Tuesday, September 23, 2025

Liên Hợp Quốc: Việt Nam có nguy cơ mất 25 tỷ USD do thuế quan Mỹ
23/09/2025(3 giờ trước)
BBC

Getty Images/BBC

Một báo cáo mới xuất bản từ Liên Hợp Quốc chỉ ra Việt Nam chịu thiệt hại nặng nề nhất do thuế quan của Mỹ ở Đông Nam Á, Reuters đưa tin.

Các biện pháp thuế quan mà Mỹ áp đặt từ tháng 8/2025 có nguy cơ làm giảm tới 1/5 kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này, khiến Việt Nam trở thành quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất ở Đông Nam Á, theo ước tính của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP).

Việt Nam là nước xuất khẩu lớn thứ sáu thế giới sang Mỹ với tổng giá trị hàng hóa năm 2024 lên tới 136,5 tỷ USD, theo số liệu từ phía Mỹ.

Những mặt hàng này phần lớn được sản xuất tại các nhà máy do các công ty đa quốc gia của Mỹ và nước ngoài hoặc các nhà cung cấp của họ điều hành.

Ông Philip Schellekens, kinh tế trưởng của UNDP khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nói rằng trong kịch bản xấu nhất về lạm phát rất cao ở Mỹ do thuế quan gây ra, mức thuế 20% áp lên hàng hóa Việt Nam có thể khiến kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ "giảm dần theo thời gian hơn 25 tỷ USD, gần 1/5 tổng kim ngạch hàng năm".

Đọc nhiều nhất



Bộ Tài chính và Bộ Công thương đã không phản hồi ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Số liệu đầu tiên của Việt Nam được công bố kể từ khi thuế quan có hiệu lực vào ngày 7/8 cho thấy, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường lớn nhất là Mỹ đã giảm 2% trong tháng Tám so với tháng Bảy, với mặt hàng giày dép giảm 5,5%, theo Hải quan Việt Nam.

Việt Nam là nhà cung cấp giày dép lớn thứ hai thế giới.

Tuy vậy, việc xuất khẩu giảm mặt hàng này là điều dễ hiểu, vì trước đó đã có một đợt tăng mạnh nhằm chạy đua với thời điểm áp thuế.

Ngân hàng Thế giới (WB) đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay sau khi thuế quan của Mỹ có hiệu lực.

Nike, Adidas và Puma, những hãng sản xuất phần lớn sản lượng giày dép toàn cầu thông qua các nhà cung cấp tại Việt Nam, cũng từ chối bình luận.

Việt Nam chịu thiệt hại nặng nề nhất

Báo cáo được xuất bản khoảng giữa tháng Chín của UNDP cho thấy Việt Nam là quốc gia chịu thiệt hại nặng nhất ở Đông Nam Á. Cụ thể, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể giảm 19,2%, cao gần gấp đôi so với mức giảm trung bình 9,7% của toàn khu vực.

"Không một quốc gia nào ở Đông Nam Á bị ảnh hưởng bởi việc tăng thuế quan của Mỹ nhiều hơn Việt Nam," ông Philip Schellekens, bình luận, đồng thời nhấn mạnh rằng chỉ có Trung Quốc mới bị ảnh hưởng lớn hơn Việt Nam về mặt giá trị tiền tệ.

Báo cáo cũng chỉ ra tại khu vực này kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ của Thái Lan có thể giảm 12,7%, Malaysia giảm 10,4% và Indonesia giảm 6,4%.

Mức giảm ước tính về xuất khẩu sang Mỹ sẽ làm giảm khoảng 5% GDP của Việt Nam, mặc dù tác động của thuế quan có thể phải mất nhiều năm mới thể hiện đầy đủ, và có khả năng được giảm nhẹ nhờ các nhà xuất khẩu hấp thụ một phần chi phí, sự đa dạng hóa của Việt Nam sang các khu vực khác và chi tiêu nội địa lớn hơn.

Các ước tính của UNDP dựa trên một kịch bản giả định rằng thuế quan sẽ được chuyển hoàn toàn cho người tiêu dùng Mỹ, làm giảm nhu cầu, điều mà cho đến nay vẫn chưa xảy ra vì tác động lên lạm phát của Mỹ ở mức vừa phải.

UNDP cũng không tính đến hiệu ứng tiềm tàng của mức thuế 40% đối với hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam, điều này có thể gây ra tác động tàn khốc nếu Washington quyết định đặt ra các giới hạn chặt chẽ đối với các thành phần nước ngoài được sử dụng trong các mặt hàng xuất khẩu, vì hàng hóa của Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc.

