ĐỐI THOẠI

Trump sa thải tướng hàng đầu của Mỹ trong cuộc cải tổ chưa từng có tại Lầu Năm Góc
Reuters
23/02/2025
VOA

Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, Tướng CQ Brown phát biểu trong cuộc họp báo ngày 1/4/2024 tại Lầu Năm Góc ở Washington.

Xem bình luận (117)

Tổng thống Donald Trump đã sa thải chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Không quân C.Q. Brown, cũng như đuổi việc 5 đô đốc và tướng lĩnh khác trong một cuộc cải tổ chưa từng có đối với ban lãnh đạo quân đội Hoa Kỳ.

Ông Trump cho biết trong một bài đăng trên Truth Social hôm 21/2 rằng ông sẽ đề cử cựu Trung tướng Dan "Razin" Caine để kế nhiệm ông Brown, phá vỡ truyền thống khi lần đầu tiên đưa một người đã nghỉ hưu trở thành sĩ quan quân đội hàng đầu.

Lầu Năm Góc cho biết rằng Tổng thống Trump cũng sẽ thay thế người đứng đầu Hải quân Hoa Kỳ, một vị trí do Đô đốc Lisa Franchetti, người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo một lực lượng quân sự, cũng như phó tham mưu trưởng không quân. Ông Trump cũng sẽ cách chức các cố vấn quân pháp cho Lục quân, Hải quân và Không quân, những vị trí quan trọng đảm bảo thực thi công lý trong quân đội.

Quyết định của ông Trump đã mở ra một giai đoạn biến động tại Lầu Năm Góc, nơi đã chuẩn bị cho việc sa thải hàng loạt nhân viên dân sự, một cuộc đại tu ngân sách mạnh mẽ và sự thay đổi trong việc triển khai quân đội theo chính sách đối ngoại Nước Mỹ trên hết mới của ông Trump.

Trong khi ban lãnh đạo dân sự của Lầu Năm Góc thay đổi từ chính quyền này sang chính quyền khác, các thành viên mặc đồng phục của lực lượng vũ trang Hoa Kỳ được cho là phi chính trị, thực hiện các chính sách của cả chính quyền đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa.

Tướng Brown, sĩ quan da đen thứ hai trở thành cố vấn quân sự hàng đầu của tổng thống, đang phục vụ nhiệm kỳ bốn năm dự kiến kết thúc vào tháng 9/2027.

Một quan chức Hoa Kỳ cho biết tướng Brown đã bị cách chức ngay lập tức, trước khi Thượng viện xác nhận người kế nhiệm ông.

Vào tháng 11, Reuters là hãng đầu tiên đưa tin rằng chính quyền Trump sắp tới đã lên kế hoạch cải tổ toàn diện các quan chức cấp cao, bao gồm cả việc sa thải ông Brown.

Các nhà lập pháp Dân chủ đã lên án quyết định của ông Trump, một đảng viên Cộng hòa.

"Việc sa thải các nhà lãnh đạo mặc đồng phục như một loại thử nghiệm lòng trung thành chính trị, hoặc vì những lý do liên quan đến sự đa dạng và giới tính mà không liên quan gì đến năng lực, làm xói mòn lòng tin và tính chuyên nghiệp mà các quân nhân của chúng ta cần có để hoàn thành nhiệm vụ của họ", Thượng nghị sĩ Jack Reed đại diện tiểu bang Rhode Island, đảng một viên Dân chủ hàng đầu trong Ủy ban Quân vụ Thượng viện, nói.

Dân biểu Seth Moulton, một đảng viên Dân chủ đại diện tiểu bang Massachusetts, cho rằng các vụ sa thải là "phản Mỹ, phản quốc và nguy hiểm cho quân đội và an ninh quốc gia của chúng ta".

"Đây là định nghĩa về việc chính trị hóa quân đội của chúng ta", ông nói.

Tướng da đen

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm ngoái, ông Trump đã nói về việc sa thải các tướng lĩnh "thức tỉnh" [cảnh giác về các vấn đề chính trị - xã hội đương thời] và những người chịu trách nhiệm cho cuộc rút quân đầy rắc rối năm 2021 khỏi Afghanistan. Nhưng hôm 21/2, Tổng thống Trump đã không giải thích quyết định thay thế tướng Brown của mình.

