Góp ý với lãnh đạo đảng CSVN về việc chuẩn bị Đại hội đảng 14Nguyễn Đình Cống
24-9-2024
Tiengdan
Mỗi lần đảng Cộng sản Việt nam họp đại hội (ĐH), có hai việc quan trọng cần chuẩn bị là nhân sự và văn kiện. Tôi xin góp vài ý kiến về hai việc này khi đảng chuẩn bị cho ĐH 14 sắp tới.
1. Tình hình nhân sự
Liên quan đến nhân sự, đặc biệt là ở cấp chiến lược, Đảng đã có nhiều văn bản về đường lối, tiêu chuẩn và quy hoạch cán bộ. Tuy rằng văn bản nào cũng ghi là chỉ thị, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương hoặc của Bộ Chính trị, nhưng thực chất đều chỉ là viết theo ý kiến của một người, là Tổng Bí thư.
Đó là những văn bản dài dòng. Khi tách ra từng câu để xem xét thì câu nào cũng hay, cũng có ý nghĩa, nhưng ghép chung lại trong từng đoạn và trong toàn bộ thì mới thấy lộ ra những lời văn sáo rỗng và gán ghép khập khiểng, chứa đựng một số điều phản dân chủ, phản tiến bộ, phản khoa học, như tôi đã có lần nhận xét trong bài viết “Phản biện đường lối cán bộ cộng sản”, đăng trên trang Tiếng Dân ngày 25-12-2018.
Chính những điều phản dân chủ, phản tiến bộ và phản khoa học ấy đã dẫn đến hai vấn đề nghiêm trọng. Thứ nhất, Đại hội 13 đã “vô cùng sáng suốt” bầu ra được mười mấy vị “tinh hoa” hạng nhất vào Bộ Chính trị và 200 vị “tinh hoa” hạng hai vào Ban chấp hành trung ương (BCHTW), nhưng mới qua nửa nhiệm kỳ đã có 5 vị trong Bộ Chính trị và vài chục vị trong BCHTW bị tước bỏ mọi chức vụ! Các vị “tinh hoa” này đã phải “nhập kho” hoặc sớm về vườn “làm người tử tế”, bởi đó là những “tinh hoa dỏm”, là những tên trộm cắp trá hình, trong đó có những “cặp đôi hoàn hảo” gồm Bí thư Tỉnh ủy và Chủ tịch UBND tỉnh, khoác tay nhau vào tù.
Thứ hai, lãnh đạo đảng đã rất lúng túng, phải làm liều, làm trái những quy định do chính họ ban hành. Một số người được bầu đã vi phạm tiêu chuẩn của đảng, như bầu ông Nguyễn Phú Trọng làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ 3, trái với điều lệ Đảng; như chấp nhận cho ông Lương Tam Quang làm Bộ trưởng Công an trước rồi mới bầu vào Bộ Chính trị sau; hay như cả dân tộc Việt Nam mà để chọn một chủ tịch nước thay cho ông Tô Lâm, chỉ được giới hạn trong 3 người.
Tất cả những sai lầm về quy hoạch, đề bạt cán bộ cấp chiến lược phải quy cho Trưởng Tiểu ban Nhân sự của ĐH 13 là ông Nguyễn Phú Trọng. Nhưng ông đã qua đời, đành xí xóa trách nhiệm của ông, hãy để cho linh hồn ông được tạm an nghỉ nơi cõi vĩnh hằng và sẽ được vào vòng luân hồi.
2. Về văn kiện
Văn kiện quan trọng nhất là báo cáo chính trị. Tôi đã xem lại 12 báo cáo, từ ĐH lần hai (Năm 1951: ĐH đổi tên đảng Cộng sản Đông dương thành đảng Lao động Việt Nam) cho đến ĐH 13, năm 2021. Mỗi báo cáo được viết theo một kiểu khác nhau, nhưng tóm lại gồm hai phần chính. Một là, đánh giá tình hình thực tế; hai là vạch ra những mục tiêu, nhiệm vụ về phát triển mọi mặt.
