ĐỐI THOẠI

Học sinh che rèm, nhà trường che chắn, giáo dục che đậy

Cù Mai Công
20-9-2025
Tiengdan

Vụ một nam sinh lớp 7, trường THCS Đại Kim (Hà Nội) túm tóc, ấn đầu, kẹp cổ, quật ngã cô giáo ngay trong lớp học chiều 16-9-2025, đã khiến dư luận bàng hoàng chỉ khi clip vụ này được đưa lên mạng sau đó hai, ba ngày.

Clip cho thấy, thay vì tìm cách ngăn chặn chuyện xấu xa quá sức tưởng tượng của bạn, một học trò đã kéo rèm để xung quanh không nhìn thấy. Sau đó, Trường THCS Đại Kim đã “nhờ Công an phường Định Công can thiệp, điều tra nguồn phát tán clip khi chưa được phép của nhà trường và xử lý theo quy định của pháp luật”.

Diễn biến sự việc đã lộ ra nhiều điều mà lâu nay chắc ai cũng biết, nhiều người đã thấy: Thái độ dửng dưng, bình thường trước cái xấu, chuyện “tốt phô ra, xấu xa đậy lại” đã hình thành ngay nơi dạy dỗ cách nhìn nhận và ứng xử trước đúng sai, mẫu mực trong môi trường “tiên học lễ, hậu học văn”.

Cạnh đó là cách giảm nhẹ vấn đề bằng những uyển ngữ, xảo ngôn. Vật sắc nhọn mà người học sinh ấy cầm, có thể bằng nhựa, rõ ràng là một con dao găm, dao cắm rất đáng sợ, với những vệt lõm níu giữ các ngón tay. Nhưng nó đã được gọi là đồ chơi/ vật sắc nhọn. Sắc nhọn rõ ràng không thể là đồ chơi của trẻ con được. Vậy mà kiểu như đánh, đấm… nhau gần đây đã uyển ngữ thành “tác động vật lý” – cụm từ vốn chỉ dành cho những vật hay một hệ thống vật bị tác động bởi xung quanh; không dành cho con người.

Sự việc này không phải cá biệt mà chỉ là một trong những giọt nước tràn ly trong ngành giáo dục lâu nay: Thầy cô đánh học trò, bảo mẫu hành hạ mầm non, học sinh/ phụ huynh đánh thầy cô, hiệu trưởng tham nhũng, nhà trường lạm thu…

Môi trường mô phạm ít nhiều đã bị tổn thương nặng nề ở nhiều nơi, ở cả cấp cao nhất: Từ Ban cán sự đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhiệm kỳ 2016-2021 và nguyên Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ bị kỷ luật đến chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH một thành viên NXB Giáo dục Việt Nam Nguyễn Đức Thái “mắc khuyết điểm” trong chỉ đạo sản xuất, kinh doanh, biên soạn, phát hành sách giáo khoa mới.

Môi trường mô phạm thay vì là nơi xây dựng, chấn chỉnh nhân cách con người từ thuở bé thơ, từng lúc, từng nơi đã thành nơi hình thành, đào tạo, nhen nhóm thói xấu xa, sự ác độc và đưa ra ngoài xã hội những nhân cách dị dạng; như bản sao của lối sống, cách sống hôm nay: “Tốt khoe, xấu che”.

Môi trường ấy đã xúc phạm và đau lòng rất nhiều thầy cô đàng hoàng, mẫu mực. Nhưng biết nói sao khi không ít thầy cô cũng đành chọn cách im lặng, như những học trò của lớp học của cô giáo bị một học trò túm tóc, ấn đầu, kẹp cổ, quật ngã; rồi kéo rèm che đậy.

Và khi vụ việc đã vỡ lở, cả làng đã biết, như không hiếm thông lệ quen thuộc ngoài xã hội lâu nay, nghe nhạc hiệu đủ biết chương trình, Bộ Giáo dục và Đào tạo và chính quyền địa phương đã thừa nhận vụ việc này là “nghiêm trọng”, yêu cầu “xử lý nghiêm”.