"Tôi muốn cảm ơn Tướng Charles 'CQ' Brown vì hơn 40 năm phục vụ đất nước chúng ta, bao gồm cả chức Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân hiện tại. Ông ấy là một quý ông lịch thiệp và là một nhà lãnh đạo xuất chúng, và tôi mong ông ấy và gia đình có một tương lai tươi sáng", ông Trump viết.

Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã từng hoài nghi về ông Brown trước khi nắm quyền lãnh đạo Lầu Năm Góc với chương trình nghị sự rộng lớn bao gồm việc loại bỏ các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập trong quân đội.

Trong cuốn sách gần đây nhất của mình, ông Hegseth, từng là người dẫn chương trình của Fox News và cựu quân nhân, đã đặt câu hỏi liệu ông Brown có được nhận vào vị trí này nếu ông không phải là người da đen hay không.

"Có phải vì màu da của ông ấy không? Hay vì kỹ năng của ông ấy? Chúng ta sẽ không bao giờ biết, nhưng luôn nghi ngờ – điều này có vẻ không công bằng với CQ. Nhưng vì ông ấy đã biến vấn đề chủng tộc thành một trong những danh thiếp lớn nhất của mình, nên vấn đề này thực sự không quan trọng lắm", ông Hegseth viết trong cuốn sách "The War on Warriors: Behind the Betrayal of the Men Who Keep Us Free" xuất bản năm 2024.

Tướng Brown, một cựu phi công chiến đấu từng chỉ huy ở Trung Đông và Châu Á, đã kể lại việc trải qua sự phân biệt đối xử trong quân đội trong một video đầy cảm xúc được đăng trực tuyến sau vụ George Floyd bị giết năm 2020, vốn đã châm ngòi cho các cuộc biểu tình trên toàn quốc đòi công lý cho chủng tộc.

Ông Brown đang trong chuyến công du chính thức khi ông Trump đưa ra thông báo sa thải. Vài giờ trước thông báo của ông Trump, tài khoản X chính thức của tướng Brown đã đăng tải hình ảnh ông gặp gỡ quân đội tại biên giới Hoa Kỳ với Mexico, được triển khai để ủng hộ chiến dịch trấn áp nhập cư bất hợp pháp của ông Trump.

"An ninh biên giới luôn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quê hương của chúng ta. Khi chúng ta đối mặt với những thách thức an ninh chưa từng có... chúng ta sẽ đảm bảo quân đội của mình tại biên giới có mọi thứ họ cần", ông Brown viết trong đăng tải.

Người phát ngôn của tướng Brown đã không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận.

Các lãnh đạo nữ bị sa thải

Bà Franchetti là người phụ nữ đầu tiên chỉ huy Hải quân Hoa Kỳ.

Việc Tổng thống khi đó là Joe Biden đề cử bà vào chức vụ này đã là một bất ngờ. Nhiều quan chức Lầu Năm Góc đã cho rằng đề cử sẽ được trao cho Đô đốc Samuel Paparo, người khi đó chỉ huy hải quân ở Thái Bình Dương. Thay vào đó, ông Paparo được thăng chức để chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của quân đội Hoa Kỳ.

Vào ngày đầu tiên nhậm chức, ông Trump đã sa thải Đô đốc Linda Fagan khỏi vị trí chỉ huy Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ. Bà là nữ chỉ huy đầu tiên của lực lượng này.

Tháng trước, Lầu Năm Góc dưới thời ông Trump đã chỉ trích Mark Milley, một vị tướng Lục quân đã nghỉ hưu và là cựu chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, bằng cách thu hồi việc bảo vệ an ninh cá nhân và quyền tiếp cận an ninh của ông. Lầu Năm Góc cũng gỡ bỏ chân dung của ông khỏi các bức tường của Bộ Quốc phòng.

Ông Milley, người từng là sĩ quan quân đội hàng đầu của Hoa Kỳ trong một khoảng thời gian thuộc nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Trump, đã trở thành người chỉ trích ông nhiều nhất sau khi nghỉ hưu với tư cách là tướng bốn sao vào năm 2023 trong chính quyền của ông Biden và đã phải đối mặt với các mối đe dọa bị ám sát.

Không rõ chính quyền ông Trump sẽ chọn ai để trở thành các cố vấn quân pháp mới cho Lục quân, Hải quân và Không quân. Trong cuốn sách xuất bản năm 2024, ông Hegseth đã chỉ trích gay gắt các luật sư quân sự, nói rằng hầu hết họ "dành nhiều thời gian để truy tố quân đội của chúng ta hơn là bắt giữ những kẻ xấu".