Monday, November 24, 2025

 Đối Thoại Điểm Tin ngày 24 tháng 11 năm 2025 

Tin Ngoài Nước-Tín Châu

Tin Trong Nước-Lê Hồng Lĩnh

Chuyện Việt Nam-Thanh Ly


Tin Ngoài Nước

 

Tín Châu tổng hợp

BBC

Trung Quốc đẩy mạnh tuyên truyền về chủ quyền Biển Đông bằng chiến dịch 'bảo tồn di tích lịch sử'?

Đất Trung Quốc, radar Mỹ và quan hệ với Đài Loan làm rung chuyển một quốc gia nhỏ bé ở Thái Bình Dương

Gần 200.000 người Ukraine điêu đứng ở Mỹ vì chính sách nhập cư của Donald Trump

COP30 - Năm điểm chính rút ra từ hội nghị thượng đỉnh về khí hậu đầy chia rẽ

Ông Trump nói kế hoạch chấm dứt chiến tranh không phải là 'lời đề nghị cuối cùng' cho Ukraine

Truy vết tàu sân bay, chiến hạm cùng tiêm kích Mỹ áp sát Venezuela

VinFast báo lỗ 24.010 tỷ đồng trong quý 3, vì sao?

Lãnh đạo Việt Nam né câu hỏi về dẫn độ quan chức bị cáo buộc tấn công tình dục

Nữ dân biểu Marjorie Taylor Greene rời Hạ viện sau mâu thuẫn với ông Trump

Xi rô ho Ấn Độ đã gây tử vong cho trẻ em ra sao?

Nghịch lý sâu thẳm trong cuộc đua AI trị giá hàng ngàn tỷ USD

Có gì bí ẩn trong bản kế hoạch hòa bình bí mật của Mỹ về Ukraine?

Việt Nam

Lũ miền Trung: Sự tàn phá chưa từng có

Dỡ bỏ trước, thông báo sau - tranh cãi xoay quanh biệt thự chú Hỏa

Thế hệ mới của Giấc mơ Mỹ: Trâm Nguyễn và bản sắc Việt giữa hai truyền thống

Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn chia sẻ với BBC chuyện 'không về Việt Nam' và cuộc sống hiện tại

Quyền lực và áp lực - thăng trầm của các nữ lãnh đạo trên chính trường Việt Nam

Cảnh sát Úc bắt bà 'thầy bói' lừa hàng triệu đô la của nhiều người Việt Nam

Việt Nam thuộc nhóm chống chịu tốt với thuế quan Mỹ và kỳ vọng cuộc gặp Tô Lâm-Trump

COP30 nhấn mạnh khả năng phục hồi của Việt Nam và các nước khác sau thiên tai

VinFast: Phiên tòa Berlin và hành trình gập ghềnh ở Mỹ

Truy nã gắt gao ba chủ tịch quyền lực ở Việt Nam - có gì phía sau?

Vingroup kiện ông Lê Trung Khoa: bản phán quyết làm dậy sóng dư luận

Bà Bùi Thị Minh Hoài trở thành nữ Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc đầu tiên

7 tháng 11 năm 2025

Thế giới

Quan hệ Nhật Bản-Trung Quốc: mùa đông lạnh lẽo đang đến

 

Phụ nữ châu Âu đối diện với lệnh tòng quân để ứng phó với Nga

 

Alice Guo: Nữ thị trưởng 'gián điệp Trung Quốc' bị Philippines tuyên án chung thân

Thanh niên Ukraine được chiêu mộ trên Telegram để phá hoại đất nước họ

Trump bảo vệ Thái tử Ả Rập Xê Út: Sự thay đổi về nhân quyền của Mỹ

'Cảnh sát ép cung tôi nhận tội giết người' - người đàn ông bị oan suốt 38 năm kể

Bắc Kinh mua hãng bảo hiểm cho điệp viên CIA trong chiến dịch ngàn tỷ USD

Bê bối email Epstein khiến Chủ tịch Harvard rút khỏi các hoạt động công

Phát hiện đáng lo ngại về những drone bí ẩn trong đêm tại các sân bay trên khắp châu Âu

Biển Đông: Philippines muốn hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử khi giữ vai trò chủ tịch ASEAN

Nhật Bản xoa dịu Trung Quốc sau tranh cãi về Đài Loan

Năm 16 tuổi, tôi đã bị CIA thí nghiệm và bây giờ tôi kiện họ

 

RFI

Ngoại trưởng Mỹ: Đàm phán tại Geneve về chấm dứt chiến tranh Ukraina đạt được « những bước tiến to lớn »

Mỹ lên án Nam Phi lợi dụng chức chủ tịch G20 "làm suy yếu các nguyên tắc sáng lập nhóm"

Mỹ cáo buộc tổng thống Venezuela cầm đầu Los Soles, và xếp băng đảng này vào diện khủng bố

CHƯƠNG TRÌNH 60 PHÚT

 TIN TỔNG HỢP

Ma túy tổng hợp: Việt Nam đối phó với các đường dây buôn lậu từ Tam Giác Vàng

 Nga và Hoa Kỳ dồn châu Âu vào thế bí trong hồ sơ Ukraina

Đức nối lại xuất khẩu vũ khí cho Israel

Bầu tổng thống cộng hòa Serbia - Bosnia: Ứng viên thân Nga tuyên bố chiến thắng

Các nước Châu Âu, Mỹ và Ukraina họp tại Genève thảo luận về kế hoạch hòa bình của Donald Trump

G20 muốn bảo vệ nguồn cung đất hiếm đối phó với chiến lược của Trung Quốc

COP 30 đạt đồng thuận tối thiểu về hợp tác chống biến đổi khí hậu

Bầu cử tổng thống tại Cộng hòa Serbia của Bosnia hy vọng khép lại thời kỳ chủ nghĩa dân tộc

Ấn Độ : Tập đoàn hóa dầu Reliance Industries ngừng nhập khẩu dầu Nga

Gaza : 21 người chết trong các cuộc không kích của Israel

World Cup 2026: Cuộc đua tới bắc Mỹ vẫn chưa hết gay cấn

 Trung Quốc đưa tranh cãi với Nhật Bản về Đài Loan ra trước Liên Hiệp Quốc

Trump đặt hạn chót cho Ukraina chấp nhận kế hoạch hòa bình của Mỹ

Hội nghị Khí hậu COP30 phải kéo dài: Bất đồng nổi bật là vấn đề năng lượng hóa thạch

Hội nghị Khí hậu COP30 phải kéo dài: Bất đồng nổi bật là vấn đề năng lượng hóa thạch

 

(AP/AFP) – Hơn 100 người thiệt mạng vì lũ lụt ở miền trung Việt Nam. Theo báo chí trong nước, tính đến ngày 23/11/2025, mưa lũ và sạt mở cở các tỉnh miền trung và nam Việt Nam đã khiến hơn 100 người thiệt mạng, hơn chục người mất tích. Hàng ngàn ngôi nhà bị ngập trong nước, nhiều tuyến đường vẫn không thể tiêp cận được. Thiệt hại kinh tế được đánh giá là lên tới hơn 9000 tỷ đồng Việt Nam. Một số khu vực ở miền trung dự báo tiếp tục mưa lớn trong những ngày tới. Theo giới chuyên gia, tình trạng biến đổi khí hậu, do con người gây ra, khiến các hiện tượng khí hậu cực đoan xảy ra thường xuyên hơn, mang tính tàn phá và gây chết chóc hơn.

