Phúc Lai – Những sai lầm khi nhìn nhận cuộc chiến tranh Nga-Ukraine
dimanche 26 octobre 2025
Thuymy
Sáng sớm nay tôi có cuộc trò chuyện với một số anh em và quyết định viết bài này. Bản thân nhiều người đọc những gì tôi viết, và vì tôi dám chắc là họ không thể hiểu hết ý, hoặc không hiểu kỹ, lại tưởng tôi vẫn cố thuyết phục người đọc về ba ý chính :
Thứ nhất. Quân đội Nga cực kỳ yếu ớt.
Thứ hai. Vũ khí Nga cực kỳ vớ vẩn.
Thứ ba. Putler cực kỳ ngu dốt.
Cả ba điều này, đều sai lầm khoảng trên 90 %, tôi không muốn nói là 99 %. Chính vì vậy tôi mới bắt đầu viết loạt bài : “Dù Ukraine yếu hơn rất nhiều, nhưng cuối cùng thì Putler vẫn thua”. Nếu để ý kỹ sẽ thấy tôi đặt vấn đề rất có ẩn ý là (1) Cần xác định rõ Ukraine yếu hơn, cũng có nghĩa là Nga mạnh hơn Ukraine rất nhiều. Mạnh ở đây, là về sức mạnh tổng hợp của quốc gia, nó bao hàm nhiều yếu tố, nhiều phương diện. Cho đến nay, cả Nga và Ukraine đều khai thác hiệu quả thế mạnh của mình.
Khi bước vào cuộc chiến này, kinh tế Ukraine cũng có thể đánh giá là bê xê lết, chủ yếu là do nội chiến từ 2014, dẫn đến khu vực công nghiệp bị tàn phá, đóng băng không khai thác sử dụng gì được. Hơn thế nữa, “di sản” của một số đời Tổng thống trước để lại, đặc biệt thời Yanukovych được coi là “gián điệp của Mátxcơva”. Khi xe tăng Nga lao qua các cửa khẩu biên giới với giọng điệu đe dọa : “Quân đội Ukraine hãy hạ súng đầu hàng !”, thì những người bị đe dọa được biết đến với một lực lượng cũng thuộc loại thê thảm : Họ có khoảng 800 xe tăng, phần lớn là không chạy được hoặc trong tình trạng có chạy được cũng khó nói được đó có phải là chiến đấu hay không.
Trong khi đó, quân đội Nga được cho là đã có hơn một thập kỷ (14 năm, gần một thập kỷ rưỡi) cải tổ, thi hành học thuyết quân sự mới. Trong thời kỳ nội chiến đông Ukraine, khi quân Ukraine tập trung được khoảng 30 xe tăng, mấy trăm quân lính… chuẩn bị làm một chiến dịch tấn công thì bị UAV Nga phát hiện, chỉ trong vài phút đã có hàng trăm quả đạn pháo bắn vào vị trí đó. Kết quả là khoảng 100 lính Ukraine thiệt mạng, số xe tăng và xe bọc thép gần như xóa sổ hoàn toàn.
Năm 2016, tôi đã viết nhận xét về “Nhãn quan quân sự Nga” – hồi đó còn có quan hệ với “Tuấn Sơn” tức tay Bình, biên tập viên Soha, nay đã sang Dân Trí.
Và đến nay đọc lại, tôi thấy mình chỉ có thể tư duy đúng được về lý thuyết, còn chưa tìm hiểu được kỹ về những kết quả cả tổ quân đội Nga, và ti toe đem so sánh với vụ đột kích táo bạo tiêu diệt trùm khủng bố Osama Bin Laden của biệt kích Hoa Kỳ Navy SEAL. Vì vậy vào ngày 24/02/2022, khi quan sát cái “Chiến dịch quân sự đặc biệt” (SVO) của Putler đang diễn ra, tôi cho rằng đó là một biến thể tương tự của Bão táp sa mạc năm 1991 và Operation Neptune Spear năm 2011 (Bin Laden đã dẫn trên đây). Tất nhiên với tầm vóc quy mô của nó, thì “SVO” phải giống “Bão táp sa mạc” hơn là Đinh ba của Hải vương, nhưng cú đột kích bằng trực thăng vào sân bay Hostomel và sau đó là những đòn thọc sâu vào tận thủ đô Kyiv (xe bọc thép của Nga đã chạy ở quận Obolon) có hơi hướng của “Đinh ba Hải vương”, tức là muốn úp sọt bắt sống nội các Zelenskyy.
