So sánh kinh tế của Singapore và Sài Gòn năm 1965-1966Tác giả: Leo Trần
23/02/2025
NghiencuuQT
Tổng quan về kinh tế Singapore năm 1965-1966
Năm 1965, sau khi tách khỏi Malaysia, Singapore phải đối mặt với nhiều khó khăn kinh tế. Đảo quốc này thiếu thốn tài nguyên thiên nhiên, không có thị trường nội địa rộng lớn và tỷ lệ thất nghiệp cao (khoảng 9%).[1] Tuy nhiên, Singapore đã tận dụng lợi thế vị trí địa lý chiến lược và lực lượng lao động cần cù để vươn lên.
Chính phủ đã thực hiện các chính sách kinh tế quan trọng. Singapore chủ trương tạo môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch và hấp dẫn để thu hút vốn đầu tư nước ngoài.[2] Các khu công nghiệp được thành lập, đặc biệt là tại Jurong, và các ưu đãi về thuế được áp dụng để khuyến khích đầu tư.[3]
Singapore tập trung phát triển công nghiệp chế tạo, sản xuất các sản phẩm có giá trị gia tăng cao.[4] Chính phủ đã thu hút đầu tư nước ngoài vào các ngành công nghiệp như lọc dầu và điện tử, với sự tăng trưởng mạnh mẽ của các ngành này vào cuối những năm 1960.
Singapore đầu tư mạnh vào giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế.[5] Đến năm 1965, Singapore đã có một lực lượng lao động bán lành nghề có thể hỗ trợ các ngành công nghiệp mới.
Chính phủ Singapore đã thực hiện các chương trình nhà ở công cộng quy mô lớn để giải quyết vấn đề nhà ở cho người dân. Từ cuối những năm 1960, chất lượng nhà ở công cộng được cải thiện, các thị trấn mới được xây dựng và một chương trình cho phép cư dân thuê nhà được ra mắt.[6]
Bên cạnh đó, Singapore cũng được hưởng lợi từ Chiến tranh Việt Nam khi trở thành điểm cung ứng nhiên liệu và dịch vụ cho quân đội Mỹ. Vào năm 1967, 15% thu nhập của Singapore đến từ chi tiêu chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam.[7]
Singapore đạt mức tăng trưởng GDP thực tế hàng năm khoảng 5,7% trong giai đoạn 1960-1965.[8] Dữ liệu từ Cục Thống kê Singapore cho thấy, năm 1965, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa của Singapore là khoảng 3 tỉ đôla Singapore. Đến năm 1966, GDP tăng lên khoảng 3,4 tỉ đôla Singapore.[9] Điều này cho thấy chính sách mở cửa, thu hút đầu tư nước ngoài của chính phủ Lý Quang Diệu bước đầu mang lại hiệu quả rõ rệt.
GDP danh nghĩa bình quân đầu người của Singapore năm 1965 là 516,53 USD và năm 1966 là 566,80 USD.[10]
Tổng quan về kinh tế Sài Gòn năm 1965-1966
Khó tìm số liệu về GDP và GDP bình quân đầu người của Sài Gòn trong giai đoạn này. Tuy nhiên, một bài trên Wikipedia cho rằng GDP bình quân đầu người của Việt Nam Cộng hòa (bao gồm Sài Gòn) năm 1964 là 118 USD và năm 1966 là 100 USD, thấp hơn so với Singapore.
Trong giai đoạn 1965-1966, Sài Gòn chịu ảnh hưởng nặng nề từ Chiến tranh Việt Nam. Nền kinh tế phụ thuộc vào viện trợ của Mỹ và bị chi phối bởi chi tiêu quân sự. Trong 9 tháng đầu năm 1966, Việt Nam xuất khẩu 16 triệu USD nhưng nhập khẩu tới 344 triệu USD, thâm hụt thương mại lên tới 328 triệu USD.[11] Cũng theo bài năm 1968 của Karel Holbik, viện trợ Mỹ chiếm hơn 75% tổng chi tiêu công của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa giai đoạn đương thời.
