Chính thể ấy là chính thể gì?International Rivers
Đoàn Bảo Châu dịch
24-6-2025
Tiengdan
Lời người dịch: Một chính thể bỏ tù tới 6 nhà hoạt động môi trường. Theo một suy luận đơn giản nhất, một chính thể bỏ tù những con người tử tế, sống với lý tưởng bảo vệ môi trường sống trong sạch thì chính thể ấy là chính thể gì? Không một lời biện minh nào giá trị trong những trường hợp thế này.
Bách rất kiên cường, nhất định không nhận tội. Chỉ một năm nữa thôi.
***
Tuyên bố: Bốn Năm Quá Dài – Trả Tự Do Cho Đặng Đình Bách
Ngày 24 tháng 6 năm 2025 – Bốn năm trước vào tháng này, luật sư môi trường và nhà hoạt động vì công lý khí hậu Đặng Đình Bách (Bách) đã bị bắt một cách phi lý ngay tại nhà riêng và bị chính quyền Việt Nam cầm tù. Nhân kỷ niệm bốn năm ngày ông bị giam giữ, chúng tôi một lần nữa kêu gọi khẩn thiết trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông. Việc bỏ tù ông Bách là một hành động bất công nghiêm trọng, bịt miệng một tiếng nói quan trọng trong việc bảo vệ cộng đồng và môi trường.
Song song với việc tiếp tục giam giữ ông Bách một cách tùy tiện, dòng tiền hỗ trợ cho quá trình chuyển dịch năng lượng của Việt Nam vẫn đang đổ vào. Vào tháng 12 năm 2022, Việt Nam đã ký kết Thỏa thuận Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Công bằng (JETP) trị giá 15,5 tỷ đô la Mỹ với phần lớn các nước thuộc nhóm G7, thể hiện sự đầu tư quốc tế đáng kể vào quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch. Tháng trước, chính phủ Pháp đã công bố khoản tài trợ trị giá 67 triệu euro để nâng cấp hệ thống truyền tải điện của Việt Nam, khởi đầu cho các khoản đầu tư công trong khuôn khổ thỏa thuận này. Liên minh Châu Âu (EU) cũng tiếp tục tài trợ hàng triệu euro thông qua Chương trình Chuyển dịch Năng lượng Bền vững EU – Việt Nam (SETP).
Tuy nhiên, bất chấp các cam kết rõ ràng trong những thỏa thuận này về một quá trình “chuyển đổi công bằng” và tham vấn thường xuyên với xã hội dân sự, ông Bách cùng nhiều người khác – những người đã làm việc không mệt mỏi vì một tương lai năng lượng công bằng và bền vững cho Việt Nam – vẫn đang bị giam cầm.
Ông Bách đã dành cả đời mình để đấu tranh cho công lý môi trường và phát triển bền vững tại Việt Nam. Là một luật sư và nhà hoạt động uy tín, ông đã sát cánh cùng cộng đồng để trao quyền, bảo vệ quyền lợi và hỗ trợ pháp lý trong các vụ việc liên quan đến tổn hại môi trường – bao gồm chất thải công nghiệp, di dời do xây dựng thủy điện, và ô nhiễm từ các nhà máy than. Ông nỗ lực xây dựng và củng cố khung pháp lý ở cấp địa phương và khu vực, nhằm đảm bảo phát triển phải công bằng và thân thiện với môi trường. Ông được xem là một trong sáu cá nhân tiêu biểu bị nhắm đến và cầm tù vì công việc liên quan đến chuyển dịch năng lượng của Việt Nam.
Dù đang ở trong tù, ông Bách vẫn giữ vững cam kết với công lý và một tương lai bền vững. Sự kiên cường và tiếng nói bền bỉ của ông là minh chứng cho tinh thần mạnh mẽ và tiếp tục truyền cảm hứng cho những người tại Việt Nam và trên thế giới đang sát cánh cùng ông. Ghi nhận những đóng góp và nỗ lực của ông, ông Bách đã được trao tặng Huân chương Tự do Roger N. Baldwin năm 2024 – một giải thưởng danh giá tôn vinh các nhà bảo vệ quyền tự do cơ bản.
Vợ ông, bà Trần Phương Thảo, chia sẻ:
“Chồng tôi luôn tận tâm hỗ trợ các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi thiệt hại môi trường – từ các dự án thủy điện, than, khai khoáng đến hóa chất độc hại – và ông vẫn kiên định theo đuổi một lộ trình chuyển dịch công bằng, tránh phụ thuộc vào các dự án năng lượng tàn phá. Sự kiên cường của ông suốt bốn năm qua vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều người tại Việt Nam và quốc tế. Tôi mong chờ ngày anh được tự do trở về, cùng tôi và con trai nhỏ, tiếp tục hành trình vì một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người”.
Nhân dịp kỷ niệm bốn năm ngày ông bị bắt, chúng tôi nhắc lại lời kêu gọi: “Trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho Đặng Đình Bách”. Việc để ông tiếp tục công việc quan trọng của mình không chỉ là vấn đề công lý mà còn là bước thiết yếu để tiến tới một quá trình phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng công bằng cho Việt Nam.
______
International Rivers hiện là đơn vị điều phối Liên minh Bảo vệ Khí hậu Việt Nam – một nhóm gồm hơn 30 tổ chức quốc tế và khu vực về môi trường, công lý khí hậu và nhân quyền, cùng chung mối quan ngại về không gian dân sự và sự an toàn của các nhà bảo vệ môi trường trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng.
No comments:
Post a Comment