ĐỐI THOẠI

Phúc Lai – Về cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Putler ngày 18/11/2025
mardi 18 novembre 2025
Thuymy

1. Chuyện Đảng ANO theo chủ nghĩa dân túy của Babis đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 3 và 4 tháng 10 và đang thành lập chính phủ với hai đối tác cánh hữu cực đoan đã làm dấy nên những lo ngại về việc, C.H. Séc sẽ không ủng hộ Ukraine trong cuộc chiến tranh chống Nga Putler xâm lược nữa.

Một vị KOL có tuổi (nổi tiếng với cú quay xe ngoạn mục sau khi đi thăm Ukraine về) viết như đinh đóng cột : Séc sẽ không ủng hộ Ukraine nữa, đưa số nước trong EU không ủng hộ Ukraine lên con số bốn, và phán câu xanh rờn : Bốn là nhiều.

Hiện nay Andrej Babiš vẫn chưa thành lập được Chính phủ liên minh vì vậy ông ta vẫn chưa là Thủ tướng Séc. Tại sao lại có chuyện này ? Rào cản lớn nhất là Séc có một luật điều chỉnh lợi ích kinh doanh của các thành viên chính phủ.

Babis là chủ sở hữu của hàng trăm công ty, hầu hết thuộc tập đoàn Agrofert, hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chế biến thực phẩm, hóa chất, y tế và các lĩnh vực khác tại Cộng hòa Séc và các nước Trung Âu khác. Nhiều doanh nghiệp của ông nhận được trợ cấp địa phương và EU dành cho nông dân dựa trên diện tích đất đai hoặc số lượng vật nuôi. Họ cũng nhận được trợ cấp cho việc hiện đại hóa và tiền từ các hợp đồng công.

Ông Babis đã tuyên bố sẽ tuân thủ luật điều chỉnh lợi ích kinh doanh của các thành viên chính phủ nhưng không nói rõ bằng cách nào. Việc bổ nhiệm ông Babis “mà không có tuyên bố rõ ràng về vấn đề này” có nguy cơ “vi phạm hiến pháp và cuối cùng có thể dẫn đến việc mất các khoản trợ cấp của EU,” Văn phòng Tổng thống Séc trong một tuyên bố cho biết.

Tổ chức giám sát tham nhũng Minh bạch Quốc tế cho biết để chấm dứt hoàn toàn các công ty của mình, Babis nên bán chúng, ngừng nhận bất kỳ hợp đồng công nào hoặc không tham gia chính phủ. Cả hai lựa chọn này đều rất khó khăn đến mức gần như là không thể đối với Andrej Babiš. Vì vậy mà Séc vẫn “chưa có một Thủ tướng quay xe” như một số KOL Việt Nam mong đợi.

Trong thời gian đó, chẳng hiểu bằng cách nào mà chỉ trong hai ngày, các nhà tài trợ Séc đã quyên góp đủ số tiền cần thiết để tài trợ cho một quả tên lửa sơn màu hồng quá mộng mơ luôn. Những người tổ chức chiến dịch không hề che giấu ý định của mình : Họ hy vọng một ngày nào đó tên lửa này sẽ được sử dụng để tấn công các mục tiêu quân sự có giá trị cao ở Mục-tư-khoa hoặc St. Peter, tấn công chính cơ sở hạ tầng mà Putler sử dụng để tiến hành chiến tranh.

2. Việc Zelenskyy và ban lãnh đạo Ukraine quyết định mua 100 máy bay tiêm kích Rafale của Pháp, và trước đó là 150 máy bay tiêm kích Gripen của Thụy Điển

Nhiều người đã phân tích rất xác đáng : Đây là thất bại của ông Trump.

Tôi còn đề nghị nhìn dưới một khía cạnh khác : Mặc dù cả hai loại trên đều là những máy bay rất tốt trong tấn công khi mang được nhiều loại bom, tên lửa không đối đất (tôi không thạo chuyện này đâu nhé, nhưng xem chỉ số thì do khả năng vác nặng của chúng rất tốt), nhưng điều quan trọng nhất là cả hai loại này đều là những máy bay tiêm kích nhanh nhẹn (nhỏ và nhanh). Đồng thời có khả năng quan sát từ xa rất tốt (nhờ radar tốt hơn máy bay Nga) và các vũ khí hiệu quả từ xa tốt hơn của máy bay Nga.

