ĐỐI THOẠI

VNTB – Thiếu hụt nhân sự sau tinh gọn?

Kimi Yang
21.08.2025 9:16
VNThoibao

(VNTB) – Việc tinh gọn bộ máy, ít nhiều ảnh hưởng đến vấn đề nhân sự. Nhân sự không đủ đáp ứng số lượng công việc, người chịu ảnh hưởng cuối cùng, vẫn là người dân.

Theo nghị quyết của Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, toàn quốc đã giảm từ 63 xuống còn 34 tỉnh thành. Đồng thời, số đơn vị hành chính cấp xã trên toàn quốc sẽ giảm còn 3.321 xã, phường, đặc khu, theo quyết định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trong khi đó, đơn vị hành chính cấp huyện gồm thành phố, thị xã thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố, thị trấn trên toàn quốc sẽ giải thể.

Tại khoản 2 Điều 12 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 thì Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư của cơ quan, tổ chức do sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tùy từng trường hợp được tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, luân chuyển đến làm việc tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị theo yêu cầu nhiệm vụ hoặc hưởng các chế độ, chính sách đối với người nghỉ hưu, thôi việc, tinh giản biên chế theo quy định của Chính phủ.

Một số đơn vị hành chính giải thể, các cán bộ dôi dư thì một số nghỉ hưu, một số thôi việc, một số thuộc diện tinh giản biên chế theo quy định của Chính phủ. Trong khi đó, số lượng công việc vẫn không giảm đi, thậm chí, còn có thể tăng lên sau khi thực hiện sáp nhập.

Lấy một ví dụ về vấn đề này, sáp nhập ba phường: phường 1, phường 2, phường 3 của Quận ABC vào với nhau, thành một phường mới. Trước khi sáp nhập, tại các phường đều có những công việc cần phải giải quyết cho người dân. Giờ đây, cũng số lượng như vậy, nhưng quỹ công việc lại có thể tăng lên gấp 3 (giải quyết cho dân của cả 3 phường). Dầu rằng một số phường mới cũng được chia thành nhiều cơ sở, nhưng thiếu vắng nhân lực, quỹ thời gian chờ đợi cũng sẽ tăng lên khi chỉ giải quyết cho cư dân trong một phường.

Vấn đề này, trước ngày sáp nhập chính thức là 1.7.2025, đã được nêu ra trên phương tiện báo chí trong nước. Theo đó, vào trung tuần tháng 6, theo kết luận của Đoàn giám sát Uỷ ban Thường vụ Quốc hội với UBND thành phố Hải Phòng về nội dung phát triển nguồn nhân lực, thì tỉnh này khi đó đang bị mất cân đối trong phân bổ nhân lực; chính sách đãi ngộ của thành phố kém cạnh tranh hơn so với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Chính vì lẽ đó, Hải Phòng và Hải Dương sáp nhập, không gian phát triển và quy mô thị trường được mở rộng, bài toán đáp ứng tổng nhu cầu lao động của thành phố Hải Phòng mới được dự báo sẽ còn khó hơn nữa.

Trong một diễn biến tương tự, với các tỉnh ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, phản ánh của các địa phương, việc sắp xếp tổ chức bộ máy và vận hành theo mô hình 2 cấp đã bộc lộ hàng loạt khó khăn, đặc biệt ở khâu nhân sự, phân cấp, phân quyền và thủ tục hành chính.

“Trung bình mỗi xã chỉ có 2 cán bộ phụ trách lĩnh vực tài nguyên, con số này chưa đạt 1/3 so với trước đây. Nhiều xã thậm chí không có cán bộ để bố trí. Theo ông Sử, áp lực công việc lớn, cộng thêm nguy cơ rủi ro pháp lý cao khiến nhiều cán bộ e ngại, không muốn nhận nhiệm vụ ở lĩnh vực này” (ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau).

Việc tinh gọn bộ máy với chính quyền 2 cấp, có thể đem đến hiệu quả là sàng lọc được những cán bộ “ngồi chơi xơi nước”. Tuy nhiên, nói một cách bình dân, cùng một quỹ công việc và thời gian, càng đông người thì giải quyết mọi thứ sẽ nhanh hơn. Đằng này, nhân sự giảm nhưng quỹ công việc, dường như, lại có phần không giảm. Thiết nghĩ, thay vì cho thôi việc hay tinh giản biên chế, vì sao không “sàng lọc” những cán bộ có nhiều “thời gian rảnh rỗi”; tuyển dụng thêm công chức, viên chức để cho… dân nhờ?

“Rồi thì giải quyết công việc bằng biện pháp trực tuyến. Thoạt nghe, rất là tiện. Nhưng thực tế thì rất là mệt. Với gia đình nào có người biết công nghệ thì còn dễ, còn với gia đình nào…. Như trước, tôi có làm giấy tờ liên quan tạm trú. Người nhà lên liên hệ cơ quan chức năng, họ kêu lên cổng dịch vụ quốc gia khai trực tuyến. Rồi tôi cũng khai, khai hoài không được chấp nhận. Tôi phải ra công an hỏi lại, người ta cho cái đơn, chỉ viết. Về viết, tưởng ra nộp là được, ai dè họ coi xong, họ nói, ok rồi đó, về khai y chang vậy trên cổng đi. Trong khi đó, lúc trước, làm giấy tờ, nộp vô, là xong. Còn này vừa phải cất công lên hỏi, không hỏi thì khai hoài không được nhận; vừa cất công phải nộp trực tuyến”, một cư dân giấu tên chia sẻ.

Có thể nói, thiếu hụt nhân sự, kéo theo áp lực lớn trong công việc, điều này không chỉ “bào mòn” sức khoẻ người cán bộ mà còn ảnh hưởng không ít đến thời gian, sức khoẻ của người dân.