(AFP) – Miến Điện : Quân đội thông báo bắt hơn 1600 người nước ngoài tại một trung tâm lừa đảo. Hôm nay, 23/11/2025, quân đội Miến Điện khẳng định những người nước ngoài này đã vào Miến Điện một cách bất hợp pháp. Họ bị bắt giữ từ ngày 18-22, tại trung tâm lừa đảo Shwe Kokko, gần biên giới với Thái Lan. Chính quyền quân đội cho biết đã thu giữ hàng ngàn máy móc, thiết bị, và hơn 100 bộ nhận tín hiệu vệ tinh Starlink.

(Reuters) – Ukraina tấn công một nhà máy điện của Nga, gần Matxcơva. Thống đốc vùng Matxcơva, ông Andrei Vorobyov, cho biết sáng nay, 23/11/2025, drone của Ukraina đã nhắm bắn nhà máy điện Chatoura, cách thủ đô Nga 120 km về phía đông. Nhiều hình ảnh chưa thể xác minh đăng trên mạng Telegram cho thấy nhiều tiếng nổ lớn, cầu lửa và một cột khói đen dày đặc bốc cao. Nguồn tin bộ Khẩn Cấp khẳng định ba trạm biến thế đã bốc cháy nhưng đã được khống chế. Ngoài ra, Ukraina còn không kích nhiều cơ sở năng lượng khác tại các vùng của Ukraina bị Nga chiếm đóng và tại nhiều vùng biên giới với Nga nhưng chưa gây ra thiệt hại đáng kể nào.

(Reuters) – Anh công bố chiến lược mới về khoáng sản để giảm phụ thuộc nguồn cung bên ngoài. Chiến lược khoáng sản được Anh công bố hôm qua, 22/11/2025, nhằm mục tiêu giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài vào năm 2035. Với khoản hỗ trợ trị giá 50 triệu bảng, Anh có tham vọng đảm bảo rằng không để quá 60% nguồn cung cấp bất kỳ khoáng sản nào chỉ phụ thuộc vào một nước. Theo kế hoạch, Anh sẽ mở rộng khai thác và chế biến trong nước tập trung chủ yếu vào các loại đất hiếm như lithium, niken, vonfram…

(AFP) – Pháp : Hơn 80 nghị sĩ kêu gọi cấm hãng thời trang Shein. Trong một bức thư đăng tải trên La Tribune Dimanche hôm nay, 23/11/2025, hơn 80 nghị sĩ Pháp đã kêu gọi cấm hãng thời trang giá rẻ fast-fashion Shein hoạt động trên lãnh thổ Pháp, « để bảo vệ những người lao động, y tế công và bảo vệ hành tinh ». Hãng thời trang, chủ yếu bán qua mạng đã gây tranh cãi lớn ở Pháp sau khi chuỗi cửa hàng xa xỉ BHV ở Paris cho mở gian hàng đồ Shein.

(NHK) – Ba Lan huấn luyện thường dân cách ứng phó trước nguy cơ bị xâm lược. Chương trình huấn luyện đã được khởi động vào thứ Bảy, 22/11/2025. Chính phủ Ba Lan kêu gọi người dân trên toàn quốc tham gia để chuẩn bị cách ứng phó với tình huống khẩn cấp trong trường hợp bị lực lượng nước ngoài xâm lược. Chương trình này được đưa ra trong bối cảnh tâm lý lo ngại đối với Nga ngày càng gia tăng, sau các vụ drone Nga xâm nhập vào nước này gần gây, cũng như vụ phá hoại tuyến đường sắt nối Ba Lan và Ukraina, được cho là do điện Kremlin đứng đằng sau chỉ đạo.

(AP/AFP) – Hơn 100 người thiệt mạng vì lũ lụt ở miền trung Việt Nam. Theo báo chí trong nước, tính đến ngày 23/11/2025, mưa lũ và sạt mở cở các tỉnh miền trung và nam Việt Nam đã khiến hơn 100 người thiệt mạng, hơn chục người mất tích. Hàng ngàn ngôi nhà bị ngập trong nước, nhiều tuyến đường vẫn không thể tiêp cận được. Thiệt hại kinh tế được đánh giá là lên tới hơn 9000 tỷ đồng Việt Nam. Một số khu vực ở miền trung dự báo tiếp tục mưa lớn trong những ngày tới. Theo giới chuyên gia, tình trạng biến đổi khí hậu, do con người gây ra, khiến các hiện tượng khí hậu cực đoan xảy ra thường xuyên hơn, mang tính tàn phá và gây chết chóc hơn.

(AFP) – Miến Điện : Quân đội thông báo bắt hơn 1600 người nước ngoài tại một trung tâm lừa đảo. Hôm nay, 23/11/2025, quân đội Miến Điện khẳng định những người nước ngoài này đã vào Miến Điện một cách bất hợp pháp. Họ bị bắt giữ từ ngày 18-22, tại trung tâm lừa đảo Shwe Kokko, gần biên giới với Thái Lan. Chính quyền quân đội cho biết đã thu giữ hàng ngàn máy móc, thiết bị, và hơn 100 bộ nhận tín hiệu vệ tinh Starlink.

(Reuters) – Ukraina tấn công một nhà máy điện của Nga, gần Matxcơva. Thống đốc vùng Matxcơva, ông Andrei Vorobyov, cho biết sáng nay, 23/11/2025, drone của Ukraina đã nhắm bắn nhà máy điện Chatoura, cách thủ đô Nga 120 km về phía đông. Nhiều hình ảnh chưa thể xác minh đăng trên mạng Telegram cho thấy nhiều tiếng nổ lớn, cầu lửa và một cột khói đen dày đặc bốc cao. Nguồn tin bộ Khẩn Cấp khẳng định ba trạm biến thế đã bốc cháy nhưng đã được khống chế. Ngoài ra, Ukraina còn không kích nhiều cơ sở năng lượng khác tại các vùng của Ukraina bị Nga chiếm đóng và tại nhiều vùng biên giới với Nga nhưng chưa gây ra thiệt hại đáng kể nào.

(Reuters) – Anh công bố chiến lược mới về khoáng sản để giảm phụ thuộc nguồn cung bên ngoài. Chiến lược khoáng sản được Anh công bố hôm qua, 22/11/2025, nhằm mục tiêu giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài vào năm 2035. Với khoản hỗ trợ trị giá 50 triệu bảng, Anh có tham vọng đảm bảo rằng không để quá 60% nguồn cung cấp bất kỳ khoáng sản nào chỉ phụ thuộc vào một nước. Theo kế hoạch, Anh sẽ mở rộng khai thác và chế biến trong nước tập trung chủ yếu vào các loại đất hiếm như lithium, niken, vonfram…

(AFP) – Pháp : Hơn 80 nghị sĩ kêu gọi cấm hãng thời trang Shein. Trong một bức thư đăng tải trên La Tribune Dimanche hôm nay, 23/11/2025, hơn 80 nghị sĩ Pháp đã kêu gọi cấm hãng thời trang giá rẻ fast-fashion Shein hoạt động trên lãnh thổ Pháp, « để bảo vệ những người lao động, y tế công và bảo vệ hành tinh ». Hãng thời trang, chủ yếu bán qua mạng đã gây tranh cãi lớn ở Pháp sau khi chuỗi cửa hàng xa xỉ BHV ở Paris cho mở gian hàng đồ Shein.

