Nguyễn Hồng Lam - Bóng ma viên tư lệnhdimanche 2 novembre 2025
Thuymy
Hôm qua, tôi có đăng bài nói về ba viên sĩ quan Việt Nam Cộng Hòa là Đại tá Hồ Tấn Quyền, Đại tá Lê Quang Tung và Thiếu tá lê Quang Triệu bị sát hại ngay trước khi đảo chính 1/11/1963 nổ ra.
Kỳ lạ, đã có một số bạn đọc, vì mục đích riêng, hoặc vì tầm nhận thức quá hạn chế vẫn phản hồi xỏ xiên, có ý cho rằng tác giả đang cố ý khơi lại "tàn dư chế độ cũ". Cách nói thì đao to búa lớn, song hiểu biết và tư cách tranh luận của họ thì như mẩu sắt gỉ, không đáng để tôi bận tâm.
Nhưng nó cũng nhắc tôi nhớ rằng, dù đến nay, hành vi và số phận của các nhân vật trong câu chuyện đều đã sáng tỏ, thì với một số người, nỗi ám ảnh vẫn chưa dứt hẳn. Trong thực tế, đã có nhiều kiểu, nhiều trò lợi dụng hoặc bị ám thị bởi những "bóng ma" làm điều xằng bậy. Vì mục đích gì thì chỉ có họ biết.
Câu chuyện sau đây là một ví dụ, xảy ra đầu thế kỷ XXI.
MỘT THÔNG CÁO LÃNH SỰ
Ngày 12/11/2004, Công an huyện Định Quán, Đồng Nai đã bắt quả tang một đối tượng làm giả giấy tờ để đưa người xuất cảnh sang Mỹ. Kẻ bị bắt tên là Đinh Đồng Phủ, 73 tuổi, Việt kiều Mỹ. Sử dụng một số giấy tờ giả, Đinh Đồng Phủ tự xưng là viên chức của Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP Hồ Chí Minh, làm việc tại bộ phận phụ trách tái định cư.
“Nhiệm vụ” của Đinh Đồng Phủ, theo lời “tự giới thiệu”, là tìm hiểu và hướng dẫn những người trong diện "Ra đi có trật tự" (Orderly Departure Program - ODP) và "Chương trình nhân đạo" cho diện con của sĩ quan chế độ Việt Nam Cộng Hòa, các viên chức có học tập cải tạo (Humanitarian Operation - HO), giúp họ hoàn tất thủ tục để sang Mỹ định cư trong đợt bổ sung (tôi nhấn mạnh ba chữ "đợt bổ sung", muốn biết chi tiết đầy đủ hơn, mời các bạn tìm hiểu qua website của Lãnh sự quán Mỹ tại TP Hồ Chí Minh hoặc Archives Nation of America, hoặc Archives United States Department of State để tránh những thắc mắc, tranh cãi không cần thiết - NHL) vào năm 2004. Mỗi người muốn ra đi phải đóng cho Đinh Đồng Phủ hàng ngàn USD để làm hồ sơ. Lừa, thu được tiền của khoảng 30 người thì Phủ bị Công an phát hiện và bắt giữ.
Đinh Đồng Phủ bị bắt buổi sáng thì ngay chiều hôm đó, Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP Hồ Chí Minh đã nhanh chóng đưa ra thông cáo: Hai chương trình tái định cư cho những người thuộc diện ODP và HO năm 2004 đã hoàn toàn chấm dứt từ ngày 31-8-2004 (hơn hai tháng trước khi Đinh Đồng Phủ mạo nhận tiếp tục chương trình và bị bắt). Sau thời điểm đó, phía Hoa Kỳ sẽ không nhận thêm bất kỳ một hồ sơ nào khác, chỉ giải quyết những hồ sơ đã nộp từ trước. Mặt khác, Tổng Lãnh sự quán cũng khẳng định: Họ không hề có bất kỳ một nhân viên nào tên là Đinh Đồng Phủ.
