Monday, November 17, 2025

2025(một giờ trước)
BBC

Getty Images

Hải quân Philippines tập trận chung với hải quân Canada và Úc gần bãi cạn Scarborough tại Biển Đông vào ngày 3/9/2025

Philippines hy vọng Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) có thể được hoàn tất khi nước này giữ chức chủ tịch ASEAN vào năm tới, với sự đồng thuận đang dần hình thành giữa Đông Nam Á và Trung Quốc, ngoại trưởng nước này cho biết hôm thứ Hai (17/11), theo Reuters.

Bà Theresa Lazaro nói rằng bộ quy tắc đang được đàm phán giữa Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á gồm 11 thành viên nên mang tính ràng buộc pháp lý.

ASEAN và Trung Quốc đã cam kết xây dựng một bộ quy tắc ứng xử vào năm 2002, nhưng phải mất 15 năm mới bắt đầu thảo luận và cho đến nay tiến độ vẫn diễn ra rất chậm.

"Tôi nghĩ rằng đã có một nhận thức chung giữa ASEAN và Trung Quốc rằng bộ quy tắc ứng xử sẽ được ký kết," bà Lazaro nói tại một cuộc họp báo.

"Ý định của chúng tôi và tôi nghĩ rằng cũng là nguyện vọng của toàn bộ ASEAN và thậm chí cả Trung Quốc là xây dựng hoàn tất và đưa ra bộ quy tắc này."

Năm 2002, ASEAN và Trung Quốc đã ký Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).

Đây là văn kiện chính trị đầu tiên mà ASEAN và Trung Quốc đạt được có liên quan đến vấn đề Biển Đông.

DOC là kết quả từ nỗ lực của các nước ASEAN, đặc biệt là của 4 nước liên quan trực tiếp tới tranh chấp ở Trường Sa, gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei, trong việc duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông.

Đọc nhiều nhất

Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn chia sẻ với BBC chuyện 'không về Việt Nam' và cuộc sống hiện tại

Nhật Bản xoa dịu Trung Quốc sau tranh cãi về Đài Loan

Năm 16 tuổi, tôi đã bị CIA thí nghiệm và bây giờ tôi kiện họ

Cựu Thủ tướng Bangladesh Sheikh Hasina bị tuyên án tử hình

Tuy nhiên, do tính chất chỉ là một tuyên bố chính trị mang tính khuyến khích, không có tính ràng buộc đối với các bên tham gia, DOC đã không phát huy tác dụng trong việc buộc các bên phải kiềm chế và tuân thủ các nguyên tắc, luật pháp quốc tế để tránh xảy ra va chạm trên thực địa cũng như căng thẳng về ngoại giao.

DOC đã không thể kìm hãm tham vọng ngày càng tăng và các hành vi ngày hung hãn của Trung Quốc đối với các bên khác có yêu sách ở Biển Đông.

Từ đó, các nước Đông Nam Á có yêu sách ở vùng Biển Đông, trong đó có Việt Nam, đồng thời là bên yếu hơn trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc, muốn xây dựng một cam kết mang tính ràng buộc hơn, đó là Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC)

Dù vậy, quá trình xây dựng và tạo dựng đồng thuận đối với COC luôn gặp trắc trở, chủ yếu do Trung Quốc không sẵn sàng tham gia một cam kết mạnh với các nước yếu hơn, thứ có thể khiến họ bị "trói chân trói tay".

Bắc Kinh có yêu sách đối với hầu hết Biển Đông, hiện thực hóa qua hạm đội cảnh sát biển và lực lượng dân quân đánh cá, mà một số nước láng giềng cáo buộc có hành vi xâm lược và gây cản trở hoạt động đánh bắt cá cũng như khai thác năng lượng trong vùng đặc quyền kinh tế của họ.

Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines – đồng minh của Mỹ – đã tăng mạnh trong những năm gần đây, với cả hai bên đều cáo buộc bên kia vi phạm chủ quyền và quyền chủ quyền.

Hoa Kỳ đã nhiều lần cáo buộc Trung Quốc có những hành động gây mất ổn định.

Bà Lazaro, người đã được bổ nhiệm làm đặc phái viên của ASEAN về cuộc xung đột tại Myanmar, cho biết bà hy vọng sẽ tiếp nối những nỗ lực mà các nước chủ tịch trước đã làm để khởi động đối thoại giữa các phe đang chiến đấu.

ASEAN ngày càng thất vọng với chính quyền quân sự Myanmar vì không thực hiện được kế hoạch hòa bình năm bước mà họ đã đồng ý sau khi hỗn loạn bùng phát sau cuộc đảo chính năm 2021.

Các thành viên ASEAN nhấn mạnh rằng đối thoại nên được ưu tiên hơn việc tổ chức bầu cử mà các tướng lĩnh Myanmar dự định tiến hành vào tháng 12.

Tính đáng tin cậy của cuộc bầu cử đã bị nghi vấn bởi nhiều bên, kể cả Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, khi chính quyền quân sự được dự đoán sẽ duy trì quyền lực thông qua các đại diện ủy quyền.

Chủ đề liên quan

Tin liên quan