Điều này dẫn tới việc, trong tương lai Ukraine sẽ có một lực lượng không quân phòng ngự mạnh, nó là tiền đề cho kế hoạch hậu chiến dài hơi… để tí nữa tôi viết tiếp chuyện này.

3. Trong thời gian qua, trên tường nhà tôi đã hình thành một Team tự phát dịch bài và đưa tin về chiến sự, chúng được post và tag tôi và tôi cho hiện lên trên tường. Đó là một cách để tôi cũng có thể theo kịp được tin tức.

Vài ngày qua, các tin tức – dù từ mạng xã hội nhưng được đưa khá thống nhất về tình hình Pokrovsk.

+ Thứ nhất, các nguồn “không pro-Nga” đang cho thấy tình hình đang xoay chuyển có lợi về phía Ukraine.

+ Thứ hai. Như một người bạn Facebook của tôi, là cựu phi công chiến đấu (ai cũng biết chị này là ai) viết : Chỉ cần đọc tờ Dân Trí là đủ thấy chiến sự ở Pokrovsk ra sao, nó như cái hàn thử biểu về chiến trường vậy. Dẫn bài báo hôm qua của hãng này : “Nga siết chặt hai mũi tiến quân, Ukraine phản công trên mặt trận chiến lược”, chị ấy phân tích “kế hoạch bao vây thành phố Pokrovsk của Nga đã thất bại hoàn toàn.

Thực tế từ các nguồn thông tin khác nhất là YouTube với các video cho thấy quân đội Ukraine đang truy quét tàn quân còn lại của Nga trong thành phố Pokrovsk, và thành phố vẫn an toàn. Nếu như Nga đã giải phóng Pokrovsk thì chắc báo Việt đã tràn ngập tin chiến thắng rồi” – vì trước đó chị ấy phát hiện ra từ hôm qua “các báo chí Việt Nam im re về Pokrovsk”.

Để hiểu được cách chiến tranh diễn ra ở Pokrovsk hiện tại, tôi xin trích dẫn Mark Edele, một nhà sử học của Đại học Melbourne. Ông cho biết tiến triển trên chiến trường thường diễn ra với ‘tốc độ chậm chạp. Kiểu tiền tuyến cực kỳ tĩnh lặng của Thế chiến thứ nhất đã tái hiện. Pháo binh, súng máy, mìn và công sự đã khiến việc tiến quân nhanh chóng trở nên khó khăn.’ Theo giáo sự Edele, xe tăng – thứ vũ khí đem lại thay đổi lớn về chiến thuật trong chiến tranh thế giới lần thứ hai đã bị đặt dấu chấm hết bởi máy bay không người lái trong cuộc chiến tranh này.

Trích : “Với máy bay không người lái, bạn có thể tạo ra những vùng tiêu diệt rất sâu, nơi xe tăng không thể sống sót, đồng nghĩa với việc bạn không thể đột phá bằng bộ binh được xe tăng hỗ trợ.”

Ông mô tả thêm : Tại Pokrovsk và các chiến trường khác trên khắp đất nước, quân đội Nga đang tiến công với những nhóm rất nhỏ – đôi khi chỉ có ba binh sĩ – mà không bị phát hiện khi họ tiến vào tấn công lực lượng phòng thủ Ukraine.

Như vậy, chúng ta hoàn toàn có thể hình dung được về trận đánh Pokrovsk và tại sao lại có chuyện truyền thông Nga inh oác hết cả lên về một chiến thắng sắp đến của chúng. Thời gian qua là giai đoạn chuyển tiếp giữa mùa thu và mùa đông, mưa bắt đầu giảm và nhiệt độ thấp hơn, nhưng chưa đủ lạnh để tuyết rơi dày và băng giá, bù vào đó là sương mù, sương mù dày đặc. Điều này bây giờ thì ai cũng biết vì đoạn video “quân đội Nga nay đã là lũ zombie trong phim Mad Max” lan truyền chóng mặt từ tuần trước – thật là ngộ nghĩnh, nhưng lợi dụng tình hình đó chúng đã gây ra cho bộ đội Ukraine những khó khăn không nhỏ.