Ra thông cáo như thế, Lãnh sự quán Hoa Kỳ muốn khẳng định: Họ không hề có liên quan gì đến nhân vật Đinh Đồng Phủ nào đó. Con người và hành vi phạm tội của ông ta - nếu có - chỉ đơn thuần là một vụ việc phạm pháp ngoài xã hội của nước sở tại, không mảy may dính dáng gì đến phía Mỹ. Điều khiến một số ít người quan tâm cảm thấy thắc mắc là: Nếu chỉ đơn giản như thế, tại sao Lãnh sự quán Hoa Kỳ phải quá sốt sắng ra thông cáo hàm ý thanh minh, tại sao không mặc kệ, cứ để luật pháp Việt Nam hiện tại tự giải quyết công việc của họ?
Hai mẩu “tin vắn” rời rạc về vụ việc này hầu như chẳng khiến mấy người lưu tâm, cũng không mấy ai phát hiện để ráp nối chúng với nhau.
Nhưng đến thời điểm tưởng chừng như vụ việc đã bị chìm hẳn vào quên lãng thì với chúng tôi nó lại được xới lên. Áp Tết Nguyên đán 2009, nghĩa là hơn 4 năm sau, có một Việt Kiều Canada tên là Phan Bảo Thạch về tìm gặp chúng tôi, mang theo một số mẩu báo có đăng tin về vụ Đinh Đồng Phủ đã khá cũ kỹ và một số tài liệu khác.
Với một niềm tin mạnh mẽ, ông Thạch cố chứng minh rằng sự việc của hơn 4 năm trước không đơn giản chỉ là một vụ án lừa đảo bình thường. Ông Thạch cho biết, cả ông lẫn một số người từng là quan chức chế độ cũ hiện đang sinh sống ở Hoa Kỳ, Canada, Úc đều hoài nghi nhân vật Đinh Đồng Phủ đang hoạt động... gián điệp.
Hơn thế nữa, Đinh Đồng Phủ chỉ là một cái tên giả để che giấu một thân phận thật mà nếu được thừa nhận, một số chi tiết lịch sử sẽ phải được viết lại! Ông ta chính là... cựu Đại tá Lê Quang Tung, Tư lệnh Lực lượng đặc biệt dưới thời Ngô Đình Diệm. Ông Tung và em trai là Thiếu tá Lê Quang Triệu đã bị sát hại vào sáng 1/11/1963, ngay tại Bộ Tổng tham mưu Quân đội Việt Nam Cộng Hòa, ngay trước giờ nổ ra đảo chính.
NGƯỜI CHẾT SỐNG LẠI
Rất nhiều sách báo viết về sự kết thúc của nền Đệ nhất Cộng Hòa đã mô tả những chi tiết này. Trong hầu hết hồi ký của các tướng lĩnh Sài Gòn dự phần đảo chính, những người từng có mặt và chứng kiến vụ việc, cái chết của Lê Quang Tung đều được xác nhận. Người ra lệnh, kẻ trực tiếp thực hiện việc hạ sát anh em Tung, Triệu đều được điểm mặt, chỉ tên.
Vì thế, chúng tôi đã hết sức ngạc nhiên và hoài nghi trước thông tin Lê Quang Tung còn sống, núp dưới cái tên giả là Đinh Đồng Phủ mà ông Phan Bảo Thạch và một số người khác đưa ra. Thế nhưng, câu chuyện mà ông Thạch thuật lại mang nhiều yếu tố ly kỳ, nghe qua cũng khá có cơ sở.
Trước 1975, còn trẻ, nhưng ông Phan Bảo Thạch là một võ sư nổi tiếng, có vợ là con gái của Đại sứ Thái Lan tại Việt Nam Cộng Hòa. Cuối năm 1976, vì tội tổ chức đưa người vượt biên trái phép, mà thực ra theo ông là để tìm đường đoàn tụ với gia đình, Phan Bảo Thạch bị chính quyền Cách mạng bắt giam tại Trại giam Chí Hòa, chung khu giam giữ với một số đối tượng sĩ quan, viên chức chế độ cũ bị bắt học tập cải tạo. Những ân oán, xích mích trong trại giam đã dẫn đến việc Phan Bảo Thạch bị bạn tù đâm lén. May mắn thoát chết, anh được đưa ra trạm xá trại giam điều trị vết thương.