Theo báo cáo “The Economy of South Vietnam” của CIA, trong giai đoạn 1965-1972, giá tiêu dùng ở Sài Gòn đã tăng gần 900%. Tỷ lệ lạm phát tăng mạnh, đạt mức từ 30% đến 55% hàng năm trong giai đoạn 1965-1970. Báo cáo này được công bố vào tháng 3 năm 1973 và hiện có sẵn trên trang web của CIA.[12]
Thâm hụt ngân sách tăng từ 12 tỷ đồng năm 1964 lên 23 tỷ đồng năm 1965. Dự trữ ngoại hối giảm từ 175 triệu USD vào tháng 1/1964 xuống còn 100 triệu USD vào tháng 7/1965. Thông tin này được ông Trương Thái Tôn, Tổng trưởng Bộ Kinh tế của Chính phủ Việt Nam Cộng hòa, trình bày trong cuộc họp với phái đoàn Mỹ do Bộ trưởng Quốc phòng Robert McNamara dẫn đầu, diễn ra tại Sài Gòn vào ngày 16 tháng 7 năm 1965.[13]
Dựa trên các báo cáo về lạm phát, thất nghiệp, sự phụ thuộc vào viện trợ và những khó khăn trong sản xuất công nghiệp và nông nghiệp, có thể kết luận rằng nền kinh tế Sài Gòn kém phát triển hơn so với Singapore trong giai đoạn 1965-1966. Singapore, tuy là một quốc gia non trẻ, đã thành công trong việc xây dựng một nền kinh tế năng động, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Trong khi đó, Sài Gòn chìm trong chiến tranh và bất ổn, dẫn đến tình trạng kinh tế trì trệ và phụ thuộc.
Leo Trần là một cây bút viết về kinh tế, chính trị Việt Nam. Tác giả có một blog về Việt Nam tại https://vietnamdecoded.substack.com/
——————
[1] Ravi Menon, ‘Lịch sử kinh tế của Singapore – 1965-2065’, Bài phát biểu tại Hội nghị Đánh giá Kinh tế Singapore 2015, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, 5 tháng 8 năm 2015, https://www.bis.org/review/r150807b.htm
[2] Sg101.gov.sg, ‘1965-1970: Kế hoạch Phát triển của Singapore’, Bộ Truyền thông và Thông tin Singapore, https://www.sg101.gov.sg/economy/surviving-our-independence/1965-1970/
[3] Thư viện Quốc gia Singapore, ‘Sự phát triển của Khu công nghiệp Jurong’, https://curiocity.nlb.gov.sg/digital-stories/jurong/jurong-industrial-estate-development/
[4] Phang, S.Y., ‘Singapore’s Housing Policies: Responding to the Challenges of Economic Transitions’, Tài liệu làm việc số 116, The Bartlett Development Planning Unit, University College London, 2007, https://www.ucl.ac.uk/bartlett/development/sites/bartlett/files/migrated-files/wp116_0.pdf
[5] Sg101.gov.sg, ‘1965-1970: Kế hoạch Phát triển của Singapore’, Bộ Truyền thông và Thông tin Singapore, https://www.sg101.gov.sg/economy/surviving-our-independence/1965-1970/
[6] Wikipedia, ‘Nhà ở công cộng ở Singapore’, https://en.wikipedia.org/wiki/Public_housing_in_Singapore
[7] Jarret Fisher, ‘Quan hệ song phương của Singapore với Hoa Kỳ và Trung Quốc: Một cái nhìn lại lịch sử’, Pacific Forum, tháng 12 năm 2021, https://pacforum.org/wp-content/uploads/2024/01/US-SG-Volume-final.pdf
[8] Sg101.gov.sg, ‘1959-1965: Chiến lược Kinh tế Ban đầu’, Bộ Truyền thông và Thông tin Singapore, https://www.sg101.gov.sg/economy/surviving-our-independence/1959-1965/
[9] Cục Thống kê Singapore, ‘Tổng sản phẩm quốc nội theo ngành công nghiệp với giá hiện hành, hàng năm’, SingStat Table Builder, https://tablebuilder.singstat.gov.sg/table/TS/M015731
[10] Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, ‘Tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người của Singapore’, FRED, https://fred.stlouisfed.org/data/PCAGDPSGA646NWDB
[11] Karel Holbik, ‘Viện trợ của Hoa Kỳ cho Việt Nam’, Intereconomics, tập 3, số 8, 1968, trang 242-246, https://doi.org/10.1007/BF02930561
[12] Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA), ‘Nền kinh tế của miền Nam Việt Nam’, Báo cáo tình báo, tháng 3 năm 1973, được giải mật và công bố ngày 10 tháng 8 năm 2000, https://www.cia.gov/readingroom/document/cia-rdp85t00875r001500200009-1
[13] Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, ‘Biên bản cuộc họp giữa đại diện Chính phủ Việt Nam Cộng hòa và Hoa Kỳ, ngày 16 tháng 7 năm 1965’, Quan hệ đối ngoại của Hoa Kỳ, 1964–1968, Tập III, Việt Nam, tháng 6–tháng 12 năm 1965, Tài liệu 60, https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1964-68v03/d60
No comments:
Post a Comment