VNTB – “Dịch vụ” thi hộ, học hộ?Năm Bà Chiểu
24.06.2025 8:36
VNThoibao
AI là viết tắt của Artificial Intelligence có nghĩa là trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo. Công nghệ AI là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người.
Với định nghĩa ngắn gọn trên, có thể thấy AI giúp ích cho đời sống của con người, đem đến sự tiện nghi cũng như tiết kiệm thời gian, sức lực cho chúng ta. Tuy nhiên, một vấn đề luôn tồn tại hai khía cạnh. Nếu có một sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ, liệu rằng, cái lằn ranh mỏng manh giữa “tận dụng” và “lạm dụng” sẽ trở nên nhập nhằng?
Ngày nay, AI đang hiện diện ngày càng phổ biến, kể cả trong môi trường học thuật. Theo quan sát và ghi nhận, không ít sinh viên xem ChatGPT, Claude, Gemini… là những “trợ lý học tập toàn năng” (một số sinh viên khối ngành ngôn ngữ còn lạm dụng các ứng dụng dịch thuật), có thể thay mình viết bài luận, làm đề cương, thuyết trình. Với vài dòng yêu cầu, một bài viết hoàn chỉnh có thể được tạo ra chỉ trong vài giây.
“Dưới góc độ là một giáo viên, tôi thấy AI vừa có lợi vừa có hại. Như với giáo viên như tôi, AI giúp cho bài giảng của tôi thêm sinh động; những đoạn video làm bằng AI rồi lồng nhạc vào, tựa như đem đến một làn gió mới, nó khác với những bài giảng truyền thống trước đây.
Tuy nhiên, ở một góc độ ngược lại, nếu quá lạm dụng vào AI, có thể sẽ ảnh hưởng đến chất lượng học tập. Đơn cử, một trường hợp học trò của tôi ở một trường đại học, khi tôi cho một đề tài về viết bài luận bằng ngôn ngữ tiếng Pháp. Khi nhận lại bài, rồi đọc và chấm điểm, tôi nhận ra và tin chắc có một số bài là nhờ vào gg (Google) dịch hoặc AI viết giùm. Tất nhiên là không sai, nhưng với những em sinh viên đó, đang ở trình độ đó, khó có thể viết những bài với cấu trúc ngữ pháp cao cấp.
Tôi có nói với những em sinh viên đó, tôi vẫn cho điểm như bình thường nhưng học là cho các em chứ không phải cho tôi”, một giáo viên dạy tiếng Pháp văn chia sẻ về một khía cạnh AI trong học đường.
Có thể nói, nguy cơ lớn nhất khi sinh viên bị lệ thuộc vào AI là “quên” cách tự học, tự viết, tự kiến tạo những ý tưởng. AI có thể mô phỏng ngôn ngữ, nhưng không thể thay thế quá nhiều chiều sâu hiểu biết cũng như góc nhìn của mỗi cá nhân. Đặc biệt là với những ngành liên quan đến xã hội. Những vấn đề được đưa ra luôn tồn tại nhiều khía cạnh; đứng dưới góc độ khác nhau, sẽ có thể là một “hướng đi” khác, một “góc nhìn” khác, tuỳ theo kiến thức, kinh nghiệm xã hội… của mỗi con người tích luỹ được. AI tạo ra thông tin, nhưng không thể tạo ra cá tính học thuật – thứ khiến mỗi người trở thành “người học có tư duy”.
“Tôi không biết trường khác như thế nào, ngành khác trong trường ra sao. Nhưng với ngành tôi học, sau này theo đuổi thêm môn tiếng Pháp, đều tôn trọng tính phản biện. Nếu anh chị không đồng tình với quan điểm của giám khảo, thầy cô đưa ra, có thể phản biện. Dĩ nhiên phải có luận điểm, luận cứ và dẫn chứng đàng hoàng. Ở chiều ngược lại, họ cũng sẽ phản biện ý kiến của anh chị. Và anh chị sẽ lại phải bảo vệ nó. Tựa như một cuộc tranh luận.
Nếu lạm dụng quá nhiều vào AI, khoan nói đến chuyện có biết phản biện hay chắt lọc không đã. Bạn đã không thể nói lại với giám khảo vì vốn từ vựng, kỹ năng ngữ pháp bạn viết, đó không phải của bạn. Vô phần thi viết hay thi nói, bạn sẽ làm sao khi không có công cụ AI hỗ trợ bên cạnh bạn? Vì thế, theo mình, dùng AI nhưng cũng phải thận trọng, đừng quá lạm dụng”, cựu sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh, Minh Ngọc chia sẻ.
No comments:
Post a Comment