(NHK) – Ba Lan huấn luyện thường dân cách ứng phó trước nguy cơ bị xâm lược. Chương trình huấn luyện đã được khởi động vào thứ Bảy, 22/11/2025. Chính phủ Ba Lan kêu gọi người dân trên toàn quốc tham gia để chuẩn bị cách ứng phó với tình huống khẩn cấp trong trường hợp bị lực lượng nước ngoài xâm lược. Chương trình này được đưa ra trong bối cảnh tâm lý lo ngại đối với Nga ngày càng gia tăng, sau các vụ drone Nga xâm nhập vào nước này gần gây, cũng như vụ phá hoại tuyến đường sắt nối Ba Lan và Ukraina, được cho là do điện Kremlin đứng đằng sau chỉ đạo.

Đáp Lời Sông Núi 

Tin Tức: Thứ Hai 24.11.2025

1.    MIỀN TRUNG VÀ TÂY NGUYÊN TIẾP TỤC BỊ LŨ LỤT HOÀNH HÀNH

Đợt mưa lũ kéo dài từ giữa tháng 11 đã gây thiệt hại nặng nề tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Tính đến sáng 23/11, số người chết và mất tích đã lên tới hơn 100 người, trong đó riêng Đắk Lắk có 63 người thiệt mạng, Khánh Hòa và Gia Lai cũng chịu tổn thất nặng nề.

Thiệt hại về tài sản nặng nề, hơn 1000 ngôi nhà bị hư hỏng hoàn toàn, có tới 186.000 nhà ngập sâu; hơn 79.000 mẫu lúa và hoa màu và 100.000 mẫu cây trồng lâu năm bị phá hủy; hơn 3,2 triệu con gia súc, gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi. Giao thông bị gián đoạn với 24 điểm sạt lở trên quốc lộ và 180 điểm trên tỉnh lộ, đường sắt qua miền Trung phải tạm dừng nhiều chuyến.

Dự báo từ nay đến 25/11, mưa lớn vẫn tiếp diễn ở khu vực từ Huế đến Quảng Ngãi, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất còn rất cao. Người dân được khuyến cáo di tản, trong lúc nhà cầm quyền gần như bất lực.

 

2.    UKRAINE TẬP KÍCH TRẠM NHIỆT ĐIỆN CỦA NGA

Vào rạng sáng Chủ nhật, phi cơ không người lái Ukraine đánh trúng nhà máy nhiệt điện Shatura, cách Điện Kremlin khoảng 120 cây số, gây hỏa hoạn dữ dội và làm gián đoạn hệ thống sưởi ấm của hàng ngàn cư dân. Đây là một trong những cuộc tập kích sâu vào lãnh thổ Nga mạnh nhất của Kiev từ trước tới nay.

Từ khi chiến tranh bước sang năm thứ tư, Nga liên tục oanh kích hạ tầng điện và sưởi của Ukraine, trong khi Kiev chú trọng nhắm vào các nhà máy lọc dầu và cơ sở dầu khí của Moscow. Tuy nhiên, vụ công kích lần này đánh thẳng vào hệ thống năng lượng của vùng thủ đô hơn 22 triệu dân.

Thống đốc Shatura cho biết nhiều drone bị phòng không Nga bắn hạ, nhưng một số rơi trúng khu vực nhà máy, khiến ba máy biến áp bốc cháy. Hình ảnh trên Telegram cho thấy những khối cầu lửa và khói đen bốc cao trong đêm. Tại Shatura – thị trấn hơn 33.000 dân – nhiệt độ đang gần mức đóng băng và cư dân báo cáo mất sưởi hoàn toàn.

Giới hữu trách Nga triển khai nguồn phát điện dự phòng và các trạm sưởi lưu động. Bộ Quốc phòng Nga nói đã bắn rơi 75 drone Ukraine trong ngày, buộc phi trường Vnukovo tạm ngừng hoạt động một giờ.

 

3.    ANH, PHÁP, ĐỨC ĐỆ TRÌNH KẾ HOẠCH CHẤM DỨT CHIẾN TRANH NGA-UKRAINE

Ba cường quốc Âu châu, gồm Anh, Pháp, Đức đã đệ trình một kế hoạch mới so với đề nghị 28 điểm của Hoa Kỳ, nhằm chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine. Bản đề nghị này tái xác nhận chủ quyền Ukraine, kêu gọi một hiệp ước không xâm phạm lãnh thổ của nhau giữa Nga, Ukraine và NATO, đồng thời mở đường cho một đối thoại an ninh Nga–NATO hầu tạo môi trường giảm căng thẳng.

Ukraine được bảo đảm an ninh mạnh mẽ; quân lực thời bình giới hạn ở 800.000 quân. Quan trọng hơn là kế hoạch này không ngăn cấm việc Ukraine có thể gia nhập NATO tùy thuộc đồng thuận toàn khối. NATO cam kết không đặt quân thường trú tại Ukraine; phi cơ chiến đấu của khối sẽ đồn trú tại Ba Lan. Hoa Kỳ đưa ra một bảo chứng tương tự Điều 5, kèm điều khoản chế tài nếu một trong hai phía tái xâm lấn.

Về kinh tế, Ukraine được hưởng quy chế ưu tiên vào thị trường Âu châu và một kế hoạch tái thiết, bao gồm quỹ phát triển, hợp tác Mỹ–Ukraine về hạ tầng khí đốt, tái thiết đô thị và khai thác tài nguyên. Nga sẽ được từng bước tái hội nhập kinh tế quốc tế, có thể trở lại G8, và thảo luận nới lỏng cấm vận theo từng giai đoạn.

Bản đề nghị cũng dự trù bồi thường và tái thiết Ukraine, dùng tài sản Nga bị phong tỏa; thành lập lực lượng hỗn hợp bảo đảm an ninh; gia hạn các hiệp ước hạt nhân; bảo đảm khởi động lại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia dưới sự giám sát của Cơ Quan Năng Lượng Quốc Tế.

Về lãnh thổ, Ukraine cam kết không dùng quân sự để thu hồi các vùng bị chiếm. Hai phía phải tôn trọng mọi thỏa thuận tương lai và không dùng vũ lực thay đổi hiện trạng. Một ủy ban nhân đạo lo hồi hương tù binh, con tin và đoàn tụ gia đình. Sau khi văn kiện được phê chuẩn, lệnh ngừng bắn lập tức có hiệu lực, với việc triệt thoái và giám sát dưới quyền Hoa Kỳ.