Trừ báo cáo ở ĐH 2, phần một được viết thành nhiều mục, còn lại ở các ĐH khác, được viết trong một mục theo dàn ý sau.
a) Điểm qua tình hình thế giới và trong nước;
b) Những thành tích đạt được về mọi mặt. Tuy thành tích là cơ bản, nhưng vẫn còn phạm một số thiếu sót và sai lầm;
c) Một số nguyên nhân về thành tích và thiếu sót;
d) Một số bài học kinh nghiệm.
Riêng bài học kinh nghiệm, tôi có nhận xét là chưa có gì sắc sảo, hình như chỉ viết ra cho đủ đề mục.
ĐH 6 và ĐH 9 có 4 bài, ĐH 7 có 5 bài, ĐH 8 có 6 bài. Từ ĐH 10 đến ĐH 13, mỗi báo cáo có đúng 5 bài, nhưng nội dung các kinh nghiệm hình như không được đúc kết từ hoạt động thực tế, mà là do lập luận bằng lý thuyết và con số 5 bài hình như là chuẩn mực cần có.
Quan trọng là phần hai. Nó là chỉ tiêu, là kế hoạch, là mơ ước muốn đạt được. Trừ báo cáo ở ĐH 7, phần hai chỉ được viết trong một mục lớn, còn ở những ĐH khác nó được viết thành nhiều mục như kinh tế, văn hóa giáo dục, y tế, sự làm chủ của nhân dân, vai trò của chính quyền, xây dựng và chỉnh đốn đảng.
Để có những mơ ước, những kế hoạch tốt thì phải dựa vào sự đánh giá đúng sự thật trong phần một, được xem như tiên đề. Thế nhưng trừ báo cáo ở ĐH 6, có viết: “Thái độ của đảng ta trong việc đánh giá tình hình là nhìn thẳng váo sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật”; thì ở nhiều báo cáo khác, nó chỉ được viết ra một phần của sự thật; đó là phần thành tích, còn phần thiếu sót và sai lầm chỉ viết qua loa.
“Một phần của bánh mì vẫn là bánh mì, nhưng một phần của sự thật chưa phải là sự thật”, mà có khi lại là dối trá. Khi chỉ trình bày một phần sự thật là do vô tình, vì vô minh, vì thiếu thông tin thì đó có thể chưa phải là sự thật. Nhưng một khi cố tình chỉ dùng một phần của sự thật để chứng tỏ một điều gì đó thì có thể chắc chắn rằng đó là sự dối trá.
ĐH 6 là một ĐH đặc biệt. Khi TBT Lê Duẩn còn sống, đã chỉ đạo chuẩn bị dự thảo báo cáo chính trị, nhưng sau khi ông qua đời, ông Trường Chinh đã cho bỏ dự thảo đó và tổ chức viết lại dự thảo khác.
Báo cáo chính thức tại ĐH 6, có đoạn viết: “Đại hội của chúng ta có nhiệm vụ làm hết sức mình để đáp ứng lòng mong mỏi chính đáng của đồng bào và đồng chí… Ở đại hội này chúng ta chú trọng kiểm điểm những mặt yếu kém, những sai sót… Những sai lầm nói trên là những sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương chính sách lớn, sai lầm về chỉ đạo chiến lược và tổ chức thực hiện”.
Như vậy sự ra đi của ông Lê Duẩn, ngoài việc là một tổn thất cho gia đình, cho Đảng, ở một khía cạnh nào đó thì cũng là dịp may để Đảng tổ chức được một đại hội có ý nghĩa lịch sử. Không biết, sự ra đi của ông Nguyễn Phú Trọng, ngoài việc để lại sự thương tiếc của nhiều người, liệu có tạo được chuyển biến gì không ở ĐH 14 sắp tới?
Ngoài văn kiện của ĐH 6 tôi không tìm thấy một báo cáo nào khác viết về sự cần thiết nhìn thẳng vào và nói rõ sự thật. Chính nhờ nhìn rõ được sự thật mà ĐH 6 đã đề ra được một số chủ trương đổi mới về kinh tế, đưa đất nước thoát khỏi nghèo đói và quá lạc hậu.
