Nha Trang thất thủĐặng Sơn
20-11-2025
Tiengdan
Tối qua không ngủ được. Trong đêm nghe quá nhiều người dân kêu cứu, nhà toàn cụ già trẻ nhỏ mà nước ngập đến mái nhà, phải leo ngồi co ro trên mái tôn dầm mưa to gió lớn chờ cứu hộ. Check địa điểm thì toàn ngay các khu siêu thị lớn như Lotte-Go (vị trí X màu cam trong bản đồ) áp sát khu trung tâm rồi.
Sáng nay thì kinh hoàng hình ảnh biển nước nhấn chìm toàn bộ khu phía Tây của Nha Trang. Siêu thị Go nước đã ập vào, xem như thiệt hại 100% vô phương cứu vãn. Lượng oto đậu xung quanh hỏng hết. Đợt ngập ngày 17 ước tính sơ bộ khu Tây Nha Trang hứng thiệt hại tài sản tầm 400 tỉ đồng. Đợt này chắc phải nặng hơn nhiều. Doanh nghiệp và người dân đều thiệt hại quá nặng.
Bần thần ngồi nhớ lại nhiều năm trước, khi gặp một lãnh đạo cấp cao nhất của tỉnh, mình đã cảnh báo về phát triển đô thị quá nóng, thiếu tầm nhìn, quy hoạch không đồng bộ, nhiều thông số thiết kế theo quy hoạch đã không còn phù hợp thực tế, và đặc biệt không theo kịp tình hình biến đổi khí hậu cực đoan đang diễn ra. Phát triển đô thị mà chỉ loanh quanh bài toán chia lô thì chỉ có lãnh hậu quả dài lâu. Và nghiêm trọng nhất, theo mình, vẫn là nhận thức về việc tôn trọng thiên nhiên và sống chung hài hòa với thiên nhiên không có trong tư duy của thế hệ lãnh đạo cũ.
Một trong những đề xuất về quy hoạch của mình từ ngày đó chính là việc tìm cách để bảo vệ khu dân cư phía Tây Nha Trang thoát cảnh ngập lũ và chịu thiệt hại nặng nề như ngày hôm nay. Dự án cần sớm thực hiện đó là khơi thông các đầu nguồn sông Quán Trường và sông Tắc (đánh đấu đỏ trong bản đồ) và từ Diên Khánh-Diên An đến Vĩnh Thạnh sẽ kết nối thêm (bằng khơi lại các đoạn kênh đã bị lấp lẫn kênh đào mở mới) nhiều nhánh nhỏ với sông Cái-con sông chính của thành phố. Khi mưa cực đoan-xả đập, nước lũ ùa về đến phía thượng nguồn Diên Khánh đã được chia bớt để chảy ra cửa biển Vĩnh Trường/Cửa Bé.
Khi nước lũ thay vì ập thẳng ra cửa biển Xóm Bóng đã được chia bớt sang cửa Vĩnh Trường/Cửa Bé, thì quan trọng nhất là phải khôi phục lại khu hợp lưu sông Quán Trường-sông Tắc 100ha thành khu rừng ngập mặn để tiêu được bớt thiệt hại do lũ. Khu này(đánh dấu xanh lá) giờ sắp thành khu đô thị mật độ xây dựng 25%. Nha Trang có đúng một khu trũng thấp này để điều hòa lũ tốt nhất (tôi đã phân tích rõ ở tút khác).
Làm đúng còn chưa ăn thua, huống hồ làm sai. Rồi đỡ sao với sự nổi giận của mẹ thiên nhiên.
Sau thiệt hại lớn của người dân vùng Tây Nha Trang đợt lũ này, mình chắc phải lôi đề xuất này trình lại lên lãnh đạo.
Các đề xuất khác (nhiều lắm) ví dụ thêm, là không cho phép tiếp tục lấy đất ruộng trũng thấp từ Võ Cạnh xuống Nha Trang để làm đô thị. Khu Tây Nha Trang cần diện tích thẩm thấu nước lớn. Các khu ruộng lúa đã làm quá tốt chức năng này. Siêu thị Go chính là đất ruộng được san lấp, mà cos nền công trình không tính toán cos lũ 100 năm. Rồi bảo sao…
Mình là người nhìn ra các vấn đề lớn rất nhanh. Đề xuất còn thiết thực hơn tư vấn quốc tế. Nhưng muốn làm việc đúng nó quá mệt. Đa phần là vấp vào các hệ thống con người-cơ chế thâm căn cố đế toàn loanh quanh bảo vệ các lợi ích cục bộ. Giải thích bao nhiêu lần, là quy hoạch, chính là để bảo đảm lợi ích chung-lợi ích lớn của toàn dân. Mà muốn vậy, phải biết nói Không với cái sai cái xấu, và nỗ lực thực hiện việc Đúng. Chỉ hy vọng, các thế hệ sau sẽ chịu khó đổi mới tư duy và thay đổi cách làm quy hoạch.
No comments:
Post a Comment