ĐỐI THOẠI

VNTB – Trúng số Vietlott: tại sao ai cũng che mặt chụp hình?

Châu Nam Việt
24.07.2025 5:57
VNThoibao

(VNTB) – Nếu không thích công khai thì đâu cần phải chụp hình rồi đeo mặt nạ làm chi!

Từ trước tới nay, khi một người trúng giải độc đắc xổ số Vietlott (với giá trị lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng) hình ảnh thường thấy trên truyền thông là nhân vật chính… đeo mặt nạ. Họ đứng bên cạnh đại diện công ty xổ số, cầm tấm bảng in số tiền trúng thưởng, nhưng khuôn mặt bị che kín bằng mặt nạ, khẩu trang hoặc kính đen. Điều này làm dấy lên nghi ngờ về tính trung thực của công ty xổ số Vietlott và đơn vị chủ quản (bộ Tài chính).

Về mặt pháp lý, không ai có nghĩa vụ phải công khai danh tính khi trúng số. Luật pháp Việt Nam không có quy định nào bắt buộc người trúng thưởng phải chụp hình, xuất hiện trên báo chí hay truyền hình. Nếu người chơi không muốn bị lộ diện, họ hoàn toàn có quyền yêu cầu bảo mật danh tính và thông tin cá nhân.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ: nếu đã muốn che mặt thì tại sao còn chụp hình, còn đưa lên báo? Tại sao các công ty xổ số không đơn giản công bố dãy số trúng và khẳng định đã có người lĩnh thưởng, mà lại phải tổ chức buổi lễ long trọng, chụp ảnh, phát biểu ba hoa, rồi sau đó lại cho nhân vật chính… đeo mặt nạ? Chính cái mặt nạ này càng gây ra nhiều nghi vấn giữa hai vấn đề “tôn trọng quyền riêng tư” và “dẫn dắt dư luận”.

Lập luận phổ biến để giải thích việc người trúng số che mặt là “sợ bị cướp, sợ bị làm phiền”. Nhưng điều này hoàn toàn không đúng, nhất là ở Việt Nam. Bởi vì các khoản tiền trúng thưởng đều được chuyển khoản vào ngân hàng, hoàn toàn không phải nhận tiền mặt như trước đây. Tài khoản ngân hàng được bảo mật, tài sản có thể gửi tiết kiệm, đầu tư hoặc ủy quyền cho luật sư, không nhất thiết phải cầm tiền đi giữa đường mà sợ bị cướp giật.

Thêm vào đó, xã hội hiện nay có camera giám sát khắp nơi, công an truy xuất được dữ liệu nhanh chóng, các hành vi tội phạm đều bị kiểm soát chặt chẽ hơn rất nhiều. Các vụ cướp đều được xử lý nhanh chóng, không ai thoát được công an Việt Nam trong vấn đề này. Vậy nên, việc che mặt để đảm bảo an toàn thì không phải lý do chính đáng.

Bởi thế, việc che mặt của người trúng số có thể là một chiến lược truyền thông được công ty xổ số sử dụng để “kích cầu” thị trường. Trong tâm lý đám đông, việc có người “trúng thật” sẽ khiến người khác muốn mua thử. Tuy nhiên, vì không thể tìm được người thực tế dám đứng tên công khai (vì ngại, vì sợ, hoặc đơn giản là… không có người thật), nên công ty buộc phải tạo ra hình ảnh mờ mờ ảo ảo vừa như thật, vừa như không để lừa người dân, che giấu cho hành vi rửa tiền.

Đã có nhiều đồn đoán về việc quan chức dùng vé số để rửa tiền, tẩy trắng hồ sơ tham nhũng. Nhất là với một lực lượng lớn quan chức hối lộ ở Việt Nam thì nhu cầu rửa tiền lại càng cao. Cho nên người dân hoàn toàn có lý do để nghi ngờ. Đặc biệt là khi cơ quan chủ quản của Vietlott lại là đảng cộng sản, thanh tra, kiểm toán, kiểm soát của là của đảng và nhà nước cộng sản, chuyện móc nối, cấu kết để rửa tiền lại càng đơn giản và dễ dàng với họ.

Khi có một hệ thống không kiểm chứng được danh tính người trúng, không xác minh độc lập quá trình quay số, không cho phép cơ quan báo chí, dân sự hoặc bên thứ ba giám sát độc lập, thì mọi thứ hoàn toàn có thể bị thao túng. Từ đó có thể tạo ra một vòng lặp của quy trình rửa tiền, đó là người trúng số càng nhiều, quan chức tham nhũng càng ít. Nhưng thực tế thì ngược lại, quan tham càng nhiều, mà người dân thật sự trúng số thì không có ai!