Friday, November 7, 2025

VNTB – Cả xã hội làm giàu, cả xã hội chạy theo những cái ảo
Song Chi
08.11.2025 4:47
VNThoibao


(VNTB) – Lừa trong đời thật, lừa trên mạng. Lừa lẫn nhau và lừa chính mình. Mọi thứ chưng ra bên ngoài cũng là ảo, là giả hết. Hàng hóa giả, thực phẩm giả, bằng cấp giả, danh hiệu giả, nhan sắc giả, đức hạnh giả…

 Kể từ khi VN có chính sách “đổi mới” về kinh tế, người Việt từ Nam ra Bắc lao vào kiếm tiền, lao vào làm giàu, bằng mọi cách. Như người bị bệnh lâu, thèm ăn đủ thứ, nay “ăn trả bữa”, người Việt sau nhiều năm bị thiếu thốn mọi mặt, bị bóp nghẹt đường làm ăn, cũng có tâm lý như vậy.

Nhưng gần 4 thập niên qua rồi, cái tâm lý kiếm tiền, làm giàu bằng mọi cách, cái tâm lý “ăn trả bữa” ấy vẫn không mất đi.

Một phần vì cái triết lý sống chung của cả xã hội, là chạy theo tiền, chạy theo hình thức, những giá trị ảo bên ngoài. Từ quần áo hàng hiệu, cái xe, cái nhà to cho tới bằng cấp, học hàm, học vị, danh hiệu…các thứ. Cả đời người Việt “chạy” theo những thứ như vậy: “chạy” trường, “chạy” lớp, “chạy” điểm, “chạy” bằng, “chạy” ghế, “chạy” học hàm, học vị… Không thể không có cho bằng anh bằng em. Dù rất nhiều những thứ đó là đồ giả.

Có một thời bần cố nông thì hãnh diện khoe ra, giàu có thì là cái tội, ăn một miếng ngon cũng phải giấu diếm…. Nhưng bây giờ người ta công khai khoe giàu, livestream khoe nhẫn hột xoàn, khoe tiền chất hàng đống, khoe xe hiệu, du lịch sang chảnh, bồ “ngoại”, chồng “ngoại”…. Mà ở VN làm giàu một cách tử tế thì khó, không luồn lách, hối lộ, tham nhũng, kết bè kết cánh, vi phạm pháp luật…làm sao mà tồn tại, mà giàu được.

Còn các cô gái đẹp muốn giàu, muốn có cuộc sống sang chảnh thì phải có những “mối quan hệ anh em nương tựa lẫn nhau”, với đại gia này, quan chức kia. Hầu hết quan chức, đại gia, các kiểu shark, hoa hậu, người đẹp…sống như vậy, và những người chưa được như vậy thì nhìn vào sự hào nhoáng xa hoa bóng bẩy đó mà ao ước.

Nhưng có biết đâu là ảo, là lừa hết. Lừa trong đời thật, lừa trên mạng. Lừa lẫn nhau và lừa chính mình. Mọi thứ chưng ra bên ngoài cũng là ảo, là giả hết. Hàng hóa giả, thực phẩm giả, bằng cấp giả, danh hiệu giả, nhan sắc giả, đức hạnh giả…

Và cuối cùng, như vừa nói, trong một xã hội rất khó có chỗ cho người sống tử tế, làm ăn đàng hoàng như ở VN thì phần lớn là vi phạm pháp luật, không kiểu này thì kiểu khác. Khi còn tiền để hối lộ công an, quan chức, khi còn phe cánh, còn những “cái dù” chống lưng, thì còn tồn tại, còn xuất hiện trên truyền thông báo chí như những khuôn mặt thành đạt, đẹp đẽ, niềm tự hào của đất nước.

Ngược lại thì bất thình lình một ngày phải tra tay vào còng, trở thành tội phạm, bị chính cái nền báo chí truyền thông mới ngày hôm qua còn xưng tụng ngất lời sẽ đạp xuống không thương tiếc, theo những chỉ thị ngầm của X, Y, Z nào đó. Cũng có khi là “nuôi béo để làm thịt”. Cũng có khi đánh con tốt, con mã này để lôi đến con tượng, con sĩ… kia.

Trong khi chính quyền chạy theo mục tiêu là những con số tăng trưởng 8%, 10%, và hai con số; chạy theo những lời tuyên bố rổn rảng, “kỷ nguyên mới”, “kỷ nguyên vươn mình”, bất chấp cái giá phải trả về thiên nhiên, môi trường, chất lượng sống, tự do và hạnh phúc thực sự của người dân, thì cả xã hội cũng chạy theo những mục tiêu kiếm tiền, kiếm mọi thứ, chỉ trừ sự bình an, và tử tế.

Cuối cùng chúng ta giàu lên để làm gì? Sự phát triển, thành công thực sự của một quốc gia có phải chỉ là kinh tế-mà chủ yếu là làm thuê cho nước ngoài và bán tài nguyên, bán sức lao động rẻ? Sự thành công và hạnh phúc thực sự của một con người có phải chỉ là Danh và Tiền?

Bao giờ thì chúng ta thôi tâm lý “ăn trả bữa” và bắt đầu lại từ việc xây dựng lại từ đầu một triết lý sống tử tế cho toàn xã hội, một mô hình thể chế đặt tự do, hạnh phúc của người dân lên trên tất cả?

________________

Nguồn:

Bài viết trên Facebook Song Chi

https://www.facebook.com/share/p/17W4aDbFxL/?mibextid=wwXIfr

No comments:

Post a Comment