Saturday, October 25, 2025

Những tồn nghi quanh một bài viết của nhà văn Phan Thúy Hà
Ng Lu
25-10-2025
Tiengdan

Về “Lời của một linh hồn gửi về nguồn cội” của cô Ngô Đình Lệ Quyên có thể là thật, nhưng những “Lời” ấy khắc trên đá rồi mang về đặt lên mộ cha – ông cố vấn Ngô Đình Nhu – theo bài viết của nhà văn Phan Thúy Hà, cần phải xem lại đôi chút:

– Thứ nhất, tác giả chỉ dẫn các dòng chữ đầy tính nhân văn của cô Ngô Đình Lệ Quyên mà không trưng ra hình ảnh những dòng chữ này khắc trên đá rồi chồng và con trai cô mang về gắn lên mộ cha hồi tháng 10/2024, thì phải xem lại tính nghiêm túc của bài viết?

– Thứ hai, khi nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi bị UBND Tp HCM giải tỏa theo Chỉ thị số 17/CT-UBND, ngày 29/4/1983 để lấy không gian xây dựng công viên Lê Văn Tám thì việc di dời được linh mục Lê Văn Thí, linh mục Sơn (?) thuộc dòng Chúa Cứu Thế, âm thầm cải táng mộ cố Tổng thống Ngô Đình Diệm, thân mẫu Phạm Thị Thân và ông Cố vấn Ngô Đình Nhu ra nghĩa trang Lái Thiêu (khu B) thuộc phường Bình Hòa, thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương cũ.

Ba ngôi mộ được xây dựng bằng đá rửa rất đơn giản, nằm song song, chỉ ghi tên Thánh và ngày mất, không thấy ghi tên tuổi, ngày, tháng, năm sinh (?). Mộ bà Phạm Thị Thân nằm giữa, ghi tên thánh Luxia, ông Diệm nằm bên phải ghi Gioan Huynh và ông cố vấn bên trái Giacobê Đệ. Cả ba ngôi mộ nằm ở góc cuối nghĩa trang, sát lề phía bên phải đường 743, tính từ cầu Ông Bố đi về hướng ngả tư 550. Đứng ngoài lề đường có thể nhìn thấy ba ngôi mộ rất rõ qua hàng rào kẽm gai, cách hơn thước.

Bia mộ của hai anh em Ngô Đình Diệm (Huynh) và Ngô Đình Nhu (Đệ). Nguồn: KTNN
 
Ngôi mộ của bà Phạm Thị Thân, thân mẫu của hai anh em ông Diệm, Nhu. Nguồn: KTNN

Việc đến viếng mộ các cụ trong ngày thường rất khó khăn, ngoài quản trang còn có lực lượng bảo vệ nghĩa trang và an ninh luôn theo dõi; đặc biệt các ngày trước và sau 2/11 (ngày hai ông qua đời) thì càng không thể. Chỉ có thể đến thắp nhang đặt hoa lên mộ vào dịp thân nhân đi tảo mộ cận tết nguyên đán, để được lẫn vào hàng ngàn người đến thăm viếng, đặt hoa thắp hương lên mộ người thân!

Những năm trước đây, các linh mục, giáo dân đến đọc kinh tưởng nhớ các cụ cũng không phải là điều dễ dàng, thường bị ngăn trở dưới mọi hình thức: Đặt rào kẽm gai ngăn cách, bảo vệ ngăn cản, thanh niên đặt loa cỡ lớn trên lề đường 743 ngay ba ngôi mộ để sinh hoạt, hò hát ầm ĩ…

Về “Lời của một linh hồn gửi về nguồn cội” của cô gái út ông cố vấn, theo lời dẫn của Phan Thúy Hà (rất có thể) là thật. Sau đó “Lời” này được khắc lên đá, rồi chồng và con trai cô Ngô Đình Lệ Quyên từ nước ngoài mang về Lái Thiêu đặt lên mộ ông cố vấn cũng có thể là thật, mà cũng có thể là không. Bởi họ rất dễ dàng đến nghĩa trang Lái Thiêu B như một người dân, một du khách bình thường đã từng đến; nhưng liệu họ có được phép đến khu mộ và được phép đặt tấm bia khắc những “Lời” này lên mộ ông cố vấn trong khi lực lượng bảo vệ và an ninh nghĩa trang Lái Thiêu B luôn giám sát, theo dõi mọi hành vi của “người lạ” không?

Để trả lời cho những tồn nghi trong đầu khi đọc bài viết của Phan Thúy Hà, tôi đã mang hoa đến một ngôi mộ khác, chính diện với ba ngôi mộ trong gia đình ông Diệm nhằm đánh lừa bảo vệ và đồng thời cố nhìn cho ra tấm bia “Lời” đó. Tay đặt bó hoa lên mộ người mất không thân thích, trong khi mắt cố nhìn về phía mộ ông cố vấn, nhưng không hề thấy tấm bia nào khắc những “Lời” trên mộ ông cố vấn, người cha thân yêu của cô Ngô Đình Lệ Quyên cả.

Viếng mộ cố Tổng thống Ngô Đình Diệm Tết âm lịch 2025. Nguồn: Tác giả gửi Tiếng Dân

Tôi tự hỏi: Chồng và con trai cô có tiếp cận được mộ cha vợ, ông ngoại không? Có đặt được tấm bia kia không? Nếu có thì giờ tấm bia kia đi đâu, khi trước mắt tôi chỉ là ba ngôi mộ nằm song song, trơ trọi, lạnh lẽo?

Một giai đoạn lịch sử bi thương lại tiếp tục chịu đựng nỗi thương đau khôn cùng, lặp lại những lằn roi tứa máu thời Tây Sơn, Gia Long… vào tâm hồn Việt khi mà những ai còn tấm lòng với anh em ông Diệm, rất khó khăn mỗi khi đến viếng kể cả con cháu họ!

Nhưng càng nhói đau hơn, khi đụng chạm đến vấn đề lịch sử mà thiếu vắng sự cẩn trọng và nghiêm túc trong việc khơi gợi nỗi bi thống từ “Tiếng khóc của đứa con bị lịch sử cướp mất cha, mất quê hương”. Cái chết của anh em ông Diệm tuy đã trôi qua 62 năm, nhưng phần lịch sử vẫn còn có điều ẩn khuất, chưa giải mã một cách rõ ràng đúng với sự thật, vẫn còn điều khuất tất mù mờ trong cái nhập nhằng giữa chính sử, dã sử!

Những dòng này viết ra đúng một năm, (kể từ tháng 10/2024) khi chồng và con trai cô Ngô Đình Lệ Quyên về viếng mộ và đặt những “Lời” lên mộ ông cố vấn Ngô Đình Nhu, như một chia sẻ về một sự kiện, một bi kịch đau lòng cách đây hơn 60 năm và cả “Tiếng khóc của đứa con bị lịch sử cướp mất cha, mất quê hương” vừa xảy ra năm trước.

Lái Thiêu, ngày 25/10/2025

No comments:

Post a Comment