ĐỐI THOẠI

Một Thượng nghị sĩ Cộng hòa sắp về “đuổi gà” cho vợ…

Trúc Lam
30-6-2025
Tiengdan

Dự luật To và Đẹp (BBB: Big Beautiful Bill) của Trump đã được Thượng viện bỏ phiếu thông qua đêm qua. Trump hối thúc mọi người phải hoàn thành sớm để ông ta ký thành luật, hạn chót là ngày lễ Độc Lập 4/7, tức thứ sáu tuần này. Tuy nhiên dự luật “to và đẹp” hiện đang gây tranh cãi, mà một số nhà quan sát cho rằng, dự luật này “lấy của người nghèo chia cho người giàu”.

Các nhà phân tích phi đảng phái ước tính rằng, việc cắt giảm thuế cho giới siêu giàu trong dự luật “to, đẹp” của Trump sẽ làm cho nợ công tăng thêm khoảng 2.400 tỷ đô la trong 10 năm. Họ cũng nói rằng, dự luật này sẽ mở đường cho việc phân phối lại của cải mang tính lịch sử, đó là của cải từ túi của 10% người Mỹ nghèo nhất, sẽ chảy vào túi của những người giàu nhất nước Mỹ.

Dự luật này cũng lên kế hoạch cắt giảm gần 800 tỉ đô Medicaid, một chương trình bảo hiểm y tế của chính phủ dành cho người nghèo. Điều này sẽ đe dọa hàng chục bệnh viện nông thôn và ước tính có khoảng 8,6 triệu người Mỹ sẽ bị mất quyền được chăm sóc sức khỏe.

Đó cũng là lý do mà những người trong đảng Cộng hòa bất đồng đối với dự luật này. Tuy nhiên, họ bị Trump đe dọa “cưa ghế” nếu bỏ phiếu chống. Cuối cùng, chỉ có hai thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa “còn xương sống” là Rand Paul (bang Kentucky) và Thom Tillis (bang North Carolina) đã dám bỏ phiếu chống, dù bị đe dọa.

Sau khi bị Trump tấn công do bỏ phiếu chống đêm qua, sáng nay Thượng nghị sĩ Thom Tillis thông báo rằng ông sẽ không tái tranh cử vào năm tới. Khi không còn sợ bị mất ghế, Thượng nghị sĩ Tillis đã mạnh dạn nói lên suy nghĩ của mình và dám đứng ra bảo vệ cử tri mà ông đại diện. Sau đây là bài viết về ông Tillis của hai tác giả Mia Mc Carthy và Jordain Carney, đăng trên báo Politico hôm nay, do Trúc Lam chuyển ngữ:

***

Thom Tillis lên án dự luật cắt giảm Medicaid của đảng Cộng hòa trong bài phát biểu đầy nhiệt huyết

“Dự luật này chắc chắn sẽ phản bội lời hứa mà Donald Trump đã đưa ra”, vị thượng nghị sĩ mới thông báo nghỉ hưu phát biểu tại Thượng viện.

Vài giờ sau khi tuyên bố nghỉ hưu, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Thom Tillis đã tới Thượng viện và chỉ trích gay gắt các kế hoạch cắt giảm Medicaid mạnh tay của đảng Cộng hòa — cảnh báo những người Cộng hòa rằng họ sắp “mắc sai lầm về chăm sóc sức khỏe và phản bội lời hứa” nếu dự luật chính sách đồ sộ trong nước của họ được thông qua.

Thượng nghị sĩ Tillis nói: “Dự luật này chắc chắn sẽ phản bội lời hứa mà Donald Trump đã đưa ra. Tôi nói với tổng thống rằng, ngài đã bị thông tin sai lệch. Việc ngài ủng hộ dấu ấn của Thượng viện sẽ gây tổn hại đến những người đủ điều kiện và đủ tiêu chuẩn được hưởng Medicaid”.