Chung buồng bệnh với anh là một người tù bị lao phổi nặng, có lẽ đã chuyển thành ung thư đang nằm chờ chết, người teo tóp chỉ còn da bọc xương. Trong hồ sơ khai báo tại trại, ông ta tên là Đinh Đồng Phủ, 50 tuổi. Tuy nhiên bệnh tật đã khiến bề ngoài ông ta già yếu hơn nhiều.
Dù hơi thở chỉ còn thoi thóp, nhân vật này vẫn cố duy trì một lịch biểu sinh hoạt đều đặn, gần như bất di bất dịch. Ông ta thường dậy rất sớm và thức rất khuya để đọc kinh, dù chẳng đọc ra hơi. Không hiểu nghĩa nhưng ông Thạch cũng đoán được là ông ta đọc bằng tiếng Latin.
Tình trạng bệnh tật của người bạn tù khiến Phan Bảo Thạch có sự xót thương. Khi vết thương của bản thân đã tạm ổn, anh thường hay giúp đỡ người bạn chung buồng những việc lặt vặt như rót nước, bón cháo, cho đến những việc chẳng ai muốn như đổ bô, dọn vệ sinh...
Có lẽ sự tử tế của Thạch đã khiến bộ xương di động kia cảm động. Một hôm, ông ta thều thào gọi Phan Bảo Thạch lại ngồi bên mép giường và dặn dò đứt quãng:
- Anh là người tốt. Tôi cho anh biết một bí mật. Cứ đem việc này báo với cán bộ trại giam, có lẽ anh sẽ được sớm ra tù. Tôi là Lê Quang Tung, nguyên Tư Lệnh Lực lượng đặc biệt dưới thời Tổng thống Ngô Đình Diệm.
Câu chuyện của người tự xưng là viên tư lệnh thuở nào đẫm màu sắc huyền hoặc. Theo đó, Lê Quang Tung không chết dưới tay dao của Đại úy Nguyễn Văn Nhung và hai thuộc hạ mà bị hành quyết bằng súng kê vào ngực bắn gần bởi Đại úy Lê Minh Đảo, người đến gần tàn cuộc chiến đã được gắn lon thiếu tướng (ngày 24-4-1975), Tư lệnh Sư đoàn 18 Bộ binh với 25.000 quân thề tử thủ Xuân Lộc, sau đó bỏ mặc quân tướng bỏ chạy về Sài Gòn ngày 26-4-1975, sau 11 ngày tử chiến, nhưng rồi vẫn không thoát.
Khi nghe ông Thạch thuật lại câu chuyện, từ đầu, chúng tôi đã nhận ra ngay một điểm không ổn. Trong câu chuyện, Đinh Đồng Phủ cho rằng khi sự việc xảy ra (1/11/1963), Lê Minh Đảo đang mang quân hàm Đại úy. Kỳ thực, ông Lê Minh Đảo đã được gắn lon Thiếu tá, bổ làm Tỉnh trưởng Tỉnh Long An từ ngày 2/11/1962, cách đó vừa chẵn một năm.
Tiếp tục câu chuyện của Đinh Đồng Phủ, sau khi bị hành quyết, Lê Quang Tung không bị đem chôn vùi tại nghĩa trang Bắc Việt Tương Tế mà bị hai tên hạ sĩ quan khiêng xác vứt cạnh một chiếc thiết vận xa đang đậu ngay bên hàng rào Bộ Tổng Tham mưu. Tuy nhiên, Tung chỉ bị thương rất nặng nhưng không chết.
Người của Hắc Long, Cơ quan Tình báo Nhật Bản đã tìm thấy và cứu sống ông ta, sau đó bí mật đưa về Nhật Bản dưỡng thương. Bình phục, theo sự sắp xếp của Hắc Long, Lê Quang Tung được ngụy tạo một lý lịch mới mang tên Đinh Đồng Phủ và đưa sang Thái Lan, Philippines làm việc với vai trò một chuyên gia quân sự của khối Hiệp ước phòng thủ chung Đông Nam Á (SEATO).
Ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Đinh Đồng Phủ đã đeo lon... Trung tướng SEATO. Ông ta được SEATO đưa vào Việt Nam để bí mật tổ chức các hoạt động phá hoại, gây bạo loạn nhằm lật đổ chính quyền Cách mạng!
