Saturday, September 6, 2025

Mai Quốc Ấn – Người xưa, người nay
samedi 6 septembre 2025
Thuymy


Người xưa… Có những người rất hay! Có một “người xưa hay” tên Nguyễn Phước Vĩnh Tôn, là chắt nội vua Hiệp Hòa. Người ta gọi ông thân thương là nhà thơ Hải Bằng (1930-1998).

Nhà thơ Hải Bằng lý lịch xuất thân vua chúa mà “bày đặt” đi làm cách mệnh. Thời may, ông không bị đấu tố, sống qua “cải cách ruộng đất” đến lúc từ trần.

Lúc tham gia một chiến dịch kháng Pháp năm 1952, ông cùng Trung đoàn 95 bắt được một nữ tù binh là y tá cứu thương người Pháp. Phía Pháp đã bắn ca-nông vào trận địa làm cho nữ cứu thương người Pháp bị tử trận. Người ta tìm thấy trong túi cô cứu thương Pháp có bức thư của người mẹ từ Pháp gửi qua, nhắn con gái hãy trở về với mẹ.

Chàng thì sĩ Hải Bằng năm ấy mới 22 tuổi, đã xúc động trước thân phận và thời cuộc mà viết bài thơ “Em nữ cứu thương người Pháp!”. Bài thơ rất xúc động, và dẫu sau đó chàng thi sĩ bị kiểm thảo vì đã “thương xót kẻ thù” song bài thơ ấy vẫn sống được vì nó quá hay, quá đúng.

Bảy mươi ba năm sau bài thơ “khóc kẻ thù” của Hải Bằng, có một nghệ sĩ trong nước bày tỏ lòng tiếc thương với một nghệ sĩ hải ngoại mà bị đấu tố. Xin nhấn mạnh là nghệ sĩ trong nước tiếc thương một nghệ sĩ hải ngoại tài năng đã vắn số, mà bị đấu tố.

Xem lại bài thơ của “người xưa hay” Hải Bằng để ngẫm lại chuyện người nay, mới đây thôi, mà thấy nhiều điều lắm…

MAI QUỐC ẤN 06.09.2025

Em n cu thương người Pháp

Chiu nay tiếng súng anh ngng n

Thy xác em nm gia c tranh

Anh đp cho em mn trn th

Còn đâu nhìn thy mt xanh xanh

Bên xác còn nguyên t giy mng

Ngm ngùi anh nht đc dòng thư

Thư bun, m nhn con v nước

Anh biết nhà em cũng xác xơ

Chúng bt em đi xa đt nước

B nhà, lìa m, cách em thơ

Qua đây giày xéo quê hương bn

Nhà ca tan tành ngn c khô!

Qua đây em nh nhà không nh?

Thao thc đêm dài m nh con

Thôi chiu nay hết - em đi bit

Tiếc nui thương đi n cu thương!

Em  my mùa trên đt Vit

Nhng ngày hôm trước biết gì không?

Tin rng đ y em không biết

Nếu biết gi đây đ lnh lùng...

Bt em, súng anh ngng không bn

Nhưng súng quân thù li giết em

Chúng bn ca-nông vào gia trn

Mt xanh nhm li, xác nm im...

Anh gin đi em đi lc hướng

Ti em theo bước bn thù chung

Băng bó vết thương cho lũ gic

Bn em còn sng biết hay không?

Em chết, chiu nay chế đây

M đâu thy bóng bui sau này

Quê hương bêy chiu xanh khói

S thy bà con nước mt đy

Em chết, bàn tay vây máu đ

Tin v bên y lnh lùng chưa!

Bui mai tuyết ph dn trên mái

Có bóng người yêu l hn hò

M bước vào sâu trong phòng lnh

Bàn tay ôm ly mt vòng hoa

Em thơ ngơ ngác ngùi thương ch

Chim  quanh vườn thôi hát ca...

T đ em đi cho đến nay

Pa-ri vùng dy biết bao ngày

Biu tình chng gic bt đi lính

Đ kh làng anh máu nhum đy

Rng các anh là V quc đoàn

Chiu nay thng trn tiếng hò vang

Em được đp dày ngôi m mi

Anh ngng tay cuc: gin... bun... thương...

Thôi em nm đó anh đi trn

Giết k thù chung cướp nước anh

Đem li ngày mai hai dân tc

Tình thương ha hn mt bình minh

HẢI BẰNG

 

No comments:

Post a Comment