ĐỐI THOẠI

Những kẻ săn trộm hổ dùng tàu cá để buôn lậu ra khỏi Malaysia

AP
30/01/2025
VOA

Các tàu cá do Việt Nam sở hữu và được đăng ký dưới tên một công ty Malaysia đang neo đậu tại một cảng của Malaysia. Các mạng lưới săn trộm hổ thường dùng tàu đánh cá để vận chuyển những bộ phận của Hổ Mã Lai và các loài động vật bị săn trộm khác đến Việt Nam.

Xem bình luận (3)

Các đội tàu đánh cá thương mại đã đóng vai trò quan trọng trong việc buôn bán các bộ phận của hổ bị săn trộm ở Malaysia, theo nghiên cứu mới được công bố hôm thứ Tư (29/1). Báo cáo có thể giúp ích cho các nỗ lực thực thi pháp luật nhằm cứu loài hổ đang bị đe dọa nghiêm trọng này.

Các tàu đánh cá là một phần của mạng lưới các tuyến đường mà các nhóm săn trộm tinh vi sử dụng để vận chuyển những bộ phận của Hổ Mã Lai bị giết trái phép và các loài động vật bị săn trộm khác đến Việt Nam, theo nghiên cứu của các tổ chức bảo tồn Panthera và ZSL, phối hợp với Đại học Sunway của Malaysia.

Qua các cuộc phỏng vấn với hơn bốn chục người tham gia vào các hoạt động này, bao gồm cả những kẻ săn trộm và những người môi giới bán hàng bất hợp pháp, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tàu cá có thể vận chuyển các lô hàng lớn hơn, rẻ hơn và ít có khả năng bị hải quan kiểm tra hơn so với đường bộ hoặc đường hàng không.

Từ một quần thể ước tính khoảng 3.000 con hổ vào giữa thế kỷ 20, ước tính mới nhất cho thấy chỉ còn khoảng 150 con ở Malaysia. Những con hổ lớn đã tuyệt chủng ở Campuchia, Lào và Việt Nam trong 25 năm qua.

Ngoài nạn săn trộm, loài hổ đã mất đi phần lớn môi trường sống của mình do nạn phá rừng, và trong những năm gần đây, chúng đã trở thành nạn nhân của virus gây bệnh Care ở chó trong khi nguồn thức ăn chính là lợn rừng đã bị virus dịch tả lợn châu Phi tàn phá.

Những con hổ sống trong các khu rừng ở bán đảo Malaysia, nơi được nối bằng đường bộ với Thái Lan ở phía bắc. Chúng cũng là mục tiêu của những kẻ săn trộm từ Malaysia, Campuchia và Thái Lan, nhưng các nhà nghiên cứu cho biết các nhóm người Việt Nam hoạt động ở “mức độ khác”.

Hầu hết đều đến từ tỉnh Quảng Bình nghèo khó, là vùng nông thôn và hiểm trở, nơi nhiều người trước đây đã vào rừng để thoát khỏi các cuộc ném bom liên tục của Mỹ trong thời Chiến tranh Việt Nam. Những kẻ săn trộm sử dụng các kỹ năng sinh tồn trong rừng được rèn luyện kỹ lưỡng để sống theo nhóm nhỏ trong rừng trong ba đến năm tháng trong các chuyến đi săn trộm.

Họ bắt hổ hoang dã bằng những chiếc bẫy thép nặng làm bằng dây thép dày bằng ngón trỏ của một người, cũng như các loài động vật khác.

Sau khi bị bắt, hổ bị giết và chế biến chủ yếu để lấy xương, xương được đun sôi trong nhiều ngày cho đến khi chúng trở thành một chất giống như keo gelatin được ép thành các khối nhỏ và bán để làm thuốc. Móng vuốt và răng được sử dụng để làm bùa hộ mệnh.

Khi Malaysia bị phong tỏa trong đại dịch COVID, các hoạt động săn trộm gần như dừng lại. Các nhà nghiên cứu đã có thể sử dụng thời gian để tìm và phỏng vấn hơn 50 cá nhân tham gia vào các hoạt động nghiên cứu, được thực hiện trong hai giai đoạn và kết thúc vào năm 2024.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tàu cá cũng được sử dụng để vận chuyển chân gấu và mật gấu, cầy hương sống, ngà và thịt lợn rừng, tê tê, thằn lằn và rùa.

Một người nói với các nhà nghiên cứu rằng tàu cá là lý tưởng để gửi các mặt hàng lớn hơn như da hổ.

Malaysia và Việt Nam đều đã tăng cường kiểm soát hàng hải gần đây, khiến việc buôn lậu bằng tàu cá trở nên nguy hiểm hơn.

Chính quyền Malaysia cũng đã thành công trong việc bắt giữ những kẻ săn trộm và đã

tăng đáng kể hình phạt đối với tội phạm động vật hoang dã trong những năm gần đây, mặc dù nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những người quản lý cử các đội vào rừng hiếm khi bị bắt và có thể dễ dàng tuyển dụng người thay thế.

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết nhiều kẻ săn trộm người Việt Nam đã phải gánh khoản nợ lớn để đến Malaysia.

Họ khuyến nghị ngoài việc tập trung nhiều hơn vào tàu cá, chính quyền nên nhắm mục tiêu vào những kẻ săn trộm tiềm tàng ở các làng quê của họ ở Quảng Bình bằng thông tin về rủi ro ngày càng tăng và lợi nhuận giảm dần, để cố gắng ngăn cản họ đến Malaysia ngay từ đầu.

Các quan chức ở Malaysia và Việt Nam đều không trả lời yêu cầu bình luận về cuộc khảo sát và các khuyến nghị của cuộc khảo sát.