 

4.    TRUNG CỘNG KHIỂN TRÁCH NHẬT BẢN GỬI TÍN HIỆU SAI LẦM VỀ VẤN ĐỀ ĐÀI LOAN

Ngoại trưởng Trung Cộng, ông Vương Nghị lên tiếng chỉ trích lời tuyên bố của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về tuyên bố Nhật sẽ can thiệp nếu Trung Cộng tấn công Đài Loan, cho rằng Tokyo đã “vượt lằn ranh tối kỵ”. Vương Nghị tố cáo bà Takaichi có ý can dự võ trang vào vấn đề thuộc nội bộ Trung Cộng.

Sự việc bắt nguồn từ ngày 7 tháng 11 khi bà Takaichi trả lời trước Quốc hội rằng một cuộc tấn công của Bắc Kinh có thể khiến Nhật Bản phải phản ứng quân sự. Tranh chấp ngoại giao kéo dài hơn hai tuần đã lan sang lĩnh vực thương mại và giao lưu văn hóa. Bắc Kinh cũng đã gửi thư lên Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Guterres để phản đối.

Tokyo bác bỏ công hàm của Bắc Kinh, khẳng định lập trường hoà bình của Nhật Bản vẫn không thay đổi. Tại hội nghị G20 ở Nam Phi, bà Takaichi nói Nhật không đóng cửa đối thoại, song cần nêu rõ điều phải nói.

Đài Bắc cũng lên tiếng, gọi công hàm của Trung Cộng là “thô bạo, xuyên tạc lịch sử” và vi phạm Hiến chương LHQ cấm đe dọa hoặc dùng vũ lực.

Ngoại trưởng Vương Nghị cảnh cáo rằng Trung Cộng sẽ phản kích quyết liệt để bảo toàn chủ quyền, đồng thời ám chỉ nếu Nhật tiếp tục đi lạc hướng, thế giới có quyền xem xét lại tội ác lịch sử và ngăn chặn sự phục hoạt chủ nghĩa quân phiệt Nhật.

 

5.    ISRAEL OANH KÍCH BEIRUT, HẠ SÁT LÃNH TỤ HEZBOLLAH

Ngày 23 tháng 11, không quân Israel đã thực hiện một cuộc tập kích dữ dội vào khu Haret Hreik, nơi được xem là thành trì của Hezbollah tại ngoại ô miền Nam Beirut. Mục tiêu chính của cuộc không kích này nhắm vào  Ali Tabtabai, Tổng tham mưu và chỉ huy đơn vị Radwan tinh nhuệ của Hezbollah. Quân đội Israel xác nhận Tabtabai đã tử trận trong vụ đánh bom này. Ali Tabtabai vốn bị Hoa Kỳ liệt vào danh sách khủng bố từ năm 2016, với mức thưởng 5 triệu Mỹ kim cho ai cung cấp tung tích của đương sự.

Cuộc không kích của Do Thái đã khiến ít nhất 5 người thiệt mạng và hơn 25 người bị thương.

Phía Hezbollah xác nhận cái chết của Tabtabai và tuyên bố sẽ đáp trả thích đáng, coi đây là hành động vượt lằn ranh đỏ, có thể dẫn đến một sự leo thang mới. Trong khi đó, Thủ tướng Do Thái  Netanyahu tuyên bố: “Chúng tôi sẽ tiếp tục hành động mạnh mẽ để ngăn mọi mối đe dọa đối với quốc gia Do Thái.”

Giới quan sát lo ngại biến cố này sẽ phá vỡ sự yên tĩnh mong manh sau thỏa thuận ngưng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian từ cuối năm ngoái, đẩy Trung Đông vào một cơn khủng hoảng mới.

 

VNThoibao

 

VNTB – Ai sẽ chịu trách nhiệm?

 

Nghiên Cứu Quốc Tế

 

Thế giới hôm nay: 24/11/2025

Đông Nam Á thèm khát năng lượng từ Trung Quốc

Nền kinh tế chết chóc đằng sau cuộc chiến của Putin

 

Báo Tiếng Dân

 

Từ đối đầu với khủng hoảng và Đổi mới sáng tạo, đến một xã hội Việt Nam hiện tại và mai sau22/11/2025

 

Thuy My

 

Phó Đức An - Mới nhất: Kế hoạch 28 điểm không phải là lập trường của Hoa Kỳ!

Hoàng Quốc Dũng - Trump lại tái diễn một “kế hoạch hòa bình” áp đặt, không có châu Âu cũng không có Ukraina

Phó Đức An - Đừng khóc, Ukraina bạn ơi!

Trần Hạ Vi - Một mạng người đáng giá bao nhiêu ?

Liễu Hằng - Cuối cùng, ai là người sai?

Nguyễn Anh Huy - Không còn bộ đồ khô để khâm liệm cho mẹ

Tuấn Khanh - Đêm thấy ta cùng thác đổ

Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 23.11.2025

Hà Phan - “Mẹ ơi, con đây, con không sao hết nha mẹ!”

Tạ Duy Anh - Nghĩ nhỏ giữa những ngày buồn

Lưu Nhi Dũ - Chú bò đứng trên mái nhà ở Phú Yên đã được chủ đón về bình an!

Nguyễn Thông - Nói thật không phải là thù địch

Dương Đức Tú - Nha Trang ngày "biển nổi": Khi 3 cây số là khoảng cách của một đời người

Lê Huyền Ái Mỹ - Một chút chậm lại những ngày này…

 

Tin Trong Nước

Lê Hồng Lĩnh tổng hợp

 

Boxitvn

 

Soạn xong một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc trong 5 năm: một mục tiêu bất khả thi 29/08/2025

Bài học “mất dạy” từ ngài Minh Tuệ 29/08/2025

Hả hê trước nỗi đau – biểu hiện sự chưa trưởng thành 29/08/2025

Ukraina – Khi kẻ yếu dạy cho đế chế một bài học 29/08/2025

Đợt “xáo bài” mới, khá then chốt… 28/08/2025

Nỗi ám ảnh của quá khứ 28/08/2025

Gia đình và Tổ quốc 28/08/2025

Chính quyền và ngành văn hoá vẫn tiếp tục để cho di tích di sản bị xâm hại nghiêm trọng 27/08/2025

Một bức thư gửi đến những công chức bị sa thải của nước Mỹ 27/08/2025

Ấn tượng Nguyễn Văn Nên 27/08/2025

Thái độ điên rồ của Trump ở Alaska 27/08/2025

Ukraine đang có thời gian vô cùng thuận lợi, Nga gặp họa sát thân thật rồi 27/08/2025

Đâu rồi công bằng cho Tiến sĩ Hoàng Phương Mai 26/08/2025

Không nơi nào an toàn bằng đứng ở phe DÂN 26/08/2025

Hà Nội không vội được đâu! (Phần 3) 25/08/2025

Độc lập công nghệ 25/08/2025

Tinh gọn bộ máy: những tiến triển và vấn đề tồn đọng 25/08/2025

Tấm khiên tẩm muối 25/08/2025

Cách mạng tháng Tám tại Sài Gòn 25/08/2025

Trung tâm Tài chính Quốc tế – dễ hay khó? 24/08/2025

 

Chuyện Việt Nam

 

           Thanh Ly tổng hợp

 MỘT NGƯỜI CHẾT BÊN XE MÁY NÁT BÉT TRÊN ĐƯỜNG

Chúc Trí - Thịnh Tiến/Tiền Phong

https://znews.vn/mot-nguoi-chet-ben-xe-may-nat-bet-tren-duong-post1604807.html

Sáng 24/11, Trạm kiểm soát giao thông Trung Lương (tỉnh Đồng Tháp) còn đang phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ có liên quan điều tra làm rõ nguyên nhân tử vong của một người đàn ông nằm cạnh chiếc xe máy. Theo đó, rạng sáng 24/11, người dân lưu thông trên tuyến tránh Cai Lậy (Đồng Tháp), đoạn qua phường Nhị Quý phát hiện chiếc xe máy mang biển kiểm soát TP.HCM bị biến dạng nằm trên đường. Cạnh xe có thi thể một người đàn ông nằm úp mặt xuống đường, phần đầu bị biến dạng, nghi do tai nạn giao thông.

