VNTB – Cảnh báo lũ lụt ở Huế: đừng dừng ở những con số kỹ thuật!
Nguyễn Phước Bửu Nam
31.10.2025 7:11
VNThoibao
(VNTB) – Có ba câu hỏi cốt lõi: Nước có vô nhà tôi không? Vô lúc nào? Và tôi cần làm gì ngay? Người dân không thể tự quy đổi Zm3/s thành nước tới nền nhà hay tới bàn thờ.
TP Huế, với hệ thống sông Hương và sông Bồ cùng mạng lưới đầm phá phức tạp, là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của lũ lụt miền Trung. Trong nhiều năm qua, dù hệ thống hồ thủy điện và các cơ quan chức năng đã cố gắng tăng cường cảnh báo xả lũ và thông tin thủy văn, điểm vướng lớn nhất hiện nay vẫn nằm ở cách truyền đạt khiến người dân rất khó dùng.
Vấn đề: Ngôn ngữ xa lạ và chậm trễ hành động
Bản tin lũ lụt tại Huế thường sử dụng ngôn ngữ kỹ thuật chuẩn: “Mực nước sông Hương tại trạm Kim Long đạt Xm, trên báo động III Ym”; “Lưu lượng xả của hồ Tả Trạch là Zm3/s”. Về chuyên môn, các con số này hoàn toàn đúng và cần thiết cho cấp quản lý.
Tuy nhiên, với người dân đang ở trong ngôi nhà cấp bốn ven sông Bồ hay vùng trũng Phú Vang, Phú Lộc, cụm từ “trên báo động III 0,8m” không trả lời được ba câu hỏi cốt lõi: Nước có vô nhà tôi không? Vô lúc nào? Và tôi cần làm gì ngay? Người dân không thể tự quy đổi Zm3/s thành nước tới nền nhà hay tới bàn thờ. Điều này dẫn đến sự bị động và thiệt hại nặng nề.
Đề xuất: “Dịch” thông tin lũ sang ngôn ngữ đời thường Huế
Người Huế có một hệ thống đo mực nước đời thường vô cùng cụ thể và trực quan. Điều chúng ta cần làm là bổ sung bước “phiên dịch” từ con số kỹ thuật sang mốc đời thường và địa danh cụ thể.
Thay vì chỉ thông báo: “Mực nước sông Hương tại Kim Long đạt 3,9m (trên BĐIII 0,4m),” bản tin cần được dịch thành một thông điệp hành động:
– Cảnh báo khẩn cấp: Trong 3 đến 5 giờ nữa (khoảng từ 18h00 đến 21h00 tối nay), nước trên sông Hương và sông Bồ sẽ tiếp tục dâng nhanh.
– Các khu vực bị ngập:
+ Thành phố Huế: Nước sẽ tràn qua Cầu Gia Hội và ngập đường Chi Lăng (đoạn từ Cầu Gia Hội về Chợ Đông Ba) khoảng 0,5m – 1m. Các hộ dân ven sông Phường Đúc, Vỹ Dạ, và các khu vực thấp của Kim Long sẽ bị ngập vào nhà ngang đầu gối (0,3m – 0,5m).
+ Huyện Quảng Điền/Phú Vang: Nước sẽ băng qua cầu tràn Thanh Hà và chia cắt Quốc lộ 49B Đoạn qua xã Quảng Thọ. Các xã Phú An, Quảng Thành sẽ bị ngập sâu từ 1m – 2m.
Hành động ngay: Bà con ở các khu vực trên khẩn trương dọn đồ đạc, đưa xe máy lên chỗ cao nhất, và di chuyển người già, trẻ nhỏ đến các nhà cộng đồng hoặc nơi tránh trú an toàn trước 18 giờ tối nay.
Việc gắn thông tin với các mốc nhận biết quen thuộc như nước ngập Cầu Gia Hội, tràn Cầu Thanh Hà, chia cắt QL49B giúp người dân lập tức hình dung mức độ nguy hiểm, không cần biết Báo động III là bao nhiêu mét. Điều này đặc biệt quan trọng vì nước lũ ở Huế cũng về rất nhanh, chỉ vài giờ là tràn đồng.
Tóm lại, hệ thống cảnh báo ở Huế cần phải tiến thêm một bước: đúng quy trình kỹ thuật và đồng thời đúng người nhận là người dân ,biến thông tin quản lý thành thông tin dùng được ngay cho người dân, giảm thiểu thiệt hại bằng sự chủ động kịp thời.
________________
Nguồn:
Bài viết trên Facebook Nguyễn Phước Bửu Nam
https://www.facebook.com/share/p/14MQAdHFXig/?mibextid=wwXIfr
No comments:
Post a Comment