ĐỐI THOẠI

Lê Diễn Đức – Không ai có quyền ép Ukraina từ bỏ tương lai !

samedi 22 novembre 2025
Thuymy

Khi các nước châu Âu, Canada, Nhật Bản đồng loạt bất bình trước cái gọi là “kế hoạch hòa bình” của Donald Trump, nhiều người có thể nghĩ đó chỉ là phản ứng ngoại giao thông thường.

Nhưng khi một Trung tướng Lục quân Hoa Kỳ, người từng trực tiếp huấn luyện quân đội Ukraine, phải lên tiếng dữ dội và cảnh báo chính quyền Mỹ rằng họ đang đi sai đường, thì đó không còn là chính trị nữa. Đó là lương tri.

Khi các nước châu Âu, Canada, Nhật Bản đồng loạt bất bình trước cái gọi là “kế hoạch hòa bình” của Donald Trump, nhiều người có thể nghĩ đó chỉ là phản ứng ngoại giao thông thường.

Nhưng khi một Trung tướng Lục quân Hoa Kỳ, người từng trực tiếp huấn luyện quân đội Ukraine, phải lên tiếng dữ dội và cảnh báo chính quyền Mỹ rằng họ đang đi sai đường, thì đó không còn là chính trị nữa. Đó là lương tri.

Khi cả tướng Mỹ cũng phải lên tiếng, điều đó cho thấy mức độ nguy hiểm của cái gọi là “kế hoạch hòa bình” mà Washington đang cố dựng lên. Trung tướng Mark Hertling, cựu Tư lệnh Lục quân Mỹ tại châu Âu, một người hiểu Ukraine hơn hầu hết chính trị gia Mỹ, đã viết một bài cảnh báo mà bất kỳ ai quan tâm đến an ninh quốc tế đều phải đọc.

Ông nói thẳng : Ép Ukraine nhượng lãnh thổ cho Nga không phải là hòa bình. Đó là sự phản bội.

Hertling từng huấn luyện từng lứa sĩ quan Ukraine, từng đi bộ cùng họ trong thao trường, từng chứng kiến họ xây dựng quân đội từ tro tàn của hệ thống Xô Viết. Ông biết họ chiến đấu vì điều gì : Vì dân tộc họ, văn hóa họ, quyền được làm một quốc gia tự do. Và ông biết chính xác Nga là ai : Kẻ sẽ không bao giờ dừng lại nếu không bị buộc phải dừng lại.

Những người ở Washington cứ nghĩ họ đang “quản lý xung đột”. Nhưng người châu Âu - đặc biệt là các quốc gia ở tuyến đầu - thì hiểu rõ hơn ai hết : Nhượng bộ đất cho Nga chính là mở cửa cho cuộc chiến tiếp theo.

Estonia, Latvia, Litva, Phần Lan, Thụy Điển, Ba Lan, Czech - tất cả đồng thanh cảnh báo. Họ không đưa ra “ý kiến”. Họ đang nói bằng kinh nghiệm sống của nhiều thế hệ bị Nga xâm lược, chiếm đóng, cưỡng bức, ám sát, phá hoại.

Ukraine không yêu cầu Mỹ đưa quân. Họ không yêu cầu Mỹ hy sinh một giọt máu nào. Họ chỉ xin vũ khí và sự ủng hộ chính trị - nghĩa là xin Mỹ đừng phản bội những giá trị mà chính Mỹ vẫn dạy con cháu mình.

Ấy vậy mà một số người trong chính quyền Trump lại muốn ký một thứ gọi là “hòa bình” mà thực chất là trao thưởng cho tội ác. Bắt nạn nhân phải nhả đất cho kẻ xâm lược, để Washington có thể tuyên bố “chúng ta đã đạt được tiến triển”.

Nhưng như Hertling nói : Mệt mỏi không phải chiến lược ; thiếu kiên nhẫn không phải nguyên tắc ; còn sự tiện lợi thì không thể là kim chỉ nam đạo đức.

Ukraine đã làm những điều mà thế giới từng nghĩ là bất khả thi : Bảo vệ Kyiv, chiếm lại Kharkiv, đánh chìm tàu Moskva, phá tan Hạm đội Biển Đen, tấn công sâu vào hậu phương Nga. Một quốc gia như thế có quyền tự định nghĩa chiến thắng, và không ai -kể cả Mỹ - có quyền ép họ từ bỏ tương lai của mình.

Hertling kết luận bằng câu nói khiến người ta phải lạnh sống lưng : “Ép nạn nhân đầu hàng kẻ tấn công không phải là hòa bình. Đó là sự đầu hàng được khoác ngôn ngữ chính trị.”

Thế giới đang theo dõi Mỹ.

Liệu Hoa Kỳ còn đứng về phía tự do ? Hay sẽ bỏ rơi quốc gia duy nhất trên lục địa châu Âu đang chiến đấu để bảo vệ chính những giá trị mà Mỹ từng coi là linh hồn của mình ?

Ukraine đã chứng minh lòng can đảm. Câu hỏi còn lại là : Mỹ có còn nhận ra nó hay không !

LÊ DIỄN ĐỨC 22.11.2025 (Tựa bài do Thụy My đặt)