Lê Diễn Đức - "Thỏa thuận bẩn thỉu" và khả năng cầm cự của Ukraine
mercredi 26 novembre 2025
Thuymy
Friedman mỉa mai rằng cuối cùng thì Trump cũng có thể sẽ nhận được một “giải thưởng hòa bình” để ghi dấu vào lịch sử.
Nhưng thật trớ trêu, đó không phải là giải Nobel Hòa bình mà ông ta luôn khao khát. Mà là “Giải thưởng Hòa bình Neville Chamberlain” - giải thưởng (mang tính biểu tượng cay đắng) dành cho nhà lãnh đạo dám bán rẻ đồng minh, các giá trị cốt lõi và trật tự thế giới dân chủ cho một nhà độc tài đang gây chiến.
Neville Chamberlain, Thủ tướng Anh, người theo đuổi chính sách “nhượng bộ để có hòa bình”, đã ký Hiệp định Munich 1938, cho phép Hitler sáp nhập Sudetenland của Tiệp Khắc. Chamberlain khoe rằng đó là “hòa bình cho thời đại của chúng ta”. Một năm sau, Hitler xâm lược Ba Lan, Thế chiến II nổ ra, và Chamberlain phải từ chức trong sự nhục nhã, mãi mãi bị lịch sử ghi nhớ như biểu tượng của sự ngây thơ hoặc đầu hàng.
Trong bài phân tích trên The New York Times, Friedman có nói nhà báo David Sanger nhận xét rằng nhiều điểm trong “kế hoạch hòa bình” 28 điểm của Nhà Trắng nghe như thể được viết tại Điện Kremlin. Chúng phản ánh gần như trọn vẹn các yêu cầu tối đa của Putin - từ lãnh thổ, an ninh, chính trị cho đến việc giới hạn vũ khí phương Tây.
Nói cách khác: Chỉ có kế hoạch của Trump mới là thứ Putin có thể mơ được chấp nhận, bởi nó trao cho Nga gần như mọi mục tiêu mà Putin đặt ra khi phát động cuộc chiến.
Nhưng trước làn sóng phản đối dữ dội từ châu Âu, Quốc hội, giới chuyên gia và dư luận, Trump buộc phải cử Ngoại trưởng Marco Rubio dẫn đầu phái đoàn Mỹ đến Geneva đàm phán lại với Ukraina và các nước châu Âu. Kết quả là một bản thỏa thuận mới rút xuống còn 19 điểm, sau khi xóa bỏ những điều vô lý và nguy hiểm nhất trong kế hoạch gốc.
Tuy nhiên, cá nhân tôi không tin Moscow sẽ đồng ý với bản 19 điểm này, dù nó chỉ là khung đàm phán. Vì sao? Bởi nó không còn trao cho Nga những nhượng bộ “vuốt râu hổ” như trong bản 28 điểm ban đầu.
Putin đã dự tính một cuộc chiến chớp nhoáng 3 ngày. Thế mà giờ đây, chiến tranh sắp hết năm thứ tư. Hàng trăm nghìn lính Nga tử trận, quân đội sa lầy ở vùng biên giới phía Đông, chẳng đạt được mục tiêu chiến lược nào. Putin mắc kẹt trên lưng cọp: Rút lui là nhục nhã, là tự sát chính trị; còn tiến lên thì chỉ tiếp tục đổ máu và kiệt quệ - y hệt Liên Xô sau 10 năm ở Afghanistan.
Trump giờ phủi tay. Và Ukraine chỉ còn lại châu Âu, Canada, Úc, Nhật Bản cùng chính ý chí tự lực, để cầm cự lâu dài đến thời điểm quyết định: Khi nước Nga mệt mỏi vì hao tổn sinh lực, khi nền kinh tế bị bóp nghẹt. Và khi chính Putin buộc phải lựa chọn: Hoặc bị lịch sử lật sang trang mới, hoặc phải ngồi vào bàn đàm phán với Ukraine và châu Âu trên những điều kiện có lợi cho Ukraine.
Nếu Ukraine không đủ sức chịu đựng đến thời điểm đó, chúng ta đều biết kết cục sẽ thê thảm. Và không chỉ Ukraine mất ngủ. Cả châu Âu cũng sẽ không thể yên giấc trong nhiều năm tới.
LÊ DIỄN ĐỨC 26.11.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)
No comments:
Post a Comment