NCQT: Thế giới hôm nay-21/07/2025Nguồn: The Economist
Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
21/07/2025
NghiencuuQT
Hơn 80 người đã thiệt mạng khi cố gắng lấy thực phẩm từ các trung tâm viện trợ ở Gaza vào Chủ nhật, theo bộ y tế do Hamas điều hành. Ít nhất 67 người được cho là đã chết khi cố tiếp cận các xe tải chở lương thực của Liên Hợp Quốc. Quân đội Israel phủ nhận con số trên, nhưng thừa nhận đã bắn “cảnh cáo” để ngăn chặn “mối đe dọa tức thời.”
Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã tăng 660% trong tháng 6 so với tháng 5. Song mức xuất khẩu vẫn thấp hơn đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Đà tăng diễn ra sau khi hai nước đạt được một thỏa thuận thương mại. Trung Quốc đã sử dụng lợi thế trong sản xuất đất hiếm như một đòn bẩy đàm phán, khi áp đặt hạn chế xuất khẩu để đáp trả các mức thuế của Mỹ. Những nam châm này được sử dụng trong xe điện và tua-bin gió.
Các sân bay chính của Moscow tạm thời bị đóng cửa do các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái từ Ukraine. Bộ quốc phòng Nga cho biết đã bắn hạ 230 thiết bị bay không người lái trên toàn quốc, trong đó có 27 chiếc trên bầu trời thủ đô. Nga cũng phát động cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của riêng mình; không quân Ukraine tuyên bố đã bắn rơi 18 trong số 57 thiết bị này.
Thành phố Suwayda ở miền nam Syria được cho là đã yên tĩnh trở lại vào Chủ nhật sau nhiều ngày giao tranh giữa các bộ lạc Bedouin và lực lượng vũ trang của người Druze. Chính phủ Syria đang gặp khó khăn trong việc thực thi lệnh ngừng bắn mà họ đã công bố sau thỏa thuận với Israel, quốc gia đã cố bảo vệ cộng đồng Druze khỏi bạo lực giáo phái.
Hãng thông tấn bán chính thức Tasnim của Iran đưa tin nước này sẽ nối lại đàm phán về chương trình hạt nhân với Anh, Pháp, và Đức. Các nước châu Âu này từng cảnh báo rằng nếu không nối lại đàm phán, các lệnh trừng phạt quốc tế đã được dỡ bỏ theo thỏa thuận năm 2015 có thể sẽ được tái áp dụng. Tháng trước, Israel và Mỹ đã ném bom các cơ sở hạt nhân của Iran trong cuộc chiến kéo dài 12 ngày.
Thời tiết cực đoan đang làm giá thực phẩm tăng cao, theo một nghiên cứu của Trung tâm Siêu Máy tính Barcelona. Báo cáo cho thấy có 16 hiện tượng thời tiết khắc nghiệt trên toàn cầu trong giai đoạn 2022–2024 dẫn đến việc giá thực phẩm tăng vọt — chẳng hạn xà lách tại Úc tăng 300% và rau củ tại Mỹ tăng 80%.
Con số trong ngày: 32 tỷ USD, là giá trị thị trường của Kraft Heinz, giảm gần 60% kể từ năm 2015.
TIÊU ĐIỂM
Bóng ma Jeffrey Epstein
Vì la lên rằng “không có gì đáng xem cả” dường như không có hiệu quả, Donald Trump đã thay đổi chiến thuật. Hôm thứ Năm, tổng thống Mỹ yêu cầu công bố lời khai của đại bồi thẩm đoàn liên quan đến Jeffrey Epstein, một tội phạm ấu dâm có mối quan hệ với giới giàu có và người nổi tiếng, bao gồm cả ông Trump. Tòa án sẽ quyết định liệu những thông tin đó có được công khai hay không, nhưng yêu cầu này cho thấy tổng thống đang rất chật vật để thoát khỏi bê bối.
Ông Trump nói rằng “không gì là đủ tốt” để làm hài lòng “lũ điên cánh tả cấp tiến” (ám chỉ đảng Dân chủ). Nhưng chính phong trào MAGA của ông mới là những người trong nhiều năm qua đã liên tục nói về những bí mật động trời liên quan đến Epstein. Hiện nay có tới hai phần ba người Mỹ tin rằng chính phủ đang che giấu bằng chứng, bao gồm 50% cử tri Cộng hòa.