Cách thi hành chiến dịch này, Nga đã có kinh nghiệm với Budapest 1956 và sau đó là Praha năm 1968, đều là những cú thọc sâu bằng lực lượng cơ động nhanh, mạnh, đánh úp vào tận trung tâm đầu não. Lần này với dáng dấp của Bão táp sa mạc, chúng ta thấy có những cú đánh bằng tên lửa từ tàu ngầm, tàu nổi, từ mặt đất nhất là bên kia biên giới Belarus bắn sang, tìm tới các mục tiêu của Ukraine là các trung tâm chỉ huy, các dàn radar và hệ thống phòng không. Các sân bay cũng là mục tiêu đánh phá để tiêu diệt không quân Ukraine.
Tình hình diễn biến thuận lợi đến mức một vị tướng của Việt Nam, nếu tôi nhớ không nhầm thì là Viện trưởng Viện chiến lược quốc phòng đã có bài trả lời phỏng vấn hoặc Thanh Niên, hoặc Tuổi Trẻ và ông mô tả đúng như kịch bản của Bão táp sa mạc : Có tên lửa hành trình phóng đi, có máy bay ném bom các mục tiêu quan trọng. Và ông đánh giá rằng, phòng không của Ukraine tê liệt, không quân Ukraine bị tiêu diệt và các trung tâm chỉ huy, thông tin liên lạc… bị phá hủy. Rất tiếc hồi đó sau khi đọc, tôi không nghĩ đến việc chụp ảnh bài báo và sau không tìm lại được nữa.
Kịch bản thì đúng, nhưng kết quả thực tế thì có thể không đúng – mà diễn biến như thế nào tôi sẽ không cùng quý vị nhắc lại nữa. Nhưng thực sự là bộ chỉ huy Nga đã thi hành một chiến dịch rất hoành tráng, có thể nói là GIỎI ở bước đầu, nhưng đáng tiếc nó được xây dựng trên những dữ liệu sai.
Chẳng hạn, Bão táp sa mạc có các mũi tấn công thọc sâu của lực lượng thiết giáp không ? Có ! Nhưng chúng được triển khai khác với SVO của Putler năm 2022. Ở Ukraine, không dễ gì tràn xe tăng vào với chiều rộng của mũi tấn công lớn đáng kể, mà phải chạy trên những con đường cái dẫn đến việc kéo dài đội hình, và hậu cần thì không theo kịp… Nôm na, quân đội Nga chỉ hơn được quân đội Ukraine vào thời điểm đó thôi, chứ SVO chỉ là mô phỏng một cách vụng về Bão táp sa mạc, còn các chi tiết được thực hiện thì ẩu tả hơn rất nhiều.
Một chi tiết nữa chắc nhiều quý vị không nhớ : Nga dùng xe tăng với số lượng lớn thọc sâu vào lãnh thổ Ukraine, nhưng với tinh thần… không phải để chiến đấu. Vì vậy số lượng đạn của chúng mang theo chỉ đủ một cơ số trong xe, không có cơ số mở rộng mang theo bởi xe tải. Đồng thời chưa có các đơn vị bộ binh đi theo mà thay vào đó là… Vệ binh quốc gia, tức là lũ lính được đưa sang để tiếp quản chính quyền Ukraine. Bọn này vốn chỉ là cảnh sát đặc nhiệm OMON của Bộ Nội vụ cũ chuyển sang, bất đắc dĩ phải chiến đấu với quân – dân Ukraine, tổn thất rất nhiều. Người ta ước tính ở phía bắc Kyiv chỉ trong vài ngày, đã có đến 4.000 lính Vệ bịnh quốc gia Nga thiệt mạng trong các trận giao tranh.