Trên người nạn nhân có giấy tờ tên Trần Văn Tỷ (SN 1962, ngụ phường Thủ Dầu Một, TP.HCM).

Vụ việc nhanh chóng được trình báo cơ quan chức năng.

Nhận được tin báo, Trạm kiểm soát giao thông Trung Lương có mặt tại hiện trường phối hợp với các đơn liên quan tiến hành điều tiết giao thông và điều tra nguyên nhân vụ việc.

 

MƯA LŨ KHIẾN 102 NGƯỜI CHẾT VÀ MẤT TÍCH, THIỆT HẠI HƠN 13.000 TỶ ĐỒNG

Viên Minh/VTC News

https://znews.vn/mua-lu-khien-102-nguoi-chet-va-mat-tich-thiet-hai-hon-13000-ty-dong-post1604818.html

Mưa lũ lịch sử ở miền Trung-Tây Nguyên khiến 102 người chết và mất tích, thiệt hại hơn 13.000 tỷ đồng, nhiều nhà ngập sâu, giao thông bị tê liệt.

Theo thống kê nhanh của Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đến 18h ngày 23/11, đợt mưa lũ kéo dài tại miền Trung - Tây Nguyên đã khiến 102 người thiệt mạng và mất tích, trong đó 91 người đã được xác nhận tử vong. Đắk Lắk chịu tổn thất nặng nề nhất với 63 người chết, Khánh Hòa 15, Gia Lai 3, Đà Nẵng 2, Huế 2 và Quảng Trị 1. Thiệt hại sơ bộ về kinh tế ước tính hơn 13.078 tỷ đồng, tăng hơn 4.000 tỷ đồng so với báo cáo sáng cùng ngày. Trong đó, Đắk Lắk chịu thiệt hại nặng nhất với 5.330 tỷ đồng, Khánh Hòa 5.000 tỷ đồng, Lâm Đồng 1.098 tỷ đồng, Gia Lai 1.000 tỷ đồng và Quảng Ngãi 650 tỷ đồng.

Mưa lũ kéo dài tàn phá nghiêm trọng nhà cửa, cơ sở hạ tầng và nông nghiệp. Hơn 1.100 ngôi nhà bị hư hỏng nặng, gần 201.000 căn bị ngập sâu, nhiều tuyến đường quan trọng bị sạt lở khiến giao thông ách tắc.

Ngành nông nghiệp ghi nhận thiệt hại đặc biệt lớn: 82.147 ha lúa và hoa màu, 117.067 ha cây lâu năm bị hư hại; gần 3,34 triệu con gia súc và gia cầm chết hoặc bị cuốn trôi, cùng 1.157 ha thủy sản mất trắng.

Hiện còn 17 vị trí trên quốc lộ 20, 27C bị sạt lở cục bộ gây ách tắc giao thông. Cơ quan chức năng đã bãi bỏ các chuyến tàu hỏa SE4, SNT2 ngày 23/11, tàu SNT1 ngày 23/11, tàu SE21/22 ngày 24/11; chuyển tải hành khách trên tàu từ ga Giã (còn gọi là ga Vạn Giã, Khánh Hòa) đi đến ga Tuy Hòa (Đắk Lắk) và ngược lại (60km) trong các ngày 23-24/11 đối với các tàu SE1, SE2, SE3, SE6, SE8, SE47. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, từ chiều tối 23/11 đến sáng 25/11, Huế, Đà Nẵng và phía Đông Quảng Ngãi tiếp tục có mưa vừa và mưa to, phổ biến 50-100 mm, có nơi trên 200 mm. Lũ trên sông tại Nam Trung Bộ đang xuống, tuy nhiên sông Srêpôk ở Bản Đôn (Đắk Lắk) vẫn ở mức cao trên báo động 3, tiềm ẩn nguy cơ lũ quét và sạt lở trở lại.

Các lực lượng chức năng đang tập trung cứu hộ, bảo đảm an toàn tính mạng người dân, đồng thời khẩn trương khôi phục giao thông, điện lực và viễn thông.

 

CÔNG AN LÀM VIỆC VỚI NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG CLIP NÓI 'NGƯỜI CHẾT LAI LÁNG KHÔNG KỊP VỚT'

Minh Chiến

https://tuoitre.vn/cong-an-lam-viec-voi-nguoi-phu-nu-trong-clip-noi-nguoi-chet-lai-lang-khong-kip-vot-20251123182826675.htm

Công an tỉnh Đắk Lắk đã làm việc với người phụ nữ xuất hiện trong đoạn clip nói 'người chết lai láng không kịp vớt', 'người trú trong nhà lầu chết hàng loạt' trong trận lũ lụt tại Phú Yên cũ (nay thuộc Đắk Lắk).

Ngày 23-11, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao Công an tỉnh Đắk Lắk phối hợp Công an xã Ea Kar đã làm việc với bà N.T.N.V. (trú thôn Tân Yên, xã Ea Ly). Bà V. là người xuất hiện trong đoạn clip lan truyền trên mạng với nhiều nội dung thất thiệt về tình hình người chết trong trận lũ vừa qua tại khu vực tỉnh Phú Yên cũ.

Tại cơ quan công an, bà V. cho biết đoạn clip do người khác quay và bản thân bà không lường trước được mức độ ảnh hưởng của thông tin.

Trước đó trên mạng lan truyền đoạn clip một người phụ nữ mặc áo tím chia sẻ các nội dung về thiệt hại trong trận lũ lụt tại tỉnh Phú Yên cũ.

Đáng chú ý đoạn clip có nhiều nội dung như "nhà cao tầng như nhà nghỉ chứa rất nhiều người nhưng nước dâng bên trong không còn một ai", "xác người chết trôi lênh láng"...

Ngày 22-11, trả lời Tuổi Trẻ Online, ông Lê Chí Hoại - Chủ tịch UBND xã Hòa Thịnh - cho hay các thông tin xã Hòa Thịnh chết hàng trăm người, hay nhiều người trú trong nhà lầu gần chợ bị lũ làm sập chết. Đây là những thông tin giả, chưa được kiểm chứng.

Trong những ngày qua, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện và xử lý 52 tài khoản Facebook, TikTok… đăng tải thông tin chưa kiểm chứng, sai sự thật về tình hình mưa lũ tại các xã phía đông của tỉnh Đắk Lắk.

