầu. Điều này đúng không chỉ trong thời điểm hiện tại với Patriot của Ukraine mà còn cả trong quá khứ với trình độ kỹ thuật tương đối thấp của Nga.
Câu chuyện là, Ukraine không có nhiều tên lửa hiệu quả Patriot, nhưng họ không chịu bó tay. Chẳng có gì bí mật, trên truyền thông không chính thống từ hồi tháng Năm năm 2025 đã tung tin : “Hệ thống tên lửa đất đối không SA-5 Gammon bí ẩn của Ukraine có liên quan đến một số vụ bắn hạ máy bay nổi tiếng của Nga”.
Hồi đó người Ukraine dường như đã lần đầu tiên công bố video cho thấy việc sử dụng tên lửa đất đối không tầm xa S-200 (SA-5 “Gammon”) có từ thời Liên Xô cũ, một loại vũ khí chỉ được đưa vào sử dụng trở lại sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào tháng 2 năm 2022. Kể từ đó, S-200 không còn xuất hiện trong hình ảnh chính thức nhưng Kviv đã ghi nhận công lao phá hủy một máy bay A-50 và một máy bay ném bom Tu-22M3 nổi tiếng. Theo Blog quân sự Warzone, những gì mà blog này tung ra không nhất thiết chính xác, nhưng Bà hàng nước thì xác nhận, những lo ngại thì là có thật.
Các đơn vị quân báo của Không quân Nga đang cực kỳ đau đầu với dự án này của Ukraine, vì họ biết rõ Ukraine có một số lượng rất lớn tên lửa S-200 trong kho. Các chuyên gia nhận định rằng, trông thì nó không hoành tráng so với S-300, S-400 vì… thiếu cái ống (container đựng tên lửa) vì nó nằm trần trên bệ phóng, nhưng hiện nay không rõ người Ukraine đã cải tiến nó như thế nào. Và điều quan trọng với tên lửa phòng không là radar/quan sát cùng hệ thống điều khiển đạn, chắc chắn người Ukraine đã có những bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực này, nếu không thì họ không thể dùng nó mà hạ gục máy bay Nga bay ngoài không phận như vậy được.
Về chiến lược vũ khí, người Ukraine đang tỏ ra rất đúng hướng tức là hiện đại hóa những vũ khí sẵn có, chẳng hạn Neptune cho các mục tiêu mặt đất và phòng không là S-200, với trình độ công nghệ của họ thì khả năng cao là hết chiến tranh, họ sẽ có phiên bản Patriot của riêng mình. Nếu thực sự họ thành công trong dự án S-200 này, đồng nghĩa với việc kế hoạch “Chiến dịch Linebaker 2 phiên bản Nga” sẽ trở thành vô vọng.
Quay lại với cái máy bay AEW của Nga, do khả năng hạn chế nên nó cần phải bay vòng quanh không phận mục tiêu càng khép kín được, càng tốt. Vì thế, nó tận dụng không phận quan trọng trên Baltic để bay và quan sát thêm một mé của địa hình Ukraine, đó là khía cạnh thứ nhất. Khía cạnh thứ hai hiện nay đang rất quan trọng với Nga : Bảo vệ các tàu dầu của “hạm đội bóng tối” đang ngày đêm chở dầu lậu đi bán mang lại tiền mặt cho ngân sách chiến tranh Nga. Nhiệm vụ này không chỉ có các máy bay AEW mà cả các máy bay chiến đấu cũng phải tham gia, vì các con tàu có thể bị tấn công bất cứ lúc nào.
Chuyện máy bay Ba Lan bắn cái IL-22M của Nga lảng vảng mấy tuần nay trên biển Baltic, sau khi tôi post tin lên có vài bác nhắn tin. Bác thì hỏi độ tin cậy. Bác thì nói thẳng : Tin giả. Tôi nói với bác sau : bác đừng nghĩ bác đang ở Ukraine thì có nguồn tin. Với những chuyện như thế này, nếu là tin giả thì mấy hôm nữa có bài báo bóc mẽ ngay. Còn nếu tuần nữa, hai tuần nữa không có gì, im thin thít thì các bác nghĩ sao ? Lúc đó thì cứ tin đi, mà nếu không tin thì cũng chẳng sao. Đến mai là được 2 tuần, chẳng có ai nhắc gì đến nó nữa, thậm chí bài bóc trần sự thật là tin giả, cũng không có. Về logic mà nói, đó là một giả thuyết có thể được xem xét vì chưa có chứng cứ bác bỏ.
Theo thuyết âm mưu thì, nó nằm trong một kế hoạch lớn hơn là các tàu dầu hạm đội bóng tối, và làm mù khả năng quan sát của Không quân Nga trên Baltic là một nhiệm vụ quan trọng đầu tiên.
Theo dòng sự kiện, theo tin của Reuter ngày 9/7, hôm đó máy bay của Ba Lan và một vài nước đồng minh NATO đã xuất kích để bảo vệ không phận trong bối cảnh đang diễn ra cuộc không kích lớn của Nga vào Ukraine bằng UAV và tên lửa hành trình, sẵn sàng bắn hạ bất cứ mục tiêu nào bay sang lãnh thổ của mình.
