Sau Riyadh, liệu Hà Nội có thể là điểm hẹn của thượng đỉnh Trump-Putin?
Vũ Đức Khanh
20-2-2025
Tiengdan
Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị toàn cầu, thông tin từ các nguồn nội bộ cho rằng, Hà Nội có thể là địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin vào tháng 4/2025, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.
Nếu điều này thành hiện thực, Việt Nam sẽ đứng trước cơ hội và thách thức lớn trong vai trò trung gian hòa giải xung đột Nga – Ukraine.
Hà Nội – Kinh nghiệm và tiềm năng tổ chức hội nghị quốc tế
Việt Nam đã từng được thế giới biết đến như một địa điểm tổ chức thành công Hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim Jong Un vào năm 2019.
Sự kiện này không chỉ khẳng định năng lực tổ chức của Việt Nam mà còn giúp nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế.
Với chính sách ngoại giao “độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa” và mối “quan hệ tốt đẹp” với cả Mỹ lẫn Nga, Hà Nội hội tụ đủ điều kiện trở thành điểm đến trung lập cho các cuộc đàm phán nhạy cảm.
Tuyên bố hôm 17/2 của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, rằng Việt Nam “sẵn sàng tham gia các nỗ lực trung gian hòa giải của cộng đồng quốc tế cho xung đột Nga – Ukraine,” đã tạo tiền đề cho khả năng này.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu Hà Nội có thể đáp ứng kỳ vọng của các bên tham gia và cộng đồng quốc tế trong một thỏa thuận tiềm ẩn nhiều tranh cãi như giữa Trump và Putin?
Thách thức từ “kế hoạch hòa bình” Trump-Putin
Kế hoạch hòa bình mà Trump đề xuất, theo nhiều nguồn tin, bao gồm:
1. Ukraine phải nhượng bộ một phần lãnh thổ đã bị Nga chiếm đóng từ năm 2014.
2. Ukraine phải cam kết không gia nhập NATO trong ít nhất 20 năm.
3. Nga phải chấp nhận một vùng phi quân sự giữa hai bên do quân đội châu Âu giám sát.
4. Mỹ và châu Âu tiếp tục vũ trang mạnh mẽ cho Ukraine để bảo đảm năng lực phòng thủ.
Đây là một “thỏa thuận hòa bình” được cho là “vì Ukraine” nhưng “không có Ukraine” vì các điều khoản chính được quyết định bởi Mỹ và Nga, mà không có sự tham gia đầy đủ của Kiev.
Nếu được thực hiện, thỏa thuận này không chỉ làm tổn hại đến chủ quyền của Ukraine mà còn thách thức nghiêm trọng nguyên tắc thượng tôn pháp luật quốc tế.
Hà Nội, nếu trở thành địa điểm tổ chức hội nghị này, sẽ phải đối mặt với những câu hỏi khó khăn về tính hợp pháp và sự công bằng của một thỏa thuận như vậy.
Các quốc gia phương Tây, đặc biệt là châu Âu, có thể xem đây là một tiền lệ nguy hiểm, làm suy yếu trật tự quốc tế và các giá trị dân chủ.
Bài học lịch sử – Từ Munich 1938 đến Hà Nội 2025?
Lịch sử từng chứng kiến các thỏa thuận hòa bình không công bằng gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Hiệp ước Munich năm 1938, trong đó Anh và Pháp nhượng bộ lãnh thổ của Tiệp Khắc cho Đức Quốc xã, được ký kết với hy vọng tránh chiến tranh.
Tuy nhiên, thỏa thuận này không chỉ làm mất lòng tin của các quốc gia nhỏ mà còn khuyến khích sự bành trướng của Đức, dẫn đến Thế chiến II.
Nếu hội nghị Trump-Putin tại Hà Nội dẫn đến một thỏa thuận tương tự, Việt Nam có nguy cơ bị chỉ trích là đồng lõa trong việc hợp pháp hóa hành vi xâm lược của Nga.
Điều này có thể làm tổn hại đến uy tín quốc tế của Việt Nam và làm phức tạp mối quan hệ với các đối tác phương Tây.
Lợi ích và rủi ro cho Việt Nam
Lợi ích:
1. Nâng cao vị thế quốc tế
Nếu tổ chức thành công, Việt Nam có thể khẳng định vai trò là một quốc gia trung lập, đóng góp vào hòa bình toàn cầu.
2. Thúc đẩy quan hệ song phương
Sự kiện này có thể là cơ hội để Việt Nam củng cố quan hệ với cả Mỹ và Nga, đồng thời thúc đẩy các lợi ích kinh tế, thương mại và đầu tư.
Rủi ro:
1. Áp lực ngoại giao
Việt Nam sẽ phải đối mặt với áp lực từ các bên, đặc biệt là phương Tây, nếu thỏa thuận Trump-Putin bị coi là bất công.
2. Nguy cơ mất cân bằng trong chính sách đối ngoại
Nếu không khéo léo, Việt Nam có thể bị kéo vào các phe phái địa chính trị đối đầu, làm tổn hại chiến lược đối ngoại độc lập của mình.
Hà Nội cần làm gì?
Nếu hội nghị Trump-Putin thực sự diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam cần:
1. Giữ vững lập trường trung lập
Khẳng định rằng Việt Nam không đứng về bất kỳ bên nào và chỉ đóng vai trò hỗ trợ hòa giải.
2. Kêu gọi sự tham gia của Ukraine
Bảo đảm rằng Ukraine có tiếng nói trong các cuộc đàm phán, tránh tái diễn sai lầm như Hiệp ước Munich.
3. Tăng cường tham vấn với cộng đồng quốc tế
Hợp tác chặt chẽ với Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế để bảo đảm hội nghị diễn ra minh bạch và công bằng.
Cơ hội và thử thách
Hà Nội có tiềm năng trở thành địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin, nhưng đây không chỉ là cơ hội mà còn là một thử thách lớn đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam.
Nếu không được quản lý cẩn thận, sự kiện này có thể làm tổn hại đến hình ảnh của Việt Nam như một quốc gia yêu chuộng hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế.
Trong bối cảnh lịch sử và chính trị hiện tại, Việt Nam cần khéo léo tận dụng cơ hội này để thúc đẩy hòa bình mà không hy sinh nguyên tắc và lợi ích quốc gia.
Hà Nội không chỉ là nơi gặp gỡ của các nhà lãnh đạo thế giới mà còn phải trở thành biểu tượng cho những giá trị hòa bình và công bằng mà cả nhân loại hướng tới.
Liệu Đảng Cộng sản Việt Nam có thể?
No comments:
Post a Comment