Ông Thạch là người đầu tiên được Đinh Đồng Phủ cho biết đầy đủ danh phận thật. Đằng nào sự sống của Đinh Đồng Phủ, tức Lê Quang Tung, cũng chỉ được tính bằng ngày, chẳng còn gì phải lo lắng nữa.
Nếu là một trường hợp khác, có lẽ “câu chuyện làm quà” của người bạn tù sẽ bị ông Thạch bỏ qua dễ dàng. Nhưng nhân vật Lê Quang Tung thì khác.
Sau đảo chính, cái chết của Lê Quang Tung đã được nhắc đến rất nhiều nhưng không thống nhất. Nhiều người từng có người thân là nạn nhân của những cuộc bắt cóc, ám sát, tra tấn dã man dưới thời Đệ nhất Cộng hòa nhắc đến cái chết thảm khốc của anh em Tung, Triệu, những hung thần của chế độ với một thái độ hả hê không giấu giếm.
Những người chịu nhiều ân sủng của chế độ Ngô Đình Diệm thì thường nhắc đến Tung như một sự luyến tiếc chế độ, lấy sự trung thành với nhà Ngô của ông để làm cớ bài xích, mạt sát những nhân vật tai to mặt lớn từng dự mưu đảo chính mà họ không ưa.
Đầu năm 1971, khi xuất bản cuốn sách “Công dân áo gấm” viết về cựu đại sứ Henry Cabot Lodge, người được xem như “phù thủy” đã bật đèn xanh cho cuộc đảo chính hạ anh em ông Diệm, tác giả Lê Tử Hùng đã úp mở tuyên bố là có đủ bằng chứng chứng tỏ Lê Quang Tung còn sống!
Những người còn luyến tiếc nhà Ngô và bất mãn với nền Đệ nhị Cộng hòa miền Nam lại có chỗ bám víu để tự huyễn hoặc mình trong một giấc mơ quyền lực. Ngược lại, những kẻ đã trót nhúng tay vào máu trong biến cố 1/11/1963 thì vừa lớn tiếng bác bỏ, vừa hồi hộp nghe ngóng thực hư.
Với ông Thạch, sự quan tâm còn vì những lý do riêng, bởi tuy nhỏ tuổi hơn, ông cũng đã từng là bạn quen biết của Thiếu tá Lê Quang Triệu. Ít nhiều, hiểu biết chắc chắn về kết cục số phận của anh em người bạn thuở nào cũng là điều mà ông rất mong muốn.
Tuy nhiên, câu chuyện của Đinh Đồng Phủ lại dường như quá hoang đường nên ông Thạch không vội tin ngay. Để kiểm tra, nhân lúc gặp gỡ hiếm hoi, Phan Bảo Thạch đã đem toàn bộ câu chuyện kể lại với Linh mục Giuse Trần Hữu Thanh, lúc đó cũng đang bị cải tạo tại Trại Chí Hòa.
Ở miền Nam, Linh mục Trần Hữu Thanh là một người rất nổi tiếng, có uy tín cả trong Giáo hội Thiên Chúa giáo lẫn trong đời sống thế tục của xã hội và chính trường.
Năm 1974, cha Thanh là người đứng đầu một nhóm 301 linh mục ký tên vào bản tuyên ngôn chống tham nhũng ở miền Nam. Ông được xem chính là người phát hiện và đấu tranh quyết liệt chống âm mưu tẩu tán 16 tấn vàng trong ngân khố quốc gia ra nước ngoài của chính quyền Nguyễn Văn Thiệu (Thật ra không hề có việc này). Với gia đình Lê Quang Tung, cha Thanh cũng rất thân thiết. Ông chính là cha chủ lễ thay mặt Chúa tác thành cho cuộc hôn nhân của vợ chồng Lê Quang Tung.
Không mấy tin tưởng việc Lê Quang Tung còn sống nhưng linh mục Trần Hữu Thanh lại cung cấp thêm cho ông Thạch một số thông tin đầy nghi hoặc. Dù Lê Quang Tung được ghi nhận là đã bị thanh toán một cách bi thảm, gia đình, bạn hữu của viên tư lệnh vẫn không hề tổ chức tang lễ, không cải táng hay có bất kỳ một nghi lễ tôn giáo nào cho ông ta.
