Friday, April 18, 2025

Nguyễn Thanh Lợi - "Nhốt" Sài Gòn vô phường : Chẳng thà không đặt còn hơn
vendredi 18 avril 2025
Thuymy


Cù Mai Công : Đó là ý kiến của một vị thầy, một nhà nghiên cứu uyên thâm, nghiêm cẩn về Sài Gòn – Gia Định xưa là Nguyễn Thanh Lợi. Xin phép thầy được chia sẻ bài viết.

ĐỊA DANH SÀI GÒN

Sài Gòn có tên trong lịch sử từ năm 1674, với tên gọi lũy Sài Gòn. Rồi sau này là xứ Sài Gòn (huyện Tân Bình), một vùng rộng lớn hơn cả TPHCM bây giờ. Có lúc là tỉnh, thủ đô, là Hòn Ngọc Viễn Đông.

Danh xưng Sài Gòn cả thế giới đều biết, dù không còn là tên đơn vị hành chính từ sau năm 1975, nhưng không vì thế mà mất đi tên tuổi của nó với tất cả lòng tự hào.

Với tầm vóc như vậy thì không thể "nhốt" nó trong một đơn vị hành chính cấp phường, như quận 1 dự kiến đặt tên, dưới danh nghĩa là "bảo tồn" địa danh lịch sử. Chẳng thà không đặt còn hơn.

Danh xưng luôn đi kèm theo tên gọi phù hợp. Làm như vậy khác thể nào xúc phạm đến lòng tự hào, không chỉ của người Sài Gòn, mà còn của những ai gắn bó với vùng đất này. Chỉ giữ tên gọi hành chính mà không đi kèm với địa giới phù hợp của nó là sự kệch cỡm, khôi hài.

Vài chục thành phố, thị xã ở Việt Nam cũng sẽ "biến mất" theo kiểu này. Đó là hệ quả của việc bỏ một cấp hành chính quan trọng (cấp huyện) đã tồn tại hàng ngàn năm lịch sử, và thế giới hiện vẫn đang áp dụng, mà không nghiên cứu những tác động của nó. Lúng túng ngay trong việc đẻ ra các "đặc khu" ở các huyện đảo cũng vì vậy.

Quận 1 cũng không thể có tư cách để đại diện cho "phường Sài Gòn", bởi Sài Gòn đâu chỉ là quận 1, dù ở vị trí trung tâm.

Cũng đừng nên đặt những phường Chợ Lớn, phường Gia Định, phường Tân Bình, phường Gò Vấp... hay ở các tỉnh thành khác cũng vậy (Nha Trang, Hội An, Bến Tre, Long Xuyên...).

Có nhiều cách để bảo tồn địa danh, như trong giáo dục, nghiên cứu, làm từ điển địa danh, du lịch... chứ không nhất thiết áp dụng một cách máy móc, gây phản cảm!”

NGUYỄN THANH LỢI 17.04.2025


No comments:

Post a Comment