Tillis là người bỏ phiếu phản đối dự luật trong cuộc bỏ phiếu thủ tục tối thứ Bảy, rồi hôm sau Chủ Nhật ông tuyên bố rằng, ông sẽ không tái tranh cử, nói rằng ông không thể bỏ phiếu ủng hộ dự luật của Thượng viện vì những điều khoản mà ông cho biết sẽ loại khoảng 663.000 người dân ở tiểu bang ông ra khỏi các chương trình chăm sóc sức khỏe của họ. Ông kêu gọi đảng Cộng hòa tại Thượng viện hủy bỏ hạn chót “giả tạo” ngày 4 tháng 7 và viết lại dự luật.

“Tôi tôn trọng Tổng thống Trump, tôi ủng hộ phần lớn chương trình nghị sự của ông ta, nhưng tôi không cúi đầu trước bất kỳ ai khi người dân North Carolina gặp nguy hiểm, và điều này khiến họ gặp nguy hiểm“, ông Tillis nói với các phóng viên sau khi rời khỏi phòng họp.

Vị thượng nghị sĩ hai nhiệm kỳ này được biết đến là người làm việc ở cả hai phía, cho biết ông đã tự nghiên cứu về cách thức những thay đổi đối với cái gọi là các khoản thanh toán do tiểu bang chỉ đạo và mức thuế mới đối với các nhà cung cấp dịch vụ y tế, sẽ ảnh hưởng đến tiểu bang của ông như thế nào — liên lạc với các nhà lãnh đạo lập pháp tiểu bang, thống đốc tiểu bang là Josh Stein thuộc đảng Dân chủ, và các nhóm bệnh viện.

Thượng nghị sĩ Tillis cho biết, ông cũng đã nói chuyện với ông Mehmet Oz, Giám đốc CMS (Trung tâm dịch vụ Medicare & Medicaid) và trình bày những phát hiện của mình, cho thấy cách tốt nhất là cắt giảm 26 tỷ đô la hỗ trợ của liên bang (thay vì gần 800 tỷ đô la: ND).

Ông Tillis nói trên phòng họp: “Sau ba lần họ cố gắng làm mất uy tín các ước tính của chúng tôi, ngày hôm kia họ thừa nhận rằng chúng tôi đã đúng. Họ không thể tìm ra lỗ hổng nào trong ước tính của tôi“.

Trong bài phát biểu với các phóng viên, ông cho biết, Trump đang “nhận được rất nhiều lời khuyên từ những người chưa bao giờ điều hành đất nước và tất cả những gì họ làm là viết báo cáo khống“, đồng thời nói thêm rằng, “những người từ một tòa tháp ngà đẩy ông vào ngõ cụt“.

Tillis được bầu vào Thượng viện năm 2014, đã so sánh “dự luật to, đẹp” của Trump với Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng là: “Hậu quả của dự luật này là không giữ lời hứa. Và quý vị biết đấy, lần cuối cùng tôi thấy lời hứa về chăm sóc sức khỏe bị phá vỡ, liên quan đến những người bạn của tôi ở phía bên kia hành lang là khi ai đó nói rằng, ‘Nếu quý vị thích dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình, quý vị có thể giữ nó’.”

Thượng viện hiện đang tranh luận kéo dài tới 20 giờ, trước khi diễn ra một loạt cuộc bỏ phiếu chạy nước rút về các sửa đổi dự kiến ​​bắt đầu vào sáng thứ Hai. Tillis nói rằng ông có thể quay trở lại để [tiếp tục] phản đối dự luật.

Trump chỉ trích Tillis tối thứ Bảy vừa qua sau khi Tillis bỏ phiếu chống lại cuộc tranh luận mở màn về dự luật lớn này, và Tillis cho biết, ông đã nói với Trump vào lúc đó rằng, có khả năng ông sẽ nghỉ hưu.

“Những gì tôi nói trên sàn đấu là những gì tôi đã nói với tổng thống tối qua và tôi vẫn giữ nguyên quan điểm đó”, Tillis nói với các phóng viên sau bài phát biểu, sau đó ông nói thêm rằng, ông đã nói với Tổng thống rằng “có lẽ cần phải bắt đầu tìm người thay thế”.

Tillis nói thêm: “Tôi đã nói với ông ta rằng tôi muốn giúp ông ta. Tôi hy vọng rằng chúng ta sẽ có một ứng cử viên tốt mà tôi có thể giúp đỡ và chúng ta có thể có một năm 2026 thành công”.