Như vậy nói chính xác, cái kế hoạch của Putler dành cho The Battle of Kyiv nó là “Bão táp sa mạc” về hình thức, được thực hiện hời hợt và nửa vời, bổ sung thêm một chiến dịch “Neptune Spear” nhưng không thành công, bị phá tan và đánh cho thất bại. Còn hàng trăm cái xe tăng lao vào tận thủ đô Kyiv là để dọa nạt là chính, và mang theo thứ quân lính để bình định, không phải để chiến đấu. Kế hoạch này sẽ thành công nếu các đánh giá của tình báo Nga là đúng, nhưng đáng tiếc là chúng đã sai. Không có bánh mì và muối. Xe tăng hết dầu, không có ai cho xăng dầu để chạy tiếp, và chúng bỏ lại, đi bộ về.
Nhưng điều đó không có nghĩa là quân đội Nga YẾU, chúng rất mạnh. Chúng hơn Ukraine về rất nhiều phương diện. Chẳng hạn trong suốt năm 2022 và cả năm 2023 sau đó, không quân Nga bay tự do trên bầu trời Ukraine, không quân Ukraine rất yếu về số lượng cũng như toàn máy bay cũ. Hồi đó, máy bay tốt nhất là những chiếc MiG-29 được Ba Lan nâng cấp và chuyển cho như những món quà tặng. Tôi cũng cần phải nhắc lại rằng, tỉ lệ pháo binh vào giữa năm 2023 giữa Nga và Ukraine là 11/1 về cả số lượng cỗ pháo và đạn. Riêng về tên lửa hành trình hay đạn đạo gì đó, Nga hơn hẳn. Còn về UAV, ngay từ đầu Nga đã có Lancet, vũ khí chống xe tăng rất hữu hiệu trong khi UAV của Ukraine là đồ chơi trẻ con và buộc quả đạn súng cối lên trên.
Vì vậy nếu nói quân đội Nga là YẾU, tuyệt đối sai lầm. Tôi mô tả cho quý vị những chuyện như thế này, những chuyện tôi đã thấy tận mắt : Thằng lính xe tăng Nga mặc quần quân phục thủng đít, đó là sự thật. Cái xe tăng Nga chảy dầu be bét, do hỏng gioăng phớt, đó là sự thật. Quân đội đó KHÔNG YẾU, thậm chí rất mạnh, nhưng nó YẾU KÉM.
Nó yếu vì nó coi thường những thứ nhỏ nhặt, và tất cả các cấp chỉ huy của nó cho đến tận Bộ Sân khấu và trình diễn của Shoigu và Gerasimov, đều cho rằng với một thắng lợi chóng vánh, thì “quần thủng đít” với “gioăng phớt”, chẳng ý nghĩa gì. Chưa hết, chuyện cái kho đạn pháo ở sân bay Kherson, bị người Ukraine tập kích đến lần thứ 16, lần nào cũng nổ bung bét… mà vẫn cứ vác đạn đến, chất vào sau khi sửa chữa… Đó chính là quân đội Nga : Một quân đội rất mạnh, nhưng lại không thằng nào quan tâm đến cái chung cả : “Kệ mẹ chúng mày, có phải thân bố đâu bố phải lo.”
Tôi nhớ hồi năm 2022, khi Nga xoay sang tấn công để chiếm nốt Donbas, có một cái làng ở phía nam thành phố Izyum tên là Dovhenke. Nó xuất hiện trong các bản tin của Bộ Tổng tham mưu Ukraine rất nhiều lần, gần như ngày nào cũng có “Nga tấn công bao nhiêu đợt ở Dovhenke” sốt cả ruột. Về sau có một bài rò ra trên mạng của một sĩ quan Nga, nói lại về nhiệm vụ chiếm cái làng này, chủ yếu lên cái sự tàn bạo đến mức ngu ngốc của các sĩ quan cấp trên : Chỉ cần ra lệnh, không cần biết độ khả thi của mệnh lệnh đến đâu và năng lực thực hiện của đơn vị nhận lệnh như thế nào.