Không khí trong gia đình Lê Quang Tung sau đó cũng chẳng quá nặng nề tang tóc như thường gặp ở những gia đình có nạn nhân chết thảm khác. Hơn thế nữa, cuộc sống của vợ và con Lê Quang Tung cũng không vì thiếu chồng, cha mà quá chật vật.
Hằng năm, theo lời ông Linh mục, vợ Lê Quang Tung vẫn nhận được một khoản trợ cấp không nhỏ nhưng từ đâu gửi đến thì cha Thanh không biết. Mặt khác, khi Tung bị hạ sát, người vợ của ông ta cũng chỉ mới trên dưới 30 tuổi nhưng nhiều năm sau đó vẫn không tái giá. Những biểu hiện trong gia đình rõ ràng là giống như Lê Quang Tung chỉ đi vắng lâu ngày chứ không phải đã bỏ mạng.
MỘT BÓNG MA
Không có cơ hội gặp mặt Đinh Đồng Phủ, cha Thanh không khẳng định nhưng cũng không bác bỏ việc ông ta có phải Lê Quang Tung hay không. Tuy nhiên, nếu đúng đó thật sự là Lê Quang Tung thì ở anh ta phải có hai điều.
Một là trên đùi trái của anh ta phải có một vết thẹo do đạn bắn. Thứ hai, là một thầy tu xuất, Lê Quang Tung sẽ rất thông thạo tiếng Latin. Cha Thanh bày cho Phan Bảo Thạch một vài câu tiếng Latin mà ông Thạch không hiểu nghĩa, dặn ông lựa lúc vờ buột miệng nhắc đến trước mặt Đinh Đồng Phủ. Nếu là Lê Quang Tung, ông ta sẽ chắc chắn chỉ trả lời lại bằng tiếng Latin với những câu tương ứng.
Phan Bảo Thạch đã thử. Quả thật, Đinh Đồng Phủ có đủ cả vết đạn lẫn những câu trả lời tiếng Latin trôi chảy mà không cần suy nghĩ.
Bí mật chưa được làm sáng tỏ thì vết thương của ông Thạch đã lành. Ông được rời bệnh xá và không lâu sau đó cũng được trả tự do. Những mối băn khoăn về Đinh Đồng Phủ - Lê Quang Tung cứ nhạt dần. Trong thâm tâm, ông đinh ninh Đinh Đồng Phủ cũng đã chết từ lâu vì tuổi tác và bệnh tật.
Mãi đến cuối năm 2004, qua báo chí, ông chợt gặp lại cái tên Đinh Đồng Phủ. Sự trùng hợp bởi cái tên - không mấy phổ biến - đã thôi thúc ông trở lại với hành trình xác minh một thân phận.
Ông Thạch cho rằng, nếu quả thật người bạn tù Đinh Đồng Phủ ngày xưa còn sống và chính là Đinh Đồng Phủ vừa bị bắt năm 2004, rất có thể hành vi móc nối đưa người đi Mỹ trái phép của ông ta sẽ mang những âm mưu, mục đích khác lớn hơn nhiều so với hành vi lừa đảo giấy tờ chỉ vì động cơ trục lợi.
Đối với ông Thạch, dường như việc cơ quan Lãnh sự quán Hoa Kỳ quá nhanh chóng trong việc khẳng định Đinh Đồng Phủ không liên quan gì đến cơ quan này dường như là không bình thường. Cộng hết thảy những điều bất thường, mối nghi hoặc về việc Lê Quang Tung, kẻ dự phần lịch sử còn sống hay đã chết lại một lần nữa trỗi dậy.
Tuy nhiên, khi ông có điều kiện về Việt Nam, Đinh Đồng Phủ đã được trả tự do và đã quay trở về Mỹ. Tất cả những cơ quan liên quan mà ông tìm hỏi đều không cung cấp thêm được chút thông tin nào để khẳng định hay bác bỏ giả thiết.