Công an đã triệu tập, răn đe và yêu cầu cam kết không tái phạm đối với 17 trường hợp; xử phạt hành chính 5 trường hợp với tổng số tiền 37,5 triệu đồng; đồng thời yêu cầu 30 tài khoản gỡ bỏ nội dung vi phạm.

 

CÔNG AN ĐẮK LẮK LÀM VIỆC VỚI 52 CHỦ TÀI KHOẢN ĐĂNG TIN ĐỒN THẤT THIỆT VỀ MƯA LŨ

Tuấn Nguyễn

https://tienphong.vn/cong-an-dak-lak-lam-viec-voi-52-chu-tai-khoan-dang-tin-don-that-thiet-ve-mua-lu-post1798741.tpo

chia sẻchia sẻchia sẻcopy linkin báobình luận

TPO - Công an Đắk Lắk đã phối hợp xác minh, làm việc với 52 tài khoản mạng xã hội đăng thông tin sai sự thật, tin đồn thất thiệt về thiệt hại do mưa lũ, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến công tác cứu hộ cứu nạn và an ninh trật tự tại địa phương.

Ngày 23/11, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Phòng An ninh mạng), Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết, những ngày qua, tình hình bão lũ diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và tài sản của nhân dân tại các xã phía Đông của tỉnh Đắk Lắk.

Cùng với đó, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều thông tin sai sự thật, tin đồn thất thiệt, hình ảnh cũ được đăng lại, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến công tác cứu hộ cứu nạn và an ninh trật tự tại địa phương.

Qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, Phòng An ninh mạng phát hiện 52 tài khoản (mạng xã hội Facebook, TikTok…) đăng tải nội dung bài viết, video, hình ảnh chưa được kiểm chứng, thiếu thông tin, có dấu hiệu sai sự thật.

Phòng An ninh mạng đã phối hợp với công an các xã, phường xác minh. Kết quả, đã gọi hỏi, răn đe và yêu cầu cam đoan, cam kết đối với 17 trường hợp; xử lý vi phạm hành chính 5 trường hợp, với tổng số tiền phạt 37,5 triệu đồng.

Phòng An ninh mạng cũng yêu cầu 30 chủ tài khoản gỡ bỏ bài viết đưa tin thất thiệt.

Ngoài ra, Phòng An ninh mạng đã yêu cầu các KOL, Quản trị viên các Kênh, Trang Facebook có số đông thành viên kiểm duyệt, gỡ bỏ các bình luận có nội dung thông tin, hình ảnh, liên quan tình hình bão lũ, công tác cứu hộ cứu nạn và an ninh trật tự tại địa phương.

Trước đó, mạng xã hội lan truyền clip chia sẻ của một phụ nữ với một nhóm thiện nguyện khi họ tới cứu trợ ở rốn lũ xã Hòa Thịnh, Đắk Lắk. Người phụ nữ này chia sẻ: “Có một nhà cao tầng như nhà nghỉ, cho người dân trú ẩn. Giờ nước ngập hết, dân ở trong đó không còn ai sống, mất không biết bao nhiêu người. Người chết phải cột trên mái nhà, chờ rút nước mới xử lý được. Người chết nhiều lắm, trôi lênh láng”.

Qua xác minh, Công an tỉnh Đắk Lắk đã làm việc, yêu cầu viết kiểm điểm đối với người phụ nữ này. Người này khai nhận đi tiếp tế, cứu trợ bà con vùng lũ, chứng kiến cảnh tang thương, nghe người này người kia đồn nên chia sẻ không kiểm soát được cảm xúc, lời nói. Một người đã quay video lại và đăng tải khiến thông tin lan truyền không kiểm soát được.

Công an tỉnh Đắk Lắk khuyến cáo, trước những thông tin xấu độc trên, mỗi cán bộ, đảng viên và người dân cần hết sức tỉnh táo, lựa chọn thông tin tích cực để không bị nhầm tưởng, thay vào đó phải cảnh giác và kiên quyết phản bác những luận điệu xuyên tạc, phá hoại mà các thế lực thù địch tung ra.

 

ĐỒNG NAI: LẬP BIÊN BẢN NGƯỜI ĐƯA TIN THẤT THIỆT 'LŨ LỤT LÀM NGẬP CẦU HÓA AN'

Lê Lâm- lelambtn@gmail.com

https://thanhnien.vn/dong-nai-lap-bien-ban-nguoi-dua-tin-that-thiet-lu-lut-lam-ngap-cau-hoa-an-185251123195858215.htm

Đưa tin thất thiệt 'lũ lụt làm ngập cầu Hóa An', nam thanh niên 29 tuổi được công an mời làm việc, lập biên bản vi phạm hành chính.

Ngày 23.11, Công an phường Biên Hòa (Đồng Nai) đã làm việc với Q.V.T (29 tuổi, ở Cà Mau, tạm trú phường Biên Hòa). Người đăng thông tin thất thiệt lũ lụt làm ngập cầu Hóa An.

Theo Công an phường Biên Hòa, trước đó, ngày 22.11, Q.V.T đã sử dụng tài khoản mạng xã hội Facebook "Quách Tương" để đăng tải thông tin sai sự thật về việc lũ lụt làm ngập cầu Hóa An (P.Biên Hòa).

Sau khi phát hiện vụ việc, Công an phường Biên Hòa phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Đồng Nai) nhanh chóng xác minh, làm rõ và mời chủ tài khoản lên làm việc.

Tại cơ quan công an, Q.V.T đã thừa nhận hành vi vi phạm, tự nguyện xóa bỏ các bài viết trên trang Facebook cá nhân, cam kết không tái phạm.

Công an phường Biên Hòa đã lập biên bản vi phạm hành chính chính đối với Q.V.T về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật về tình hình mưa lũ trên địa bàn tỉnh Đồng Nai nhằm mục đích câu like; nội dung thông tin đăng tải đã gây hoang mang trong dư luận quần chúng nhân dân trên địa bàn.

Trước đó, vào 21.11, trước tình trạng nước ở thượng nguồn sông Đồng Nai đổ về nhiều và triều cường đang lên, Đài Khí tượng thủy văn Đồng Nai cảnh báo những vùng trũng, thấp ở hạ lưu sông Đồng Nai (thuộc các xã Trị An, Tân An, Trảng Dài, Tân Triều, Biên Hòa, Trấn Biên, Tam Hiệp, Long Hưng, Phước Tân, Tam Phước, An Phước, Nhơn Trạch, Đại Phước, Phước An thuộc tỉnh Đồng Nai) và các địa bàn lân cận có nguy cơ bị ngập lụt do lũ (triều cường).

Thực tế, trong ngày 21 và 22.11, mực nước sông Đồng Nai ở hạ du có dâng cao nhưng chỉ mấp mé bờ, không thể gây ngập cầu Hóa An hay những cây cầu khác.

 

BÁO VIỆT NAM GIẤU TÊN VINPEARL LANDMARK 81 KHI ĐƯA TIN VỤ ÁN MẠNG

https://www.nguoi-viet.com/viet-nam/bao-viet-nam-giau-ten-vinpearl-landmark-81-khi-dua-tin-vu-an-mang/

 

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Các báo Việt Nam đồng loạt giấu tên Vinpearl Landmark 81 khi tường thuật một vụ án mạng xảy ra tại chung cư cao cấp Vinpearl Landmark 81 ở Sài Gòn thuộc sở hữu tập đoàn Vingroup do tỷ phú Phạm Nhật Vượng làm chủ tịch.

