Nghĩ vụn trong ngày mưa bãoLê Huyền Ái Mỹ
29-9-2025
Tiengdan
Dù đường đi của bão đã được dự báo, cảnh báo cấp tập từ 6 ngày qua; các chỉ thị phòng, chống bão cũng được đưa ra liên tục ở các địa phương nhưng bi kịch đã ập xuống ngoài vùng tâm bão, lại là giông lốc làm 9 người chết ở Ninh Bình, hai người chết ở Hưng Yên.
Dõi theo tin bão từng giờ, chỉ cần không có người chết là thấy mừng, thấy may mắn; của nả mất, hư hại thì làm lại. Chỉ mong sức người chống chịu nổi qua cơn. Nhưng rồi… 13 giờ càn quét lên đất liền đã lấy đi 12 nhân mạng, quá đau xót.
Ninh Bình cách xa vùng tâm bão (Nghệ An – Hà Tĩnh) đến gần 200km, Hưng Yên gần 300 km, Hải Phòng hơn 400km, vậy mà những cơn lốc xoáy đã ập đến.
Theo lý giải của chuyên gia khí tượng, tiến sĩ Trương Bá Kiên, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, lốc xoáy nhiều khi là hệ quả trực tiếp của bão, nhưng không phải cơn bão nào cũng sinh ra hiện tượng này.
Cũng trên Vnexpress, chuyên gia này cho rằng trong bối cảnh khí hậu toàn cầu nóng lên, nhiệt độ tăng và độ ẩm khí quyển cao hơn, cường độ bão sẽ ngày càng mạnh, mưa cực đoan thường xuyên hơn. Điều này đồng nghĩa nguy cơ lốc xoáy đi kèm bão cũng tăng cả về tần suất lẫn mức độ tàn phá.
“Khác với mưa, gió hay nhiệt độ có thể dự báo theo ngày, lốc xoáy hình thành rất nhanh, phạm vi hẹp nên gần như không thể dự báo chính xác về thời điểm và địa điểm, chỉ cảnh báo trước 2-3 giờ, dựa vào quan sát mây giông, tín hiệu radar, vệ tinh. Với vòi rồng (mức độ dữ dội nhất của lốc xoáy), việc dự báo không khả thi mà chỉ có thể đưa ra cảnh báo nguy cơ “trong cơn giông có khả năng xuất hiện lốc xoáy mạnh”, hoặc “trước và sau bão có thể kèm theo giông lốc nguy hiểm” – theo Vnexpress.
Có lẽ, câu cảnh báo quá quen thuộc “trong cơn giông có khả năng xuất hiện lốc xoáy mạnh” thường vẫn nghe trên tivi khiến không ít người chủ quan, không nghĩ từ hơn 300 km lại xuất hiện ngay xã mình, nhà mình. Lực lượng chức năng cũng chỉ có thể tiếp cận, khắc phục khi sự đã rồi. Bài học xương máu này không dành riêng cho ai, nhất là trong diễn biến khí hậu, thời tiết ngày càng cực đoan thường xuyên, liên tục hơn.
***
Bạn là thủ lĩnh của một chương trình cộng đồng, rủ tôi đi từ thiện. Ngay câu đầu tiên đã thống nhất dành cho bà con vùng biên giới, là đã cầu mong cho (thiên) tai qua nạn khỏi trong cái mùa mưa bão về cuối năm này.
Cả hai “mệ Huế” đều lớn lên với bão lụt. Nhưng… vui là chính. Ngủ một đêm, nước vô tới sân, được nghỉ học, được lội nước loanh quanh xóm, được ngồi đò đi chợ, được ăn ngon (lạ là lụt vô, ăn gì cũng ngon), ngủ ấm. Chỉ khi rời nhà, đi về những vùng quê, vùng biên địa, cái cực khổ, thiếu thốn bủa vây, ghì chặt mặt người dưới đất thì niềm vui ngày thơ dại kia trở thành một món-đáp-đền.
Hôm qua, nghe tin Huế cấm dân ra đường từ 10g sáng, gọi về nhà mới hay bão đã chuyển hướng ra Quảng Trị, Quảng Bình, Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Tĩnh… May cho Huế, cũng là hiệu quả từ cụm hồ chứa nước đã giúp điều tiết lũ nhưng cái rủi thì cũng dân mình cả.
Nguyên nhân, khách hay chủ quan thì chuyên gia, nhà khoa học đều đã lên tiếng. Mấy ông chính quyền còn “thuộc bài” giải pháp trước mắt lẫn lâu dài hơn ai hết. Nhưng liệu họ có “bắt tay nhau” mà đại diện con người chịu sám hối trước thiên nhiên, trước sự trừng phạt ngày càng không thể lường trước được của những vị thần sông-núi lên thói tham lam, ngạo nghễ, bất chấp và… chóng quên của con người?
Ở thành phố này, có sẵn một lời nhắc để ai cũng phải nhớ, sự bình yên của bình nguyên – đô thị có được cũng là nhờ đến lá chắn Cần Giờ…
No comments:
Post a Comment