Lê Học Lãnh Vân - Giá áo túi cơmdimanche 19 janvier 2025
Thuymy
“Phong trần mài một lưỡi gươm
Những phường giá áo túi cơm sá gì”
Dù cảm được nghĩa “giá áo túi cơm” chỉ người rất tầm thường, vô tích sự, nhưng lại hiểu là người mặc áo rách (vá) xách túi ăn xin (cơm)! Sắp vào trung học mới hiểu giá áo túi cơm chỉ người không có giá trị trong xã hội, mặc quần áo thì có khác gì cái “giá” treo áo vào, ăn cơm thì khác gì cái “túi” bỏ cơm vô chứ không có đầu óc gì hết.
Đêm nay trời lạnh khó ngủ, nhớ tiếng chị hàng xóm ru con hơn sáu mươi năm trước. Bây giờ, thấy các đại quan đứng trước tòa, nhất là các vị tham nhũng, ăn hối lộ, bị lôi ra tòa thì tác phong thật thảm hại. Tác phong ấy ngược với hình ảnh thời mấy ổng “miệng nhà quan có gang có thép”, sự tương phản ấy minh họa rõ ràng hơn ý nghĩa thành ngữ “giá áo túi cơm”.
Nghèo mặc quần áo rách, xách túi xin ăn. Nhưng nghèo mà sạch chưa chắc là “giá áo túi cơm”, vì có thể chỉ do thiếu năng lực kiếm tiền hay thiếu may mắn chứ không gian tham. Trí thức tận tụy với cộng đồng, chẳng may bị thời cuộc xô vào trại cải tạo năm sáu năm, ra trại không có cháo mà ăn, trí thức đó người hiểu biết ai dám coi rẻ? Bởi vì họ chỉ "giá áo túi cơm" ở lớp sơn ngoài còn thân trong là gỗ quý.
Kẻ nhờ quan hệ luồn lách mà ăn trên ngồi trước, vênh váo dạy dân đạo làm người, hống hách đe nẹt dân, hôm sau lòi ra đạo đức tha hóa, há mồm ăn bẩn của dân, khí tiết bệ rạc, kẻ ấy “giá áo túi cơm” tới tận trong cốt tủy, thân trong là củi mục!
Lại rất buồn, sao giá áo túi cơm quá nhiều trên chánh điện? Ngẫm mà coi, con số bị lôi ra tòa so với ở nước khác đã là quá khủng rồi, nhưng trong số chưa bị lôi ra, có bao nhiều phần trăm đáng bị?
Lại ngẫm, trong Truyện Kiều, “những phường giá áo túi cơm” gồm có
“Trước là Bạc Hạnh, Bạc Bà
Bên là Ưng Khuyển bên là Sở Khanh
Tú Bà cùng Mã Giám Sinh”
Đó là những kẻ lưu manh, kiếm ăn không lương thiện, thuộc tầng lớp thấp của xã hội.
Nếu đám người này trèo cao ngồi trên đầu nguyên khí quốc gia mấy chục năm trời thì người tài trong bộ máy làm sao hoạt động hữu hiệu? Thì dân chúng nào, quốc gia nào gánh nổi gánh nặng đó?
Nhiều người ca tụng phong trào nhóm lò đốt củi. Nhóm được lò, đốt được củi đúng là thành quả vĩ đại, nó góp công lớn đả phá tệ ngu muội sùng bái quan chức nhà nước cao cấp vì có không ít củi từ hàng ngũ đó. Tuy nhiên người dân vẫn cảm nhận tốc độ củi mục được tạo ra nhanh hơn củi bị đưa vào lò nhiều lần.
Cho nên tiếp theo thành quả lớn đốt lò, cần có dự án lớn sửa sang cấu trúc thích hợp để phát triển đất nước. Một trong những mục tiêu cột mốc hướng về là phải hạn chế tham nhũng tới mức chấp nhận được, tức phải làm sạch chánh điện và không để “giá áo túi cơm” bò vào nơi làm việc của nguyên khí. Việc tinh giản bộ máy là bước đi đúng đắn, được sự ủng hộ của rộng rãi dân chúng, đã bắt đầu được tiến hành ở bộ phận truyền hình. Mong rằng việc tinh giản được tiến hành đều khắp ở những nơi khác.
Tham nhũng là ăn cắp tiền của dân. Đòi và ăn hối lộ là ăn cướp của dân. Dân là nạn nhân và kẻ thủ ác thuộc thành phần có quyền lực. Biết nhà chức trách có trách nhiệm trừ tham nhũng, nhưng thiển nghĩ nếu nạn nhân – dân chúng có vai trò thực sự thì công cuộc chống tham nhũng hiệu quả hơn rất nhiều. Cùng với tinh giản biên chế, nếu nạn nhân có vai trò thông qua các tổ chức dân sự đại diện cho họ và có thực quyền hoạt động, thông qua báo chí... thì hy vọng tỉ lệ tham nhũng trong nhà chức trách giảm nhiều và bền vững! Nên chăng đây là bước cần làm tiếp theo?
Đường sá kẹt tới mức tắc ở các thành phố lớn là hậu quả của nghị định 168. Trong khi có người tính toán rằng thiệt hại như thế này có thể lên tới 5 – 7 tỉ đô la một năm, bài viết này lại nhìn sự việc như một bài học rất có lợi nếu thực tâm muốn tiến về “kỷ nguyên mới”. Đây là bài học tổng hợp. Về lập kế hoạch kín kẽ. Về quản lý dự án sát sao. Về nhân sự: tuyển, đào tạo và dùng người có năng lực, đạo đức. Về giá trị cốt lõi: tôn trọng dân, chỉnh đốn cấu trúc sao cho sự tôn trọng dân được thể hiện bằng việc dân có thực quyền, có thể bãi miễn người có trách nhiệm, có thể thực thi quyền làm chủ xã hội trên những quyết định chiến lược...
Với những phát biểu về tầm nhìn và điểm nghẽn của quốc gia, ông Tô Lâm đang được sự đồng thuận từ nhiều người. Mong sao sắp tới việc triển khai thực những dự án cải tổ lớn làm nức lòng người dân hơn, đẩy mạnh hơn hy vọng của họ, loại bỏ khỏi hàng ngũ có trách nhiệm “những kẻ “giá áo túi cơm”, mời gọi được nhiều nhân tài có lòng cùng góp sức.
LÊ HỌC LÃNH VÂN 18.01.2025
No comments:
Post a Comment