ĐỐI THOẠI

Tổng thống Mỹ gia tăng sức ép, đòi "thu hồi" số tiền viện trợ cho Ukraina
Minh Anh
Đăng ngày: 23/02/2025 - 10:49
RFI

Vào lúc chiến tranh Ukraina sắp bước vào năm thứ tư, hôm qua, 22/02/2025, tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa khẳng định ông muốn « thu hồi » số tiền viện trợ cho Ukraina từ đầu cuộc chiến xâm lược do Nga phát động. Chính quyền Trump muốn có doanh thu từ nguồn tài nguyên của Ukraina nhưng lại không có bất kỳ bảo đảm an ninh nào theo như mong muốn từ Kiev.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ, CPAC, tại Oxon Hill, bang Maryland, Mỹ, ngày 22/02/2025. AP - Jose Luis Magana

Tại hội nghị hàng năm, có quy mô lớn, của phe bảo thủ Mỹ, chủ nhân Nhà Trắng một lần nữa nhắc lại Mỹ muốn có « đất hiếm và dầu hỏa, bất kỳ thứ gì mà chúng ta có thể có được », rằng Ukraina « phải trả lại cho Mỹ thứ gì đó tương đương với số tiền mà chúng ta đã đầu tư ».

Tổng thống Trump từ nhiều tuần qua yêu cầu một số tiền tương đương với 500 tỷ đô la khai thác đất hiếm để bồi thường cho những khoản viện trợ của Mỹ giúp Ukraina đối phó với cuộc chiến xâm lược của Nga. Kiev đánh giá « khó thể chấp nhận » những điều khoản như vậy.

Theo dự thảo thỏa thuận sửa đổi do Washington đề xuất mà báo Mỹ New York Times tham khảo được, chính quyền Donald Trump đã đưa ra nhiều điều khoản còn khắt khe hơn so với bản dự thảo ban đầu. Hoa Kỳ yêu cầu Ukraina từ bỏ một nửa doanh thu từ khai thác tài nguyên thiên nhiên, bao gồm khoáng sản, khí đốt và dầu mỏ cũng như thu nhập từ hoạt động cảng biển hay cơ sở hạ tầng khác. Trong khi đây lại là những khoản tiền mà Ukraina có thể dùng để đầu tư cho ngành công nghiệp quân sự và quốc phòng cũng như để tái thiết đất nước.

Tài liệu do Mỹ đề xuất còn nêu rõ doanh thu từ các nguồn tài nguyên của Ukraina sẽ được chuyển vào một quỹ do Mỹ quản lý hoàn toàn và đề nghị Ukraina nên đóng góp vào quỹ cho đến khi đạt được 500 tỷ đô la - số tiền mà ông Trump yêu cầu để đổi lấy viện trợ từ Mỹ. Báo New York Times đánh giá yêu cầu này vượt quá khả năng của Ukraina khi doanh thu thực tế của nước này trong năm 2024 chỉ ở mức 1,1 tỷ đô la. Và số tiền ông Trump yêu cầu cao gấp 4 lần so với mức viện trợ mà Mỹ cam kết cho Ukraina cho đến hiện tại.

Theo một nguồn thạo tin từ Ukraina, được AFP dẫn lại, tổng thống Ukraina Zelensky « chưa thể » ký kết thỏa thuận quặng mỏ với Hoa Kỳ khi cáo buộc chính quyền Trump « muốn rút ruột » Ukraina đến 500 tỷ đô la. Chính quyền Kiev khẳng định đã đề xuất « những sửa đổi và mang tính xây dựng » cho dự thảo thỏa thuận mà tổng thống Zelensky hiểu rõ là mang tính « thiết yếu » cho an ninh đất nước.