Sunday, June 1, 2025

Lưu Trọng Văn - Ta đi vòng tay lớn mãi ?
dimanche 1 juin 2025
Thuymy


Giáo sư Trần Văn Thọ xuyên Việt ra mắt sách Hồi ức về Tương lai. Tối qua gặp mặt bạn bè tại Sài Gòn.

Phạm Chi Lan, Trần Văn Thọ, Bùi Trân Phượng, Vũ Kim Hạnh, Nguyễn Thế Thanh, Trương Trọng Nghĩa, Nguyễn Duy, Hoàng Hưng, Nguyễn Lâm Viên, Nguyễn Xuân Xanh, Huỳnh Sơn Phước, Phan Thanh Bình, Trần Hải Hạc, Việt Linh, Võ Huệ, Hiếu Dân, Trần Hữu Phúc Tiến, Nguyễn Thanh Trọng, Bích Ngọc, Lãnh Vân, Đinh Tiến Phước, nói chung là đủ các thành phần.

Câu chuyện hầu như xoay quanh sự kiện nóng nhất của nền kinh tế nước nhà, đó là sự đoạt ngôi của Kinh tế tư nhân qua Nghị quyết 68.

Dù là nhóm trao đổi nào, thành phần gì, cũng tuyệt đối ủng hộ Nghị quyết 68 khẳng định vai trò hàng đầu của Kinh tế tư nhân ấy. Dễ hiểu vì nhiều nhân vật trong nhóm bạn bè với giáo sư Trần Văn Thọ này từng là thành viên tư vấn kinh tế của Chính phủ, từng là các nhà sáng lập Viện Nghiên cứu Kinh tế IDS, từng là lãnh đạo các tờ báo lớn…bền bỉ và liên tục hàng chục năm nay góp những tiếng nói mạnh mẽ thúc đẩy cho sự khẳng định vai trò Kinh tế tư nhân.

Bà Phạm Chi Lan xúc động nhắc lại những trí thức, chuyên gia Việt Phương, Hoàng Tuỵ, Trần Đức Nguyên đã dũng cảm và không ngừng vận động cho những đột phá tiến bộ của nền kinh tế. Bà Phạm Chi Lan nói: Họ đã lần lượt ra đi. Mỗi lần chúng tôi gặp nhau lại thấy rơi rụng ai đó.

Nhà thơ Việt Phương trước khi mất trả lời câu hỏi, các đóng góp ý kiến của giới chuyên gia, tư vấn cho Chính phủ được Chính phủ nghe bao nhiêu phần trăm, đã đáp: khoảng 10 %.

Một tỉ lệ… vâng, quá ư khiêm tốn. Nhưng khi Đất nước theo như tổng bí thư Tô Lâm kêu gọi bước vào “Kỷ nguyên mới”với một trong bốn cột trụ là Nghị quyết 68, khẳng định vai trò hàng đầu của Kinh tế tư nhân. Thì dù chỉ là 1 % thôi, nếu đó chính là “vai trò Kinh tế tư nhân” mà Nghị quyết 68 đề cập, cũng là thành công lớn để giúp Chính phủ đủ nguồn lực và động lực đưa kinh tế Đất nước phát triển.

Giáo sư Trần Văn Thọ ngồi trước cây đàn piano đánh bản nhạc Đàn Chim Việt của Văn Cao. Ông trút hồn vào từng âm thanh ngân vang:

“Chim reo thương nhớ chim ngân xa…”

Rồi khi đêm sắp qua, một ngày mới sắp tới giáo sư Trần Văn Thọ đàn bản “Nối vòng tay lớn”của Trịnh Công Sơn. Mọi người dù đa số tuổi đã cao vẫn say sưa cùng hát hoà theo tiếng đàn:

“Rừng núi dang tay, Nối lại biển xa

Ta đi vòng tay lớn mãi, Để nối sơn hà

Mặt đất bao la, Anh em ta về…

Bàn tay ta nắm, Nối tròn một vòng Việt Nam.”

Cuộc chia tay là những cái ôm của những con chim Việt trong Đàn Chim Việt, của mơ ước “Tìm thân nhân” như trong thơ Nguyễn Duy, của những “vòng tay nối sơn hà.”

Sài Gòn đêm đã ngớt mưa, gã nhìn thân hình gày gò bé nhỏ của bà Phạm Chi Lan tuổi 83 rồi, vẫn còn đau đáu và không tiếc sức mình dâng hiến cho Đồng bào, Đất nước, tự dưng nước mắt gã chảy. Gã nhớ lại lời của bà: Viện Nghiên cứu Kinh tế IDS - viện nghiên cứu kinh tế tư nhân đã “được” giải thể, vì lúc ấy các ý kiến phản biện của viện đã xung khắc với dòng chính thống, như một nỗi đau khôn nguôi.

Nỗi đau ấy đâu cho riêng bà, bởi bà và các người bạn trí thức tinh hoa đều quá hiểu rằng nếu các trung tâm, viện nghiên cứu, tư vấn kinh tế, xã hội tư nhân - một thành viên của Xã hội Dân sự những ngày đó tiếp tục phát triển thì có thể lắm cánh cửa Kỷ nguyên mới đã mở ra sớm hơn cho Đất nước.

Một câu hỏi đeo đuổi gã khi một mình trên chiếc xe máy cà tàng lượn các con phố Sài Gòn chuẩn bị bước qua ngày mới: Kinh tế tư nhân đã được mở rộng cửa chính danh. Vậy bao giờ những viện nghiên cứu kinh tế, xã hội tư nhân như viện IDS cũng sẽ được mở rộng cánh cửa chính danh để cùng Nhà nước đóng góp trí tuệ khai sáng?

LƯU TRỌNG VĂN 01.06.2025

No comments:

Post a Comment