SỰ THẬT
Nhận thấy mối nghi hoặc của ông Thạch ẩn chứa bên trong nó nhiều tình tiết thú vị, chúng tôi đã bỏ khá nhiều thời gian cùng với ông tìm hiểu, điều tra và đối chứng lại các tư liệu.
Từ nguồn thông tin tìm hiểu từ một số đơn vị liên quan thuộc Bộ Công an, chúng tôi có thể khẳng định vụ việc Đinh Đồng Phủ năm 2004 đơn thuần chỉ là một vụ án lừa đảo bình thường, không liên quan đến những mưu đồ chính trị như ông Thạch và một số người băn khoăn. Việc lên tiếng của cơ quan Lãnh sự quán Mỹ chỉ là một thủ tục xử lý thường vụ bình thường theo qui tắc ngoại giao bảo hộ công dân.
Rất có thể hai nhân vật mà ông Thạch từng biết chỉ tình cờ trùng đủ họ tên chứ không thể là một, không có điểm chung nào khác. Nếu so tuổi tác, Đinh Đồng Phủ ông gặp ở bệnh xá Chí Hòa và Lê Quang Tung đúng là cùng độ tuổi (ông Lê Quang Tung sinh năm 1926) và lớn hơn Đinh Đồng Phủ lừa đảo năm 2004 từ 6 đến 10 tuổi. Nếu Đinh Đồng Phủ năm 1975 hay viên cựu Tư lệnh Lực lượng đặc biệt Lê Quang Tung của biến cố 1963 còn sống, năm 2004 ông đã gần 80 tuổi chứ không chỉ 73 như hồ sơ ghi nhận.
Những hồ sơ tài liệu của chế độ Việt Nam Cộng Hòa còn được Bộ Công an lưu trữ cũng cho thấy chẳng có gì phải nghi ngờ về việc viên Tư lệnh Lê Quang Tung đã chết năm 1963, đúng như nhiều sách báo đã mô tả.
Bên cạnh, khi đưa ra một câu chuyện ly kỳ về hành trình che giấu thân phận từ Lê Quang Tung thành Đinh Đồng Phủ, người bệnh phạm lao phổi nặng ở Trại Chí Hòa đã quên mất khá nhiều điều bất hợp lý. Rất có thể, sự bất hợp lý bắt nguồn từ năng lực, tri thức hạn chế của người dựng chuyện.
Nhằm mục đích “ngăn chặn sự bành trướng của chủ nghĩa Cộng sản”, dưới sự chủ xướng của Hoa Kỳ, ngày 8-9-1954, Tổ chức Phòng thủ, hợp tác kinh tế Đông Nam Á - Thái Bình Dương (Southeast Asia Treaty Organization, viết tắt là SEATO) đã được thành lập, với sự tham gia của 8 thành viên gồm Hoa Kỳ, Australia, Pháp, Anh, New Zealand, Pakistan, Philippines và Thái Lan.
Nhật Bản hoàn toàn không có tên trong hiệp ước này, cho nên việc cơ quan tình báo Hắc Long “bố trí” để thay tên đổi họ đưa Lê Quang Tung vào làm “chuyên gia” tại SEATO là điều không thể xảy ra.
Trong thực tế, với một hiến chương không ràng buộc: Các quốc gia thành viên phải giúp đỡ lẫn nhau chống lại một mối đe dọa quân sự, SEATO cũng chỉ là một liên minh lỏng lẻo. Từ năm 1967, Pháp đã rút tên khỏi hiệp ước này.
Tính chất liên minh của nó, sau khi Hoa Kỳ rút quân khỏi miền Nam Việt Nam cũng nhanh chóng trở nên lỗi thời, dẫn đến việc các quốc gia thành viên đồng thuận giải tán liên minh vào ngày 30-6-1977.
Chính vì thế, chẳng làm gì có cái gọi là “quân hàm Trung tướng SEATO” như Đinh Đồng Phủ tự nhận. Có chăng, cấp bậc này chỉ nằm trong trí tưởng tượng vụng về và hiểu biết sứt mẻ của một kẻ bạo loạn sắp chết vì lao phổi!