Hôm vừa rồi có một thằng cha nào, chẳng rõ dư luận viên “shit Putler thơm” hay pro-Trump, chửi tôi trên tường nhà người khác nhưng tôi lại thấy thú vị. Hắn chửi đại khái như thế này : Tôi cho rằng khi tổn thất đến 500.000 thì Nga sẽ thua và chiến tranh kết thúc, và tôi sai. Tôi cho rằng Nga không có vòng bi, vì vậy Nga sẽ thua và chiến tranh kết thúc – lại sai tiếp. Tôi cho rằng sẽ đến ngày Nga hết đạn pháo, và chiến tranh kết thúc. Cũng tương tự như vậy, cách đây đâu khoảng 2 tháng, có lão pro-Trump hình như ở Mỹ, chửi tôi vì không lường được sự ủng hộ của Bắc Triều Tiên nên đánh giá sai, Nga đã không thua vào thời điểm đó (khi nhận sự giúp đỡ của Kim Văn Uỷn).
Nếu như đánh giá rằng chiến tranh sẽ phải chấm dứt khi tổn thất nhân lực đạt mức nào đó, mà nó không chấm dứt thì sai lầm phải là do không đánh giá được mức độ tàn bạo của Putler, đó là điều rất khó. Đến người dân của nước mình mà hắn còn như vậy thì với dân Ukraine hắn sẽ tàn bạo hơn nhiều. Nhưng đây cũng là bệnh của người Việt nói chung : Không bao giờ đọc hết ý của người viết. Nếu đạt mức đó mà chúng chưa dừng, nghĩa là chúng sẽ tiếp tục chiến tranh cho đến khi kiệt quệ không kiếm thêm được quân lính nữa. Và quá trình đó hiện tại đang diễn ra : tTền để thuê lính cũng cạn, mà người để thuê thì cũng cạn.
Nhân tiện, gần đây có những thông tin cho rằng Nga tìm cách thuê lính từ nước ngoài, tôi cho rằng chuyện này không quá đáng sợ. Thuê lính Nga, được trả bằng rúp, mà rúp thì cứ in ra là được. Thuê lính nước ngoài, phải trả bằng đô-la Mỹ mà thứ đó Nga ngày càng thiếu. Các tin về quan hệ thương mại Nga – Trung Quốc, hoặc các hỗ trợ của thằng Kim Văn Uỷn chậm lại đến tạm dừng, tôi cho rằng nguyên nhân chính là thiếu tiền mặt, tức đô-la Mỹ.
Vậy đó, quân đội Nga không hề có chuyện yếu, và vũ khí của chúng thì nhiều vô kể. Vũ khí của chúng lại càng không vớ vẩn, bằng chứng là cùng nền tảng đó, người Ukraine vẫn dùng được. Tất nhiên tôi không tin là ở trong tay người Ukraine thì vũ khí sẽ tốt và bền hơn trong tay người Nga, như nhau cả thôi. Với quân đội Ukraine thời tham nhũng lan tràn và đầy bê trễ, chắc chắn là cũng… tệ như Nga. Vũ khí Nga không tệ, chẳng qua là Liên Xô trước đây và Nga ngày nay, không đầu tư vào độ chính xác, vì trông chờ vào số lượng cực kỳ dồi dào.
Rõ ràng là quân đội Nga không phải mạnh, mà là quá mạnh – riêng số lượng xe tăng nhiều hơn quân đội Mỹ là cái chắc. Tôi cũng chẳng nghi ngờ về sức mạnh của pháo binh Nga. Chỉ có một điều chúng ta chỉ ra rất nhiều lần : Do phải dùng số lượng rất lớn, đòi hỏi số lượng xe tải cũng rất lớn và thiếu luôn cả lực lượng công binh làm đường… cứ thế. Câu chuyện nó đã rất khác : Nó không còn là “bão lửa” dội xuống đầu đối phương, điều mà Nga làm thừa sức. Vấn đề ở chỗ, làm thế nào có đủ đạn để dội bão lửa, chở bằng xe tải hay chở bằng lừa thồ ?
