Saturday, July 26, 2025

Huỳnh Ngọc Chênh - Việt Miên Xiêm
vendredi 25 juillet 2025
Thuymy


Có một sự trùng hợp là ba quốc gia láng giềng này có tên khi phiên ra bằng mẫu tự Latinh theo kiểu tiếng Việt thì đều có vần IÊ nằm kẹp giữa.

Ngày xưa anh Miên cũng to khỏe không thua kém gì hai anh Việt Xiêm hai bên, nhưng ảnh chơi lớn dốc hết toàn lực xây dựng nên một công trình để đời là Angkor, thế là kiệt sức dân, vương quốc suy yếu dần. Dân kiệt sức đến mức quên luôn một công trình vĩ đại như vậy cho cây rừng bao phủ suốt nhiều 100 năm cho đến thế kỷ 19 anh Tây qua mới mò ra.(mấy ông nội sính xây tượng đài cổng chào tràn lan nên rút kinh nghiệm)

Do bị suy yếu nên anh Miên bị hai anh Xiêm Việt ức hiếp đến ra bã.

Giai đoạn gần nhất là giữa thế kỷ 18 đến giữa thế kỷ 19, Miên bị kẹp giữa hai thế lực lớn. Cả hai đều tìm cách thao túng nội chính bằng cách đưa phe thân mình lên làm vua hoặc nhiếp chính.

Năm 1807, bị Xiêm ép quá, vua Miên là Ang Chan xin thần phục nhà Nguyễn, và đổi qua tên Việt là Nguyễn Văn Chân để được bảo vệ. Nhà Nguyễn đồng ý, và bắt đầu đưa quân sang đóng tại Miên, quân Xiêm sợ quá rút xa khỏi biên giới.

Năm 1833–1847, dưới thời Minh Mạng, nhà Nguyễn trực tiếp đặt Miên dưới quyền kiểm soát chặt chẽ hơn, coi như một thuộc quốc, với sự hiện diện quân sự và quan lại Việt. Việc này khiến Miên ngày càng mất tự chủ và cũng khiến Xiêm phản ứng, dẫn đến chiến tranh Việt–Xiêm tại Miên.

Năm 1834, nhà Nguyễn đổi tên Miên thành Trấn Tây Thành và đưa quân chiếm đóng, điều quan lại sang cai trị. Thời đó quan nhà Nguyễn dối xử dân Miên quá tàn độc nên dân Miên nổi dậy phản kháng dữ dội, rồi Xiêm nhảy vào can thiệp, chiến tranh kéo dài với Xiêm khiến nhà Nguyễn mệt mỗ. Đến năm 1847, vua Thiệu Trị phải rút quân, trả lại quyền tự trị cho Miên.

Về phía Xiêm, cũng nhiều lần đưa quân xâm lược hoặc ép Miên thần phục. Xiêm cũng từng đưa các ứng viên thân Xiêm lên ngôi vua, y như Việt Nam đã làm.

Cứ Xiêm ép thì Việt cứu, Việt ép thì Xiêm cứu, nhờ thế mà miếng mồi ngon Miên vẫn còn tồn tại, dù mỗi lần được cứu lại bị hao mòn đi một ít đất.

Đó là chuyện lịch sử của thời phong kiến, chưa có luật pháp quốc tế, mạnh được yếu mất.

Bây giờ Miên Xiêm đánh nhau, anh Miên yếu xìu, nếu không có luật pháp quốc tế như xưa thì chỉ sau vài tuần, Xiêm nuốt Miên cái ực.

Chiến tranh lần này là do bản chất lưu manh và luôn tráo trở của Hun Sen gây ra.

Nói thêm Hun Sen có thành tích tráo trở, mở đầu là phản bội Khờ me đỏ, rồi phản bội Liên Hiệp Quốc, rồi phản bội Việt Nam, rồi phản bội cha con bạn thân là Thaksin. Rồi lại chứa chấp các đặc khu bắt cóc người và lừa đảo. Dân Việt ngu ngơ bị bắt cóc và bị lừa đảo tính đến nay trên vài ngàn tỉ đồng.

Vì thế mà dân Việt dịp này ai cũng muốn Xiêm ra tay nện cho cha con Hun Sen một trận thật te tua cho đáng đời độc tài.

HUỲNH NGỌC CHÊNH 25.07.2025

No comments:

Post a Comment