Nhưng đời có câu “khó người khó ta, dễ người dễ ta” – sương mù cũng giúp Ukraine, chẳng hạn việc họ sử dụng robot chiến đấu mặt đất viết tắt là UGV (unmanned ground vehicle), nếu trời quang mây tạnh thì bản thân nó cũng khó thoát khỏi sự truy sát của UAV Nga, nhưng theo cái chị cựu phi công bạn tôi thì :

Trích : “Nhờ Ukraine triển khai hệ thống robot trinh sát mặt đất, các robot kịp thời phát hiện sự đi chuyển của quân Nga trong sương mù, giúp cho lực lượng UAV FPV, pháo binh bắn chính xác vào đội hình quân Nga đang di chuyển vào thành phố Pokrovsk, đập tan cuộc tiến công của quân đội Nga…”

Cũng chính cái chị phi công này viết thêm về UGV : “Đã có bài báo nói về UGV của Ukraine, tên là The Droid TW 12.7 đã bảo vệ thành công một chốt phòng ngự trong 1,5 tháng, và nhiều lần đánh bại các cuộc tiến công của quân đội Nga, chỉ trang bị một khẩu đại liên Browning 11,7 ly cùng 2 nhân viên điều khiển từ xa, nhưng năng lực bằng cả một tiểu đội…”

Một phát biểu của Tổng thống Zelenskyy cho chúng ta thấy toàn cảnh trận đánh Pokrovsk : Quân số của Nga ở khu vực này đông hơn Ukraine, đến gấp 8 lần.

Có thể khẳng định rằng : Với tương quan lực lượng hai bên như vậy cùng với điều kiện thời tiết sương mù, việc quân Nga gây được khó khăn cho Ukraine là chắc chắn, vì không phải lúc nào cũng có thể bao bọc được hết các hướng, lúc này hoặc lúc khác đều có thể vỡ, bục… ở một chỗ nào đó.

Kiểu thời tiết này còn được duy trì tối thiểu 10 ngày nữa theo Accuweather (tôi vừa xem xong), nhưng hầu hết ban ngày trời nắng ráo, nhiệt độ cao nhất xấp xỉ +10 độ C, sương mù chỉ có nhiều vào buổi sáng sớm. Nếu như vậy và Nga vẫn muốn tấn công, thì vẫn sẽ phải tiếp tục dùng nguồn nhân lực “dồi dào” của mình mong kiếm được chiến quả. Nhưng cũng chính cách thi hành chiến tranh này dẫn tới một chuyện : Quân Nga dẫu có được một kết quả thì nó rất nhỏ, có tính lẻ tẻ và miễn là người Ukraine phát hiện ra được thì họ cũng không quá khó để khắc phục.

Cụ thể hơn, vừa cách đây gần 1 giờ kênh “Tin quân sự” (pro Z của Nga) đưa tin “Trên thực tế, Lực lượng Vũ trang Ukraine hiện đang kiểm soát một khu vực nhỏ nhà ở tư nhân và một số tòa nhà cao tầng ở phía bắc thành phố, bên kia đường cao tốc T-0504. Điều này có nghĩa là Pokrovsk hoàn toàn bị cô lập khỏi thành phố Myrnohrad lân cận.”

Tin này phủ nhận môt tin nữa lan truyền trên mạng xã hội từ sáng sớm là Nga đã đột phá được một mũi sâu đến 10 ki-lô-mét ở đâu đó nam Pokrovsk mà có người đề nghị tôi xác minh. Hôm qua có một nhóm quân Nga vài tên lọt vào trung tâm thành phố (đi được khoảng 1 cây số rưỡi) rồi bị tiêu diệt. Do cách tính toán bịp bơm của chúng, chẳng hạn ranh giới thành phố Pokrovsk ở phía nam được tính từ sông Solona nên từ làng Solone mà đo đến trung tâm thành phố Pokrovsk là đúng 10 ki-lô-mét, chỗ hôm qua có vài thằng lính Nga lọt được vào.