Trước đó 2 ngày, hôm thứ Hai, Bộ Quốc phòng Hà Lan cho biết trong một tuyên bố rằng “các máy bay F-35 của Hà Lan sẽ được triển khai tại Ba Lan từ đầu tháng 9 đến đầu tháng 12, theo yêu cầu từ Bộ Tư lệnh Tối cao các Lực lượng Đồng minh Châu Âu (SHAPE) của NATO. Nhiệm vụ của chúng sẽ là bảo vệ các tuyến đường tiếp tế cho Ukraine trên lãnh thổ Ba Lan.” Việc triển khai các máy bay F-35 của Hà Lan để giám sát không phận phía trên Đông Âu sẽ bảo vệ các thiết bị quân sự dành cho Ukraine, Brekelmans cho biết.
Việc triển khai các máy bay phản lực tại Ba Lan cũng sẽ cho phép phản ứng nhanh chóng với các hành vi vi phạm hoặc sắp xảy ra vi phạm không phận NATO, theo Bộ trưởng. “Bằng cách này, chúng tôi thực sự đang ngăn chặn mối đe dọa từ Nga”, Brekelmans nói. “Gần đây, tại Estonia, việc triển khai F-35 của chúng tôi đã chứng minh được hiệu quả rất cao trong vấn đề này.” Nước này đã triển khai F-35 ở Estonia từ tháng 12/2024.
Cho đến nay, Nga đã tỏ ra là thua dứt điểm trong chiến lược ngăn chặn, phá hủy hệ thống hậu cần chiến tranh của Ukraine. Theo “Bà hàng nước”, có thể nói 99 % các mục tiêu trong hệ thống hậu cần nói riêng, mở rộng ra cả cả các trung tâm chỉ huy của lực lượng vũ trang Ukraine, được bảo vệ tốt nhờ công tác bảo mật, phân tán, ngụy trang, cất giấu…
Song song với nó là việc Không quân Nga không những làm chủ được bầu trời Ukraine, mà càng ngày càng suy giảm năng lực hoạt động. Về nguyên tắc, Nga phải dựa vào tên lửa hành trình để thi hành chiến lược, nhưng ngoài tính chính xác rất thấp của chúng, còn là khả năng quan sát nắm bắt và chỉ thị mục tiêu ngày càng suy giảm. Căn cứ vào thái độ của “bà hàng nước,” tôi cho rằng tính hú họa của các chiến dịch không kích mà Putler đang tiến hành nhằm vào Ukraine vào cỡ 99%.
2. Trên chiến trường, hướng Sumy đã bắt đầu có những tin phản công có kết quả của lực lượng vũ trang Ukraine, anh Trần Duy Long đã có status ngắn nhưng cô đọng trên tường nhà tôi. Các tin đồn liên quan đến hướng này trong nội bộ Nga : Tình báo Nga đang dự đoán người Ukraine có thể thi hành một chiến dịch tấn công. Một mặt gia tăng sức ép ở mặt trận phía trước của họ lên phía bắc Sumy, điều này sẽ làm cho quân đội Nga phải dồn quân đến, sau đó họ sẽ có các mũi tấn công vào Kursk từ các hướng khác để có quân đội hoạt động ở sau lưng các đơn vị Nga đang dồn sang Sumy, gây hoảng loạn và từ đó đánh cho các đơn vị này tổn thất nặng.
Tình báo Nga còn dự đoán có đòn chia cắt khu vực Nga đang làm chủ ở Sumy làm 2, hoặc 3 khúc khi đó tình thế sẽ nghiêm trọng hơn nữa. Các sự kiện có thể chỉ diễn ra trong khoảng 1 tuần đến 10 ngày tới. Ngoài ra các đơn vị chủ lực chính của Nga, ví dụ như Lữ đoàn thủy quân lục chiến 155 đang làm nhiệm vụ tại đây, cũng đã nằm trong tầm ngắm. Hướng Sudzha cũng có thể sẽ có trong các bản tin của những ngày tới.
Hiện tại nhiệm vụ trước mắt là hoàn thiện chất lượng và phát triển đầy đủ số lượng khí tài chống Geran tức Shahed của Nga. Nhưng nhiệm vụ sâu xa hơn, là xử lý các nhà máy sản xuất cái thứ này – theo Financial Times, Nga đã đạt đến một tầm cao mới khi đưa việc sản xuất hàng loạt máy bay không người lái Shahed-136 hoàn toàn đi vào hoạt động bên trong nội địa Nga. Iran đã chuyển giao công nghệ, bản thiết kế và huấn luyện và do đó, Nga không còn phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Iran nữa. Đó là giải thích cho câu hỏi tại sao gần đây Nga có thể tấn công vào Ukraine bằng số lượng lớn Shahe như vậy.
Trong một diễn biến khác, để đáp trả các tin do cơ quan tình báo mang lại rằng “người Ukraine có thể đang chuẩn bị cho một chiến dịch hải quân hướng vào Crimea”, khoảng nửa năm qua Nga đã nỗ lực phát triển drone mặt nước của mình. Đầu tháng Bảy, Giám đốc tình báo Ukraine Kyrylo Budanov cho biết nỗ lực của người Nga sao chép công nghệ drone mặt nước của Ukraine đã thất bại thảm hại. Lô xuồng không người lái cảm tử đầu tiên của Nga đã phát nổ trong quá trình thử nghiệm. Phát triển drone mặt nước khi gần như toàn bộ tàu nổi của Hạm đội đã biến mất, cũng kịp thời đấy chứ nhỉ ?
Kết luận chung : Đốt tàu dầu quan trọng hơn là đốt nhà máy Shahed. Phát triển thích đáng vũ khí chống nó cũng đã đủ rồi.
PHÚC LAI 11.07.2025
No comments:
Post a Comment