Đừng tưởng rằng yêu cầu của ông Trump có nghĩa là ông sẽ dừng việc dập tắt các cuộc thảo luận về Epstein. Hôm thứ Sáu, ông đã kiện tờ Wall Street Journal vì đăng tải chi tiết một bức thư gợi dục mà ông được cho là đã gửi cho Epstein hai mươi năm trước. Tổng thống phủ nhận việc từng viết bức thư đó.
Luật về tiền số đem lại sự rõ ràng cho stablecoin
Hôm thứ Sáu, tổng thống Donald Trump đã ký ban hành Đạo luật GENIUS giúp thiết lập khung pháp lý cho stablecoin — các loại tiền điện tử được neo giá theo một tài sản khác, thường là đồng đô la. Luật quy định ai được phép phát hành stablecoin, tài sản nào được phép nắm giữ, và cách thức giám sát loại tiền này.
Đây là một thắng lợi cho ngành tiền số, vì họ có được những quy định rõ ràng cho loại tài sản này. Một số nhà phân tích tin luật mới sẽ thúc đẩy ngành phát triển mạnh hơn, mở đường cho stablecoin được sử dụng rộng rãi trong thanh toán hàng ngày. Hiện tại, tổng giá trị stablecoin được phát hành trên toàn cầu là khoảng 261 tỷ USD, và các nhà nghiên cứu tại ngân hàng Standard Chartered dự đoán con số này sẽ tăng lên 2.000 tỷ USD vào năm 2028.
Nhưng cuộc hành trình lập pháp của ngành tiền số vẫn chưa kết thúc. Đạo luật CLARITY đang được Quốc hội xem xét sẽ vạch rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý đối với các loại tài sản số, thực hiện một mục tiêu lâu dài của ngành là giới hạn quyền lực của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC).
Kiểm soát biểu tình ủng hộ Palestine ở Anh
Cho đến gần đây, Palestine Action vẫn có thể tự nhận là nhóm hoạt động thành công nhất tại Anh trong việc phản đối cuộc chiến của Israel ở Gaza. Nhóm đã nhiều lần tấn công gây gián đoạn các nhà sản xuất vũ khí; hồi tháng 6, họ thực hiện hành động táo bạo nhất: đột nhập một căn cứ không quân Anh và xịt sơn đỏ lên hai máy bay tiếp nhiên liệu khổng lồ.
Chính vì vậy, chính phủ đã liệt Palestine Action là tổ chức khủng bố, theo đạo luật từng được dùng để cấm Hamas và Hezbollah. Đây là lần đầu tiên một nhóm nhắm vào tài sản chứ không phải con người bị cấm. Việc ủng hộ Palestine Action nay đã là bất hợp pháp, và hơn 100 người Anh đã bị bắt vì làm như vậy. Trong số này có một người ở Glasgow chỉ vì giơ chiếc áo phông có dòng chữ “Diệt chủng ở Palestine, Đã đến lúc Hành Động” (“Genocide in Palestine, Time to Take Action”) mà trong đó chữ “Palestine” và “Action” được in đậm hơn. Vào thứ Hai, nhóm sẽ kháng cáo việc bị cấm tại tòa. Cuộc tranh luận về quyền tự do ngôn luận và cách cảnh sát ứng xử sẽ còn tiếp tục.
Việc phân chia khu vực bầu cử ở Texas có thể phản tác dụng
Vào thứ Hai, các nhà lập pháp Texas sẽ quay lại thủ phủ Austin cho kỳ họp đặc biệt kéo dài một tháng. Thống đốc Greg Abbott muốn họ xem xét các vấn đề như quy định bán sản phẩm từ cây gai dầu và cấm sản xuất thuốc phá thai. Nhưng chủ đề gay go nhất lại đến từ Washington, DC.
Donald Trump đã yêu cầu “vẽ lại khu vực bầu cử một cách đơn giản” để “giành thêm năm ghế” cho đảng Cộng hòa trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau. Thông thường, bản đồ bầu cử chỉ được vẽ lại sau mỗi cuộc điều tra dân số 10 năm một lần, không phải giữa nhiệm kỳ. Yêu cầu này khiến các chính trị gia Texas rơi vào thế khó: thêm khu vực Cộng hòa đồng nghĩa với việc các khu an toàn sẽ trở nên cạnh tranh hơn. Nếu xảy ra làn sóng ủng hộ đảng Dân chủ vào năm 2026, những ghế này có thể bị lật. Tranh luận trong vài tuần tới sẽ cho thấy các nhà lập pháp tại một trong những bang bảo thủ nhất nước Mỹ sẵn sàng mạo hiểm đến đâu để làm vừa lòng tổng thống.
No comments:
Post a Comment