Cũng theo cách tính này, Bộ Sân khấu và trình diễn Nga tuyên bố “đã làm chủ được 80 % diện tích thành phố Pokrovsk”. Xin quý vị xem bản đồ đính kèm, tôi đã phóng to và vẽ ranh giới của Pokrovsk theo cơ quan quản lý của Ukraine, và bản đồ nhỏ trên đó là thể hiện của Nga. Về khu vực chiếm được thì không chênh nhau nhiều, khác biệt chủ yếu do “vùng xám” khó được xác định chính xác, nhưng cách đưa ra tuyên bố thì rất khác nhau. Tuy nhiên chúng ta có thể nhận thấy diện tích theo bản đồ quản lý đất của Ukraine, thì Nga mới chỉ làm chủ được 35% của riêng thành phố Pokrovsk.

Theo chuyện tôi nghe được từ một “bà hàng nước” thì vấn đề tuyển quân của Nga đã trở nên thực sự nghiêm trọng, chủ yếu là những tin đồn về việc binh lính ký hợp đồng chiến đấu cho Bộ Sân khấu và Trình diễn Nga bị trấn lột hết cả tiền rồi gi.ết bằng một cách nào đó trên chiến trường, nay đã thành tin thật ở khắp các vùng trên nước Nga (trừ Mục-tư-khoa nhé, nên quý vị nào có hỏi người Nam Quảng Tây đang làm ăn sinh sống ở bển thì vẫn cứ thấy… bình thường), vì vậy ngay cả những kẻ kiệt quệ vì không có tiền, nay cũng không còn muốn đi đánh nhau nữa với lý do “tiền vẫn chẳng có mà lại còn mất mạng”.

Vì lý do trên, việc chuẩn bị cho một kế hoạch tấn công bổ sung khi mùa đông bắt đầu tuy có thể vẫn có, nhưng cũng sẽ là khó khăn. Một khía cạnh nữa là khi lạnh hẳn, ngoài những ngày tuyết rơi mù mịt sẽ khó cho máy bay không người lái hoạt động, những ngày trời quang sẽ thuận lợi cho tấn công bằng lực lượng thiết giáp, nhưng điều đó lại đem lại thuận lợi cho bên phòng thủ sử dụng UAV.

Vì vậy cho dù thông tin rằng “Putler gia hạn cho Gerasimov thêm một tháng để chiếm Pokrovsk” có thật đi chăng nữa, cá nhân tôi không thấy có cửa nào cho bọn chúng chiếm được khu vực Pokrovsk – Myrnohrad trước cuối năm nay – chỉ còn hơn 40 ngày nữa là sang 2026 rồi.

Quay lại với câu chuyện máy bay của mục 2 trên đây : Rõ ràng là người Ukraine không có ý định… giải giáp quân đội và lực lượng vũ trang nói chung sau chiến tranh. Ngược lại Zelenskyy đang cùng giàn lãnh đạo đất nước xây dựng cho Ukraine một năng lực phòng thủ mạnh mẽ và hiệu lực. Trong một diễn biến khác, anh ta tuyên bố khởi động lại các cuộc đàm phán hòa bình : Các cuộc họp sẽ diễn ra vào ngày mai tại Thổ Nhĩ Kỳ. Ukraine sẽ trình bày các đề xuất đã hoàn thiện của mình với các đối tác.

Theo Zelenskyy, các cuộc đàm phán với các chính phủ nước ngoài sẽ được tổ chức trong tuần này, cùng với các cuộc họp với lãnh đạo Verkhovna Rada và các thành viên của đảng Đầy tớ Nhân dân. Tôi chưa thấy đả động gì đến Nga của Putler, và hi vọng Ukraine sẽ trao đổi với các đối tác nước ngoài, những nước khả năng cao sẽ tham dự Đàm phán, về các kế hoạch của mình. Từ nay đến chỗ đó còn lâu, cứ phải nện cho xong cái đã.

PHÚC LAI 18.11.2025