3. Vài ý kiến đóng góp
Kỳ họp thứ mười của Ban Chấp hành Trung ương (tháng 9-2024) đã thảo luận một số vấn đề về chuẩn bị nhân sự và văn kiện cho ĐH 14. Qua lời phát biểu của TBT Tô Lâm, thấy lóe ra một vài hy vọng về sự đổi mới tiếp theo. Phải chăng là sự đổi mới về chính trị như nhiều người mong đợi? Trước mắt thấy có đổi mới về đường lối cán bộ, mong rằng sự đổi mới đó sẽ tránh được những sai lầm về phản dân chủ, phản tiến bộ và phản khoa học.
Chỉ mới nghe ông Tô Lâm nói, thật sự chúng ta chưa biết ông ta nghĩ gì hay sẽ làm được gì. Thôi thì tạm theo phương châm “Chớ vội quá tin vào điều ông nói, hãy chờ xem việc ông làm”. Nghĩa là xin chớ nóng vội, mà hãy bình tĩnh theo dõi để hưởng ứng, cổ vũ những việc làm của ông ta dù nhỏ mà ích nước lợi dân. Trong kỳ họp lần thứ mười, đã thấy vài điều như vậy. Tiếc rằng việc đổi mới điều lệ chưa được thông qua. Phải chăng đây là điều mà phe bảo thủ đã tạm thắng.
Về đóng góp, tôi đã có suy nghĩ nhiều, chỉ tạm xin nêu ra các ý quan trọng sau, có thể dùng trong việc chuẩn bị văn kiện cũng như nhân sự:
3.1- Phải thoát khỏi vô minh bằng cách phân biệt mục đích và phương tiện
Cần phân biệt thật rõ ràng mục đích cơ bản, lâu dài và phương tiện để đạt mục đích đó. Có những thứ chúng ta cần đạt được trước, đó cũng là mục đích nhưng là mục đích trước mắt, tạm thời, về lâu dài nó chỉ là phương tiện. Chúng ta cần kiên trì mục đích cơ bản; còn phương tiện, tuy quan trọng, nhưng có thể thay đổi theo không gian, thời gian và hoàn cảnh, miễn là nó thật sự phục vụ cho mục đích.
Đảng đã vạch ra đường lối rất đúng là lãnh đạo toàn dân xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ, giàu mạnh, để đem lại tự do và hạnh phúc cho toàn dân. Ý ấy cũng được lãnh tụ Hồ Chí Minh viết trong di chúc. Trong đường lối ấy chỉ có ba từ là mục đích cơ bản. Đó là HÒA BÌNH, TỰ DO, HẠNH PHÚC. Tất cả những từ còn lại, kể cả chủ nghĩa này, chính quyền kia, đảng phái nọ cũng chỉ là phương tiện, nghĩa là có thể thay đổi.
Tôi biết trên thế giới có những vùng lãnh thổ không độc lập, không thống nhất, không giàu có mà dân vẫn được hưởng tự do, sống hòa bình, hạnh phúc. Trong những phương tiện mà nhân dân đang rất cần, là sự dân chủ hóa.
3.2- Phải nhìn thẳng vào và tìm được sự thật, tránh mọi sự tuyên truyền có tính chất ngụy biện
Trước đây tôi thấy ở những nơi quan trọng thường treo và thờ bốn chữ QUANG-MINH-CHÍNH- ĐẠI để nhắc nhở mọi người, đặc biệt là những người có quyền hành. Có giữ được Quang, Minh, Chính, Đại mới tạo dựng được lòng tin. Mà trong nhiều hoạt động của xã hội, lòng tin đóng vai trò rất quan trọng.
Khi Đảng chưa nắm được chính quyền, để lôi kéo nhân dân đi theo, cần tuyên truyền về sự tốt đẹp của chế độ mới mà đảng theo đuổi. Có lúc, khi mà dân trí còn thấp thì tuyên truyền quá lên một chút là tạm chấp nhận được. Nhưng quá lợi dụng việc này để trở thành dối trá theo kiểu tuyên truyền của phát xít Hitler (một điều dối trá mà được nói mãi sẽ trở thành sự thật) thì chỉ tự làm hại mình và hại dân.
