ĐỐI THOẠI

Phản công của Ukraina gây thất vọng, NATO bất đồng nội bộ về yểm trợ cho Kiev
Thanh Phương
Đăng ngày: 29/11/2023 - 13:31
RFI

Ukraina đang bước vào một mùa đông giá rét, thời gian mà quân Nga được cho là sẽ oanh kích ồ ạt vào các cơ sở hạ tầng năng lượng để làm suy yếu thêm đối phương, vào lúc mà chiến dịch phản công của quân Ukraina có vẻ như đang “dậm chân tại chỗ”.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg (T) nói chuyện với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky trước cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng NATO, tại Bruxelles, Bỉ, ngày 11/10/2023. © AP

Tình hình này đang gây chia rẽ trong nội bộ các nước thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO về việc có nên tiếp tục yểm trợ Ukraina trong cuộc chiến chống quân xâm lược Nga hay không, trong bối cảnh mà ngay chính Hoa Kỳ cũng bắt đầu có vẻ như không còn hết mình với Kiev. 

Trong cuộc họp các ngoại trưởng của NATO tại Bruxelles hôm qua, 28/11/2023, tổng thư ký Jens Stoltenberg đã bày tỏ tin tưởng là Washington sẽ tiếp tục yểm trợ quân sự cho Ukraina. Vấn đề là từ nhiều tuần qua, viện trợ của Mỹ cho Ukraina đã bị chặn lại ở Quốc Hội do một số dân biểu đảng Cộng Hòa không muốn đóng góp thêm cho cuộc chiến Ukraina. Cho tới nay, Hoa Kỳ đã viện trợ tổng cộng 70 tỷ đôla cho Kiev, trong đó có 40 tỷ đôla viện trợ quân sự. Đối với các dân biểu nói trên, viện trợ cho Ukraina nay không phải là ưu tiên, mà bây giờ Washington nên tập trung giúp đỡ Israel để chống lực lượng Hamas ở Gaza.

Hôm qua, tại Bruxelles, ngoại trưởng của một số nước viên NATO như Mỹ, Pháp, Latvia đều hứa sẽ không bỏ rơi Ukraina  và sẽ tiếp tục yểm trợ Kiev về lâu dài vì “không thể nào để cho Nga chiến thắng”. Lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu Josep Borrell, khi họp báo chung với đồng nhiệm Ukraina Dmytro Kuleba, thì nhấn mạnh đến những thành công của hải quân Ukraina tại vùng Hắc Hải, đã giải phóng được một phần lãnh thổ khỏi sự chiếm đóng của Nga. Trước đó, hôm thứ hai, tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã khẳng định, tuy tình hình trên chiến trường rất “khó khăn”, lực lượng Kiev tiếp tục “gây những tổn thất nặng nề” cho quân Nga.

Trước cuộc họp Hội đồng Ukraina - NATO hôm nay tại Bruxelles, ngoại trưởng Kuleba cũng đã tuyên bố Ukraina sẽ “không lùi bước”, vì đó là vấn đề an ninh cho chính nước này và cho toàn bộ Liên minh Bắc Đại Tây Dương. 

Nhiều nước châu Âu bày tỏ nghi ngại đối với viện trợ cho Ukraina

Nhưng ngay tại châu Âu, nhiều nước nay cũng không muốn bỏ thêm tiền cho chiến tranh Ukraina, nhất là vì Liên Hiệp Châu Âu cho tới nay đã viện trợ tổng cộng 100 tỷ đôla cho Kiev. Khoản viện trợ 20 tỷ euro theo gợi ý của ông Josep Borrell đang bị gác lại, còn đề xuất của chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen thông qua ngân sách tổng cộng 50 tỷ euro không chắc là sẽ được đáp ứng. 

Thái độ mệt mỏi, nghi ngại của những nước đó có thể sẽ càng tăng thêm khi họ thấy trên chiến trường Ukraina, quân Nga đang phản công mạnh mẽ, nhất là đang gia tăng tấn công nhằm chiếm lại thành phố công nghiệp Avdiivka ở vùng Donetsk.

Vấn đề là quốc tế khó mà có thể yểm trợ lâu dài cho một cuộc chiến mà không ai có thể biết được hồi kết sẽ ra sao. Kiev thì vẫn giữ nguyên mục tiêu giành lại toàn bộ các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, kể cả vùng Crimée bị Nga sáp nhập vào năm 2014. Với tương quan lực lượng như hiện nay, rõ ràng đó là điều không tưởng. Nhưng trả lời báo chí hôm nay, ngoại trưởng Kuleba vẫn dứt khoát không chấp nhận đề xuất của một số người là Ukraina nên từ bỏ một phần lãnh thổ để được thâu nhận vào NATO và được bảo đảm lâu dài về an ninh. Khả năng Kiev chấp nhận ngồi vào bàn hòa đàm với Matxcơva thì hầu như không có, nhất là vì vào năm ngoài, tổng thống Volodymyr Zelensky đã ký sắc lệnh nghiêm cấm mọi cuộc thương lượng với Nga khi nào mà tổng thống Vladimir Putin vẫn còn nắm quyền.