ĐỐI THOẠI

VNTB – Bạn đọc viết: Ung thư đã là khổ lắm rồi!

Trúc Mai
20.11.2025 5:39
VNThoibao

(VNTB) – Nếu không trải qua kiểm nghiệm lâm sàng thì người bệnh khi đó là một bệnh nhân hay những con chuột bạch đang được kiểm nghiệm, quan sát và ghi nhận?

 Mới đây, đại diện Cục Quản lý Dược cho hay thuốc Pembroria đã hoàn tất các nghiên cứu lâm sàng vào năm 2024 và chính thức được cấp phép tại Việt Nam. Thuốc do công ty Biocad (Nga) sản xuất, được một doanh nghiệp có trụ sở tại UAE đăng ký. Nếu chiếu theo các điều luật của Việt Nam thì thuốc trên không phải là thuốc mới với thị trường Việt Nam, nên không trải qua thử nghiệm lâm sàng trước khi được xem xét cấp phép lưu hành.

Nói một chút về thử nghiệm lâm sàng. Theo đó, trước khi một loại thuốc mới được sử dụng thì cần nhiều năm nghiên cứu và thử nghiệm để đảm bảo công dụng và sự an toàn của thuốc. Các nghiên cứu thử nghiệm thuốc mới trên người được gọi là thử nghiệm lâm sàng. Nếu không có các kết quả từ các thử nghiệm lâm sàng, các liệu pháp mới sẽ không được chấp nhận sử dụng, vì không có bằng chứng nào cho thấy chúng hoạt động tốt hơn, nhanh hơn hoặc an toàn hơn các lựa chọn khác.

Loại thuốc được Bộ Y tế thông qua không trải qua thử nghiệm lâm sàng, có thể, đó là một loại thuốc tốt, hiệu quả cho người bệnh, tuy nhiên, liệu rằng có phù hợp với thể trạng và cơ địa người bệnh ở Việt Nam?

Thêm vào đó, tại Nga, Pembroria được phê duyệt tháng 4/2022 trong một bối cảnh đặc biệt. Khi ấy, do lo ngại thiếu hụt thuốc gốc Keytruda sau các lệnh trừng phạt kinh tế, chính phủ Nga ban hành nghị định cho phép áp dụng “cơ chế đăng ký cấp tốc”.

Điều này dường như có một sự gì đó quen thuộc, đã từng bắt gặp trong quá khứ, vào thời kỳ dịch Covid19 bùng phát, ngay sau khi các nước Mỹ, Anh, Trung Quốc cấp phép cho sử dụng các vaccine chống Covid, Việt Nam cũng chấp thuận cho dùng các vaccine đó mà không cần thử nghiệm lâm sàng. Trong trường hợp cần sự nhanh nhẹn, quyết đoán thì quyết định đó góp phần đẩy lùi dịch nhưng đó là trong tình trạng y tế khẩn cấp. Sau này khi mọi thứ đã tạm ổn, Bộ Y tế thông tin về vaccine Covid19 của AstraZeneca có thể gây máu đông.

Người dân đến khám bệnh, đa số là tin lời bác sỹ, uống thuốc bác sỹ kê đơn, một số khác thì tìm hiểu nhiều loại thuốc bác sỹ đã cho là của nước nào sản xuất, điều trị cái gì, hiệu ứng phụ ra sao…, theo chia sẻ của người thân và bạn bè, không nhiều người quan tâm đến cái gọi là kết quả của thử nghiệm lâm sàng. Vì vậy, câu hỏi đặt ra, nếu không trải qua kiểm nghiệm lâm sàng, thuốc được kê đơn, thì người bệnh khi đó là một bệnh nhân hay những con chuột bạch đang được kiểm nghiệm, quan sát và ghi nhận?

Được biết, hoạt chất pembrolizumab là kháng thể đơn dòng điều trị các loại ung thư. Việt Nam đang sử dụng thuốc Keytruda của hãng Merck có thành phần trên từ năm 2017. Hoạt chất này được phát minh bởi Hãng MSD của Hoa Kỳ có tên thương mại Keytruda, lọ 100mg/4ml. Thuốc được dùng bằng cách truyền tĩnh mạch tại cơ sở y tế. Thuốc có chương trình hỗ trợ miễn phí cho một phần dành cho bệnh nhân ung thư đủ điều kiện theo quyết định của Bộ Y tế. Giá thuốc Keytruda có giá khoảng 62 triệu đồng/lọ.

Trong khi đó, lọ thuốc đến từ Nga, giá dự kiến của thuốc Pembroria khoảng 18 triệu đồng/lọ, với liều thường dùng là 2 lọ cho 1 chu kỳ điều trị, chi phí cho một chu kỳ điều trị của bệnh nhân khoảng 36 triệu đồng với liều 200mg (2 lọ). Một con số giảm gần gấp đôi số tiền của lọ Keytruda, áp lực về chi phí điều trị của gia đình có người thân bị ung thư dường như cũng được giảm nhẹ hơn. Tuy nhiên, với sự chênh lệch giá thuốc với khoảng cách tương đối xa như vậy, liệu rằng chất lượng có khác nhau?

“Nếu có sự khác nhau về chất lượng hai loại thuốc, tôi thà nhín thêm bữa ăn, cố gắng đi làm thêm một chút hoặc đi vay mượn bà con, họ hàng, người quen để người thân tôi điều trị thuốc tốt, hiệu quả cao, dù giá thành có cao hơn đi chăng nữa”, nhận may đồ tại nhà, có người thân khám định kỳ ở bệnh viện Ung Bướu, bà Ba chia sẻ.

Bước chân vào bệnh viện Ung Bướu ở cơ sở quận Bình Thạnh (cũ) nhìn thân nhân nằm la liệt, có nơi chật kín cả lối đi, nằm xuống cả phía dưới của giường bệnh. Rồi thì khám định kỳ cũng ở bệnh viện Ung Bướu cơ sở Thủ Đức (cũ), nhìn dòng người xếp hàng chờ số, chờ xét nghiệm, chờ chụp hình, chờ khám… mà ngẫm, sao Việt Nam mình, bệnh nhiều quá.

Với những bệnh nhân ung thư, đặc biệt là những hoàn cảnh nghèo, khó khăn, không có nhiều tiền để lựa chọn cũng như không có nhiều thời gian, sức khỏe để sửa sai. Tin vào bác sỹ, tin vào phép màu cũng như “còn nước còn tát”, không ít gia đình chấp nhận nhịn một bữa ăn, bớt cữ sữa cho con, cho ba mẹ… để dành tiền mua thuốc cho người bệnh. Chính vì thế, mọi quyết định không chỉ có thể là quyết định cuối cùng về sinh mạng của người bệnh mà đó còn là niềm tin của thân nhân người bệnh và cả gia tài của một gia đình.