Gần đây có vài sự thật được nhiều người quan tâm:
a) Phát biểu của em học sinh Chu Ngọc Quang Vinh (17 tuổi) về mất lòng tin vào Đảng. Cháu Quang Vinh có thể đại diện cho một số bạn trẻ biết suy nghĩ, phản biện.
b) Các bức tâm thư của ông Nguyễn Đình Bin (80 tuổi) về yêu cầu Đảng đổi mới chính trị. Ông Bin có thể đại diện cho một số cán bộ hưu trí, quan tâm đến vận mệnh đất nước.
c) Đường lối thượng sách về Dân Chủ Hóa đất nước do Đảng chủ động thực hiện từ trên xuống, do ông Nguyễn Quang A nghiên cứu và trình bày. Ông Quang A có thể đại diện cho một số trí thức yêu nước.
Đại hội 14 lần này, Đảng phải dũng cảm nhìn thẳng vào sự thật và chỉ nói thật. Đảng phải để người dân được mở miệng, phải chấp nhận quyền tự do ngôn luận của dân là một quyền chính đáng, được Hiến pháp ghi nhận.
Thay vì “bịt miệng” dân, Đảng cần tổ chức đối thoại với dân, để những trí thức phản biện như TS Nguyễn Quang A, Chu Hảo, Nguyên Ngọc, Nguyễn Trung, Đinh Hoàng Thắng, cựu tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức v.v… có cơ hội đóng góp ý kiến. Làm được như vậy, Đảng sẽ được lợi nhiều mặt, cả đối nội lẫn đối ngoại.
Ông Tô Lâm đã dám trò chuyện với trí thức Việt ở Mỹ, qua buổi tọa đàm do GS Nguyễn Thị Liên Hằng, Giám đốc Viện nghiên cứu Đông Á Weatherhead, Đại học Columbia, tổ chức hôm 23-9 vừa qua, tôi tin rằng ông sẽ dám tham gia một buổi tọa đàm như vậy với trí thức trong nước.
3.3- Phải thể hiện việc làm theo lời nói
Đảng có chủ trương đúng là xây dựng chính quyền của dân, do dân, vì dân. Nói đúng rồi, nhưng phải làm sao cho hành động đi đôi với lời nói, thì mới tạo được lòng tin của dân (Dân hầu như đã mất hết lòng tin vào đảng. Nên nhớ, không có dân, đảng sẽ khó mà tồn tại được lâu dài).
Việc quan trọng trước mắt là tổ chức được cuộc bầu cử Quốc hội thật sự dân chủ, các đại biểu Quốc hội phải do dân thật sự bầu ra (thay vì đảng cử dân bầu), lập nên một Quốc hội thật sự là cơ quan lập pháp cao nhất.
Đảng thừa biết những việc có lợi hoặc hại cho dân. Có lợi thì đó là việc thiện, dù nhỏ đến mấy cũng cố làm. Có hại là việc ác, dù nhỏ đến mấy cũng hết sức tránh xa.
Trong Hiến pháp có quy định những quyền tự do của người dân. Đảng cần xúc tiến Quốc hội sớm ban hành luật thực thi các quyền đó.
3.4- Phải đổi mới chính cương điều lệ, tổ chức
Đảng cộng sản là một đảng làm cách mạng có chính cương, điều lệ, tổ chức theo kiểu của Lê nin. Bây giờ thời thế đã thay đổi, Đảng trở thành một đảng chính trị cầm quyền. Để làm tốt nhiệm vụ, Đảng phải thay đổi nhiều thứ. Đã có đảng Hành Động Nhân Dân của Singapore được đánh giá là đảng cầm quyền thành công nhất. Tôi nghĩ rằng đảng cầm quyền Việt Nam nên và có thể học tập họ.
No comments:
Post a Comment