Số liệu của UNDP không tính đến các mặt hàng miễn trừ thuế hiện hành như hàng điện tử tiêu dùng, chiếm khoảng 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ.

Tuy nhiên, ông Schellekens cho biết ngay cả khi Washington duy trì các miễn trừ đó, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam vẫn có thể giảm tới 18 tỷ USD.

Reuters
Một container được chất lên tàu chở hàng ở cảng Hải Phòng

Liên tiếp bị hạ kỳ vọng tăng trưởng

Trước đó lần lượt Ngân hàng Thế giới (WB) lẫn Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đều hạ kỳ vọng tăng trưởng trong năm nay của Việt Nam.

Khoảng đầu tháng 9/2025, WB hạ dự báo GDP của Việt Nam từ 6,8% xuống 6,6% trong năm nay, cho rằng các hoạt động kinh tế dự kiến sẽ chậm lại trong những tháng còn lại của năm khi tốc độ tăng trưởng xuất khẩu trở lại bình thường sau nửa đầu năm đầy ấn tượng.

"Là một nền kinh tế định hướng xuất khẩu, Việt Nam vẫn dễ bị tổn thương trước sự tăng trưởng toàn cầu chững lại và nhu cầu từ các đối tác thương mại lớn suy yếu," WB nhận định.

"Những bất ổn về chính sách thương mại cũng có thể bắt đầu đè nặng lên niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng."

WB cho hay tốc độ tăng trưởng kinh tế được dự báo sẽ giảm xuống 6,1% vào năm 2026 trước khi tăng trở lại lên 6,5% vào năm 2027 nhờ sự phục hồi của thương mại toàn cầu và sức hấp dẫn liên tục của Việt Nam trong vai trò là một cơ sở sản xuất có tính cạnh tranh.

Đến giữa tháng Chín, IMF đánh giá tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ chậm lại xuống 6,5% trong năm nay do ảnh hưởng của thuế quan Mỹ, sau khi đạt mức tăng trưởng 7,09% vào năm ngoái.

IMF nói thêm tăng trưởng sẽ còn giảm tốc hơn nữa vào năm tới do một số biện pháp kích thích kinh tế tạm thời của chính phủ kết thúc.

"Nếu căng thẳng thương mại giữa các quốc gia gia tăng hoặc điều kiện tài chính toàn cầu thắt chặt hơn, thì xuất khẩu và đầu tư có thể sẽ tiếp tục suy yếu."

Các dự báo tăng trưởng kinh tế của các định chế quốc tế thấp hơn đáng kể so với mục tiêu 8,3-8,5% mà Việt Nam đặt ra.

Hôm 6/9, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh mục tiêu này "khó mấy cũng phải làm, không thể không làm và có điều kiện để làm".

Ông cũng thừa nhận có những thách thức cần phân tích kỹ lưỡng, trong đó có các áp lực lạm phát, tỷ giá, lãi suất đang tăng lên. Thủ tướng chỉ ra các yếu tố tiêu dùng trong nước, xuất khẩu và giải ngân vốn đầu tư công có dấu hiệu chậm lại.

Từ đầu năm đến này, tiền đồng Việt Nam đã giảm khoảng 3,5% so với đô la Mỹ, trong khi chính đồng USD vốn mất giá so với các ngoại tệ mạnh khác.

Tính đến sáng 23/9, theo tỷ giá của Vietcombank, 1 USD đổi 26.448 VND.

Thủ tướng Chính yêu cầu các phó thủ tướng và các cơ quan liên quan phải nắm bắt tình hình kỹ lưỡng hơn, đặc biệt với những vấn đề mới nổi lên như thị trường vàng, bất động sản và chứng khoán, không để tình trạng thao túng thị trường vàng, găm hàng và đội giá.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng yêu cầu đánh giá chính xác các diễn biến trên thị trường chứng khoán để phân biệt giữa dòng tiền đầu cơ và dòng tiền đầu tư vào sản xuất, kinh doanh.

Tín dụng nửa đầu 2025 tăng cao nhất trong nhiều năm, hơn 17 triệu tỷ đồng, nhưng theo các chuyên gia, dòng tiền này chủ yếu chảy vào các tài sản đầu cơ như bất động sản hay chứng khoán, làm tăng rủi ro bong bóng.

Tin liên quan

 



By at

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)