Chuyện vòng bi cũng vậy. Tôi chỉ ra rằng cái đất nước này từ thời Liên Xô sụp đổ bỏ dần sản xuất, và bây giờ không làm vòng bi nữa, ắt hẳn đến ngày nó sẽ hỏng, nhất là trong điều kiện chiến tranh mức độ khai thác tăng lên gấp bội. Và đến khi hỏng, không tự sản xuất được mà bị cấm vận thì chỉ có đi mua hàng rởm, hoặc hàng lậu. Chuyện đó không dẫn đến thua ngay, nhưng dẫn đến chảy máu ngoại tệ, và lại dẫn đến thua về lâu dài. Hóa ra tôi vẫn đúng.
Còn chuyện thằng Uỷn nó hỗ trợ, thì nhẽ ra phải đến gặp nó mà chửi, sao chửi tôi.
Riêng Putler, cho rằng hắn giỏi, nhiều người sẽ chửi. Nhưng từ góc độ mật vụ và hành xử kiểu côn đồ mafia, hắn giỏi, với độ lì đòn cùng tàn nhẫn, hắn là số một. Không nên cho rằng khi lao vào cuộc chiến tranh này, hắn ngu ngốc. Như trên đây tôi đã viết về kịch bản SVO trong vài tuần đầu, không chỉ Putler mà tất cả bọn chúng đều giỏi, nhất là về lý thuyết. Chúng chỉ sai khi giải bài toán bằng những dữ kiện sai, từ đó dẫn đến thất bại chắc chắn.
Có một sai lầm mà tôi sẽ không phạm phải : Chạy theo các tin tức chiến trường, chính xác là các video trên mạng xã hội. Tôi có nói với một số người : Tôi xem thấy lố nhố mấy người bị UAV ném đạn vào và nổ. Họ gắn cờ Nga thì bảo là lính Nga bị diệt, nếu gắn cờ Ukraine thì bảo là lính Ukraine bị diệt… Bên các trang ủng hộ Nga cũng có các video y hệt. Vì vậy, tôi sẽ không cố làm cho quý vị độc giả phải vui vì những tin tức dạng đó, suy cho cùng chuyện chết chóc, quý vị mà vui mừng thì hại quý vị hại cả tôi về mặt phước đức, tôi không làm vậy được.
Vì vậy có những người viết về chiến tranh mà theo kiểu… tiểu thuyết :
“Washington, rạng sáng 22 tháng 10. Trên màn hình Nhà Trắng, Donald Trump nhìn chằm chằm vào bản báo cáo vừa gửi từ Bộ Tài chính : Rosneft và Lukoil là hai mạch máu của nền kinh tế Nga bị đặt vào danh sách trừng phạt toàn diện. “Đã đến lúc chấm dứt việc giết chóc,” ông viết trên Truth Social. Nhưng ở bên kia lục địa, câu trả lời của Ukraina không phải bằng lời, mà bằng lửa. Kopeysk – Khi đêm Nga rạn vỡ…”
Đọc cái này tôi buồn nôn. Chiến tranh là chết người, cháy nhà… hay ho gì mà tô hồng bôi đen lung tung, đem chuyện chết chóc ra mua vui cho nhau như thế ? Cũng như cái cậu nào KOL để khẩu hiệu trung thực lên đầu, mà lại hau háu những tin xấu (hầu hết là tin giả) để hòng tác động lên tâm lý người đọc, đánh bóng bản thân. Đó không phải là trung thực, mà là ngu ngốc. Với tôi, một người đọc chất lượng bằng 10 người đọc theo kiểu thị hiếu rẻ tiền.
Phàm là con người, thích những tin cướp giết hiếp, xe cán chó… chiều lòng theo những tâm lý đó thì không khó. Viết để quý vị đọc, thấy yên tâm, bình yên, không thù hận… khó hơn nhiều.
Xin quý vị hãy cảnh giác.
PHÚC LAI 25.10.2025
No comments:
Post a Comment