Saturday, May 27, 2023

Vì sao TT Nga Vladimir Putin rất muốn Recep Erdogan tái đắc cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ?
Trọng Nghĩa
Đăng ngày: 26/05/2023 - 15:28
RFI

Vòng hai cuộc bầu cử tổng thống ở Thổ Nhĩ Kỳ ngày 28/05/2023 sẽ là là cuộc đối đầu giữa tổng thống mãn nhiệm Recep Erdogan với đối thủ Kemal Kiliçdaroglu, với khả năng ông Erdogan tái đắc cử rất cao. Kết quả đó có thể khiến phương Tây thất vọng, nhưng chắc chắn sẽ được tổng thống Nga Vladimir Putin hoan ngênh.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (P) và đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tại một sự kiện ở Astana, Kazakhstan, ngày 13/10/2022. via REUTERS - SPUTNIK

Lý do rất dễ hiểu: Từ Ukraina đến Syria, từ mở rộng NATO đến xuất khẩu khí đốt của Nga, kết quả bầu cử tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có ý nghĩa to lớn đối với một loạt các vấn đề thiết yếu của Matxcơva.

Theo hãng tin Pháp AFP, trong bối cảnh nước Nga đang bị phương Tây cô lập vì xâm lược Ukraina, tổng thống Putin rất cần đồng minh, và ông Erdogan là một lãnh đạo mà tổng thống Nga có thể dựa vào phần nào, nhất là khi giữa hai bên đã có đã có một mối quan hệ cá nhân mật thiết và Thổ Nhĩ Kỳ là nước có quân đội lớn thứ hai trong khối NATO, khối quân sự hiện đang đặt Nga trong tầm nhắm.

Với ông Erdogan tiếp tục cầm quyền tại Ankara, Matxcơva sẽ cảm thấy yên tâm hơn, vì nếu đối thủ của Erdogan là Kiliçdaroglu chiến thắng, điều đó có thể khuấy động bang giao Nga-Thổ Nhĩ Kỳ, với việc Ankara có thể sưởi ấm lại quan hệ với NATO, vốn đã lâm vào tình trạng căng thẳng, đặc biệt là kể từ khi Ankara mua hệ thống phòng không S-400 của Nga dưới thời ông Erdogan.

Phải nói là quan hệ giữa Putin và Erdogan không phải lúc nào cũng tốt đẹp. Năm 2015, khi Ankara bắn hạ một máy bay ném bom Nga ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, ông Putin đã lên án một hành động "đâm sau lưng". Thế nhưng không đầy một năm sau, khi ông Erdogan thoát được một mưu toan đảo chính, tổng thống Nga lại là nhà lãnh đạo đầu tiên gọi điện cho ông để bày tỏ sự ủng hộ.

Theo ghi nhận của AFP, tính chất độc đoán mà hai lãnh đạo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cùng chia sẻ đã là nhân tố khiến hai người xích lại gần nhau, một xu hướng được nuôi dưỡng thêm bằng những căng thẳng ngày càng tăng với phương Tây.

AFP đã trích lời Arkadi Dubnov, một nhà khoa học chính trị độc lập của Nga, lưu ý rằng: “Họ cực kỳ giống nhau về tâm lý chính trị, phong cách và mối quan hệ với thế giới bên ngoài”, cũng như đều có quan điểm “ thực sự khinh thường các giá trị tự do của phương Tây”.

Đối với tổng thống Nga, quan hệ với ông Erdogan ngày nay càng có giá trị hơn vì ông Putin đã bị cô lập rất nhiều kể từ ngày ra lệnh tấn công vào Ukraina.

Ngay cả khi vẫn cung cấp drone cho Kiev, Ankara cũng từ chối tham gia các biện pháp trừng phạt chống lại Matxcơva, điều đã cho phép Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò trung gian, mà nổi bật nhất là trong thỏa thuận cho phép xuất khẩu ngũ cốc Nga và Ukraina qua ngã Biển Đen.

Ankara cũng đang tận dụng sự cô lập của Matxcơva bằng cách thu hút đầu tư và mua khí đốt với giá cực rẻ. Về phần mình, Nga cũng hưởng lợi nhờ việc dùng Thổ Nhĩ Kỳ làm cửa nhập khẩu hàng hóa, vốn đã trở nên phức tạp các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Cho đến nay, về cuộc bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, về mặt chính thức điện Kremlin không chọn phe. Thế nhưng, tháng Tư vừa qua, nhân lễ khánh thành nhà máy điện hạt nhân do Matxcơva xây dựng ở Thổ Nhĩ Kỳ ngay vào lúc diễn ra chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Putin đã dành cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ những lời khen ngợi hết lời, ca ngợi tất cả những gì ông Erdogan "đã làm cho đất nước Thổ Nhĩ Kỳ”. 

No comments:

Post a Comment