Tóm lại, Lê Quang Tung không chết trong biến cố 1/11/1963 chỉ là điều tưởng tượng và bịa đặt. Mà giả sử viên Tư lệnh Lực lượng đặc biệt, rồi Trung tướng SEATO còn sống thật đi chăng nữa chắc tư cách, điều kiện ông ta cũng chẳng thảm hại đến mức tự biến mình thành một tay lừa đảo vì tiền tầm thường để rồi bị bắt như Đinh Đồng Phủ của vụ án năm 2004! Chưa kể, về tuổi tác, hai người chênh nhau trên dưới cả chục năm - một điều rất khó che đậy triền miên năm này qua tháng khác.
Kiểm tra mọi chứng cứ, chúng tôi cho rằng, mục đích chính của một giả thuyết to tát và ly kỳ hóa ra lại chỉ nhằm một mục đích vụ lợi bé mọn và thiển cận. Vào thời điểm năm 1977, kinh tế khó khăn, năng lực y tế của Việt Nam còn hạn chế, thuốc men thiếu thốn, trong nhà giam lại càng thiếu thốn hơn, bệnh lao phổi thậm chí đã sắp chuyển sang ung thư như Đinh Đồng Phủ xem ra đã là quá trầm trọng, khó hy vọng có thể cứu sống.
Trong tuyệt vọng, niềm ham sống đã khiến ông ta - một người có chút ít kiến thức, có khả năng phân tích và có quan tâm đến chính trị thời cuộc - thu hết sức tàn lực kiệt bịa ra một câu chuyện về một nhân vật dự phần lịch sử quan trọng, hy vọng sự quan tâm đối với vai trò của nhân vật sẽ khiến ông ta được hưởng sự chăm sóc y tế tốt hơn, được cứu sống.
Nếu trực tiếp bịa đặt thân phận với cơ quan an ninh, ông ta dễ bị lật tẩy hoặc dễ bị bỏ qua. Đánh đường vòng sang ông Phan Bảo Thạch, một bạn tù khác, đó chính là cách làm tăng sức thuyết phục cho câu chuyện bịa đặt, tăng cao cơ hội thành công để được quan tâm và cứu chữa tốt hơn.
Có thể nhân vật Đinh Đồng Phủ của thời điểm đó đã từng quen biết, hoặc từng là thuộc hạ của Lê Quang Tung nên ông ta có được một số hiểu biết về viên cựu Tư lệnh Lực lượng đặc biệt để dựng nên câu chuyện mạo nhận.
Đáng tiếc, hiểu biết của ông ta về nhân vật, lịch sử, cơ cấu các tổ chức chính trị lại không tỉ lệ thuận với ao ước. Ông ta cũng quên mất rằng, bất kỳ một tù nhân nào cũng được chăm sóc y tế như nhau, trong điều kiện chung có thể, cho nên nỗ lực bịa đặt chỉ là công việc vô ích.
Một điều không thể thay đổi là lịch sử chỉ có một, không có chữ “nếu”. Không ít thế lực, không ít cá nhân, vì không hiểu hoặc cố tình không hiểu điều đó, vẫn cố tình bám víu vào những hoài niệm và hy vọng hão huyền để cố giải thích hoặc tìm kiếm một vài cơ hội thay đổi mơ hồ, đi ngược vòng quay lịch sử.
Đó chính là mảnh đất màu mỡ để những câu chuyện hoang đường mượn vay sự thật có thể tồn tại. Đó cũng chính là lý do để bóng ma của viên Tư lệnh Lực lượng đặc biệt Lê Quang Tung còn có thể lởn vởn và ám ảnh tâm trí một số người, nhất là những người mà sự nghiệp, cơ hội đã không còn nữa.
Sự thực, ông ta đã chết từ tám hoánh!
Ảnh:
- Lãnh đạo của một số quốc gia thành viên SEATO trước thềm Tòa nhà Quốc hội tại Manila, Philippines ngày 24/10/1966.
- Không quân Úc đồn trú tại căn cứ Ubon, Thái Lan.
- Con tem mang biểu trưng SEATO.
- Một hội nghị của SEATO tại Manila.
NGUYỄN HỒNG LAM 02.11.2025
No comments:
Post a Comment