Theo báo VnExpress hôm 23 Tháng Mười Một, hai người đàn ông mang valise, túi bạt màu xanh lớn có mùi tử khí đang rời khỏi “tòa nhà” trên đường Nguyễn Hữu Cảnh, Sài Gòn.

Báo Pháp Luật TP.HCM thoạt đầu cho biết vụ án mạng xảy ra tại Landmark 81, nhưng sau đó vội sửa tựa bản tin thành “tòa nhà cao tầng.”

Trang web Thelandmark81.com.vn giới thiệu: “Tòa tháp Landmark 81 của Phạm Nhật Vượng không chỉ là một cấu trúc kiến trúc ấn tượng mà còn là biểu tượng cho khát vọng phát triển mạnh mẽ của đất nước, thể hiện tầm nhìn và sự đầu tư chiến lược của chủ đầu tư Vingroup dưới sự lãnh đạo của ông Phạm Nhật Vượng…”

Facebooker Lê Đạt Hoàng Huy bình luận bên dưới một bài đăng trên Facebook về vụ án mạng: “Tòa nhà Landmark 81 này chắc bị kỵ húy nên các báo không dám viết rõ tên!”

Hai nghi can được mô tả là người ngoại quốc, thuê căn hộ ngắn hạn tại Landmark 81.

Hai nghi can bị cho là cướp một xe taxi để tháo chạy khỏi hiện trường.

Thi thể được ghi nhận đã chết từ vài ngày trước, đang bắt đầu quá trình phân hủy và có các dấu hiệu bất thường.

Nhiều xe công an xuất hiện trong khuôn viên chung cư Vinpearl Landmark 81. (Hình: VnExpress)

Một số hình chụp lan truyền qua mạng xã hội hôm 23 Tháng Mười Một cho thấy thi thể nằm trong túi bạt xanh có nhiều hình xăm trên ngực và bả vai. Công An TP.HCM loan báo đã khám nghiệm hiện trường và mở cuộc truy tìm các nghi can.

Liên quan vụ án mạng, hình chụp màn hình trong một nhóm Zalo cộng đồng cư dân Landmark 81 cho biết: “Bốn hung thủ người nước ngoài thủ tiêu một nạn nhân trong căn hộ Landmark 81, cho nạn nhân vào valise mang ra sảnh, bị phát hiện, cướp taxi bỏ chạy như phim, để lại valise chứa xác nạn nhân đầy máu.”

 

MỘT SỐ CƯ DÂN MẠNG BÀN TÁN VỀ KHẢ NĂNG NẠN NHÂN VÀ HAI NGHI CAN LÀ NGƯỜI KHI ‘QUY TRÌNH’ XẢ LŨ TRỞ THÀNH GIẤY PHÉP GIẾT NGƯỜI

Chuyện Vỉa Hè

Đặng Đình Mạnh

https://www.nguoi-viet.com/viet-nam/khi-quy-trinh-tro-thanh-giay-phep-sat-nhan/

 

Hàng loạt các tỉnh Nam miền Trung đang chìm trong một thảm họa mà ai cũng biết sẽ đến, đã đến nhiều lần, nhưng chưa bao giờ được chuẩn bị đúng mức.

Quan tài được mang tới vào ngày 22 Tháng Mười Một, để an táng nạn nhân chết ba ngày trước đó, ở xã Hòa Thịnh, tỉnh Đăk Lắk, vì thủy điện xả lũ. Xã này trước đây thuộc huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên cũ. (Hình: STR/AFP/Getty Images)

Nhà cửa bị cuốn trôi. Cầu đường sập đổ. Người chết đuối, mất tích, tuyệt vọng trong dòng nước lặng ngắt, đục ngầu. Và như thường lệ, công tác cứu hộ lại rơi vào hỗn loạn quen thuộc, thiếu thuyền, thiếu phao, thiếu lực lượng chuyên nghiệp, thiếu một bộ chỉ huy có năng lực.

Trong khi dân vật lộn với lũ, các hồ thủy điện đồng loạt xả nước. Không phải xả theo kế hoạch phòng lũ, mà xả để cứu các con đập thủy điện. Có nghĩa là họ không xả để cứu dân, mà xả để cứu lấy tài sản của họ. Thảm họa bắt đầu từ thiên nhiên, nhưng nó trở nên tàn khốc hơn là bởi bàn tay con người.

Đổ thừa nguyên nhân do thiên tai

Miền Trung có địa hình hẹp và dốc, chỉ cần một sai lầm là cả một địa phương có thể bị nhấn chìm. Vậy mà hàng trăm dự án thủy điện vẫn được phê duyệt một cách cẩu thả, bất chấp cảnh báo của giới khoa học. Khi cấp phép cho những con đập thủy điện tồn tại, thì các con số, các lý do luôn được tô hồng, như: Điện sạch, đóng góp ngân sách, phát triển kinh tế địa phương…

Dĩ nhiên, không ai muốn nói đến sự tô hồng đó đã đánh đổi những gì? Có phải rằng rừng tự nhiên bị phá sạch, dòng chảy tự nhiên bị bóp nghẹt, lưu vực bị băm nát, và mỗi mùa mưa đến, cả miền Trung trở thành phễu thoát lũ khổng lồ.

Đặt lợi nhuận lên trên sự an toàn

Nhà máy thủy điện luôn giữ mực nước cao để tối đa hóa sản lượng điện. Nhưng mực nước cao đồng nghĩa không còn dung tích phòng lũ. Khi mưa lớn đổ về, họ chỉ còn một cách mở cửa xả. Khi xả, nước dâng trong vòng vài giờ, cuốn trôi tất cả. Họ thản nhiên cho rằng làm “đúng quy trình.”

Nhưng thật ra, quy trình nào cho phép xả lũ vào nửa đêm mà không báo trước? Quy trình nào biến một nhà máy thủy điện thành vũ khí nước nhấn chìm cả một vùng dân cư rộng lớn? Quy trình nào khiến dân không kịp chạy mà chỉ còn kịp… chết?

Suốt nhiều năm, cụm từ “đúng quy trình” đã trở thành bùa hộ mệnh của mọi chủ đoanh nghiệp thủy điện và cơ quan quản lý lẽ ra phải chịu trách nhiệm. Nếu một quy trình hợp pháp dẫn đến hậu quả chết người, thì chính cái quy trình đó phải bị đặt lên bàn mổ.

Quy trình là để bảo vệ lợi ích xã hội

Trong pháp luật hiện đại, “quy trình” (procedure) chỉ là một phương tiện kỹ thuật được con người lập nên để bảo vệ an toàn cộng đồng, giảm thiểu rủi ro và bảo đảm lợi ích công. Quy trình không phải là luật, lại càng không phải là căn cứ để một tổ chức, doanh nghiệp miễn trừ trách nhiệm khi gây ra thiệt hại đến sinh mạng, sức khỏe và tài sản của người dân.

