ĐỐI THOẠI

Yêu nước cần dựa trên sự thương nòi và thấu hiểu lịch sử

Lê Nguyễn Duy Hậu
3-9-2025
Tiengdan
04/09/2025

Mình chợt nghĩ không biết vì sao “yêu nước” năm nay lại “dễ” đến vậy, vì tính ra là chỉ cần chạy theo một số trend là được gọi là yêu nước rồi. Mặc áo đoàn, đeo khăn quàng, chào cờ, đưa tay lên tim, thế là được gọi là “yêu nước”. Đi xem diễu binh, thả tim bộ đội, thì dù có dẫn tình nhân theo cũng được gắn cho nhãn “yêu nước” (nhưng ngoại tình). Lặp lại mấy câu nói viral (nhưng có thể rất dối trá về lịch sử) cũng được tính là “yêu nước”.

“Dễ” như vậy làm mình thấy lo. Vì cũng cùng lúc, bị quy là “chống phá” cũng dễ không kém. Phàn nàn về tình trạng kẹt xe khi có diễn tập duyệt binh cũng là “chống phá”. Thắc mắc về một chính sách nào đó cũng là “chống phá”. Đỉnh điểm là gần đây, không bày tỏ cảm xúc tự hào về một bộ phim, một bài hát, hay một sự kiện… cũng có thể bị xem là “chống phá”. Nếu phân định “yêu nước”, “chống phá” như vậy thì thật nguy to, vì nó vừa là thứ độc quyền cảm xúc, vừa hà khắc với nhau, và vừa dễ bị lợi dụng.

Mình nghĩ đó là kết quả của một năm “choáng ngợp” các sự kiện yêu nước làm cho nhiều người cũng “ngợp” theo. Nó khiến cho con người ta phải bộc lộ lòng yêu nước mà chưa thật sự suy nghĩ về nó. Mình tin rằng qua thời gian, chúng ta sẽ hiểu rằng yêu nước thì không thể không bỏ công tìm hiểu, và khi đã bỏ công tìm hiểu thì không thể không nhận ra những thứ chưa hoàn hảo, hay thậm chí là xấu xí của xã hội và tổ tiên. Lúc đó, yêu nước sẽ không còn “dễ” nữa, và nếu bạn vẫn vượt qua được thử thách đó, bạn cũng sẽ thấy bản thân đầy lòng khoan dung với không chỉ người khác, mà còn với những thứ trái nghịch với cảm xúc của mình. Kết quả khi đó là một tình yêu nước dựa trên sự thương nòi và thấu hiểu lịch sử đúng nghĩa, chứ không phải dựa trên sự trình diễn mà chúng ta đang dần nhận ra là nó hời hợt và xấu xí…

Lòng yêu nước lúc đó có thể không rần rần, hùng tráng, lên gân, nhưng chắc chắn là chín chắn, sâu sắc, trưởng thành, và bền vững hơn.