Nếu một quy trình, dù đã “được phê duyệt” đủ thủ tục, nhưng trong thực tế vận hành gây thiệt hại nghiêm trọng, thì quy trình đó đã vi phạm chính mục đích tồn tại của nó. Và khi mục đích bảo vệ cộng đồng bị phá vỡ, người xây dựng quy trình, người phê duyệt, và người vận hành đều phải chịu trách nhiệm pháp lý tương ứng.

Không thể có chuyện một quy trình gây chết người nhưng lại là “đúng” theo luật, vì lẽ đơn giản, nếu “đúng” nó đã không gây ra hậu quả chết người. Hơn nữa, pháp luật không bảo vệ cái sai.

Theo dõi cơn lũ lụt hoành hành miền Trung và một số tỉnh Tây Nguyên trong tuần qua. Theo tường thuật của người dân, là các nạn nhân trong vùng lũ lụt, họ đã không hề được thông báo, cảnh báo gì của chính quyền hoặc của các doanh nghiệp sở hữu các đập thủy điện về việc xả lũ cả.

Trong trường hợp này, đã có thể thấy ngay việc xả lũ của họ đã không hề tuân thủ theo quy trình, ít nhất về nghĩa vụ thông báo, cảnh báo việc xả lũ cho người dân biết để kịp có biện pháp phòng ngừa. Thế nên, việc họ vội vã tự bào chữa cho rằng xả lũ “đúng quy trình” là hoàn toàn trái sự thật một cách hiển nhiên mà không cần phải quá nhọc công điều tra sự việc.

Do không được thông báo, cảnh báo, cho nên, người dân đã hoàn toàn bị động khi cơn lũ lụt ập đến khu dân cư như “sóng thần”. Sức nước mạnh đến mức cuốn trôi nhà cửa, công trình cầu đường. Thậm chí, những chiếc ô tô nặng hàng tấn bị cuốn trôi lông lóc như chiếc lon rỗng trong dòng nước hung hãn đục ngầu.

Với bối cảnh đó, sức con người chỉ mong manh như chiếc lá trong cơn giông mà thôi. Rất nhiều người đã lên tiếng trên mạng xã hội kêu cứu như xé lòng khi tạm nương tấm thân trong mưa, trên mái nhà ướt đẫm rằng “Cha đã chết trong nhà, trong dòng nước lạnh siết, không đưa thi thể lên được…” Hoặc chỉ “xin ít nước nước sôi pha sữa cho con sơ sinh, vì đã chịu đói rét hai hôm rồi…”.

Hoặc những tiếng kêu cứu khẩn thiết gọi đi khắp nơi, nhưng hầu như không có tiếng trả lời nào vọng lại.

“Đúng quy trình” không miễn trừ được trách nhiệm

Việc đập thủy điện xả lũ gây chết người không phải là chuyện mới phát sinh mà dã xảy ra trong suốt thời gian dài từ nhiều năm nay. Mỗi dịp như vậy, câu “đúng quy trình” lại được đưa ra như câu thần chủ và hầu như đều hiệu nghiệm cả. Vì lẽ, công chúng chưa từng nghe việc chế tài các chủ doanh nghiệp sở hữu thủy điện xả lũ gây chết người bao giờ cả.

Như lần này, với lỗi hiển nhiên về việc vi phạm trách nhiệm thông báo, cảnh báo về việc xả lũ gây hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, khi gây hậu quả làm chết nhiều người, nhiều tài sản, kể cả các công trình cầu đường công cộng… Việc đặt ra vấn đề truy cứu trách nhiệm của những kẻ vi phạm là hết sức chính đáng và cần thiết.

Nhà ngập tới nóc ở tỉnh Đăk Lắk (gồm Phú Yên cũ) do các đập thủy điện ở thượng nguồn sông Ba Hạ xả lũ. (Hình: Dân Trí)

Không chỉ thế, cả những cơ quan, cá nhân đã từng thẩm định, duyệt xét những quy trình xả lũ không an toàn, cũng phải truy cứu trách nhiệm của họ, Vì lẽ, một hệ thống pháp luật lành mạnh không cho phép bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào có thể bình thản khi gây ra thiệt hại, rồi phủ nhận trách nhiệm bằng cách núp sau một “quy trình” không an toàn do chính họ xây dựng.

Trong pháp luật, nếu hậu quả là thật, thì trách nhiệm cũng phải là thật.

Giải pháp tại các nước khác trên thế giới

1. Nhật Bản: Không có “quy trình” nửa vời: Hồ chứa do cơ quan độc lập quản lý. Dung tích phòng lũ được cố định và giám sát 24/7. Cảnh báo bắt buộc đến từng hộ dân qua hệ thống công nghệ khẩn cấp.

2. Hàn Quốc: Điều phối liên hồ theo thời gian thực: Tất cả hồ chứa miền Trung Hàn Quốc kết nối thành một mạng lưới thống nhất. Mọi thông số đều bộc lộ trước công chúng. Xả lũ mà không cảnh báo? Lãnh đạo đi tù.

3. Hoa Kỳ: Ràng buộc trách nhiệm pháp lý với doanh nghiệp: Gây thiệt hại = bồi thường hàng chục triệu USD. Vi phạm = truy tố hình sự. Không có khái niệm “đúng quy trình” để bao che tắc trách.

4. Châu Âu: Bảo tồn thiên nhiên là ưu tiên sống còn: Rừng thượng nguồn được bảo vệ nghiêm ngặt. Không xây dựng dự án trên hành lang thoát lũ. Mọi kế hoạch phát triển đều dựa trên bản đồ rủi ro khí hậu.

So với họ, Việt Nam đang làm ngược lại ở hầu hết mọi điểm.

Tóm lại, không thể để “đúng quy trình” trở thành chiếc “phao cứu sinh” cho những chủ doanh nghiệp sở hữu các đập thủy điện xả lũ theo cách vô lương tâm được. Cũng vậy, không thể để cho các quan chức duyệt xét những “quy trình” không an toàn cho người dân được phép “bình an vô sự”.

Vì “phao cứu sinh” hoặc “bình an vô sự“ dành cho họ đều phải đánh đổi bằng tính mạng, sức khỏe và tài sản của rất nhiều người dân lương thiện. Nếu “đúng quy trình” mà người dân phải chết, nếu “đúng quy trình” mà cả vùng bị nhấn chìm trong biển nước, thì kẻ có lỗi không thể nào là người dân, mà là những kẻ đã dựng nên cái quy trình chết chóc đó và cho phép nó tồn tại.

Bi kịch của miền Trung một phần đến từ thiên tai, nhưng phần lớn đến từ một hệ thống quản trị chấp nhận đẩy sinh mạng nhân dân ra trước dòng lũ dữ, còn mình thì trốn sau hai chữ “quy trình.” Và nếu hệ thống ấy không thay đổi, miền Trung sẽ tiếp tục là vùng hiến tế, còn nhân dân sẽ tiếp tục chết… đúng quy trình, hết lần này đến lần khác, hết năm nay đến năm sau, mãi không dứt. [kn]

Trung Quốc hay Nam Hàn nhưng chưa có câu trả lời cuối cùng. (N.H.K) [kn]F

 

 

No comments:

Post a Comment