Để giáo viên dạy học sinh thành “Công dân toàn cầu”Mạc Văn Trang
1-8-2025
Tiengdan
Giữa tháng 7/2025 Bộ GD&ĐT đã tổ chức Hội thảo quốc tế: “Kế hoạch hành động triển khai Giáo dục Công dân toàn cầu theo hướng tiếp cận toàn trường tại Việt Nam”… “Sự kiện thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc đưa tư duy công dân toàn cầu vào giáo dục phổ thông”.
Vấn đề là thực hiện bằng cách nào? Không chỉ có học nhiều ngoại ngữ, giáo viên được chuyên gia nước ngoài tập huấn… Mà là phải thay đổi TRIẾT LÝ giáo dục, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP giáo dục.
Triết lý giáo dục phải Nhân bản – Dân tộc – Khai phóng;
Nội dung: Không chỉ dạy Khoa học, công nghệ tiên tiến, mà quan trọng là phải dạy những tác phẩm Triết học, Lịch sử, Xã hội học, Văn chương… nổi tiếng của thế giới, tiếp thu những giá trị phổ quát, cao quý của nhân loại.
Phương pháp giáo dục phải từ bỏ lối nhồi sọ, học thuộc văn mẫu, “thầy đọc trò chép”, “thầy chiếu, trò ghi”, bỏ lối “luyện gà chọi”… Học sinh phải được tự do suy nghĩ, tự do sáng tạo, tự do biểu đạt; mỗi học sinh đều được tôn trọng phát huy hứng thú, năng lực riêng của mình, để “trở thành chính mình” chứ không phải tất cả phải theo một khuôn mẫu như nhau.
Người giáo viên không chỉ quen là “chiến sĩ trên mặt trận giáo dục”, chấp hành “mệnh lệnh của Tư lệnh ngành”, mà phải là chủ thể chủ động, sáng tạo trong nghề nghiệp. Họ không chỉ biết nghiền ngẫm và thực hiện những điều trong Thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi học sinh ngày khai trường 9/1945, bài nói của TBT Lê Duẩn với giáo viên “Càng yêu người bao nhiêu, càng yêu nghề bấy nhiêu”, mà cần phải quan tâm đến biết bao cuốn sách, bài viết tuyệt vời của các vĩ nhân về sứ mệnh của nhà giáo.
Một ví dụ, giáo viên cần thấm nhuần những điều trong “Thư của Tổng thống Abraham Lincoln gửi thầy hiệu trưởng ngôi trường nơi con trai ông theo học”. (Bức thư được viết vào khoảng năm 1862, hơn 160 năm trước, nhưng vẫn nguyên giá trị).
… “Con tôi sẽ phải học tất cả những điều này, rằng không phải tất cả mọi người đều công bằng, tất cả mọi người đều chân thật. Nhưng xin thầy hãy dạy cho cháu biết cứ mỗi một kẻ vô lại ta gặp trên đường phố thì ở đâu đó sẽ có những con người chính trực; cứ mỗi một chính trị gia ích kỷ, ta sẽ có một nhà lãnh đạo tận tâm. Bài học này sẽ mất nhiều thời gian, tôi biết, nhưng xin thầy hãy dạy cho cháu biết rằng một đồng đôla kiếm được do công sức lao động của mình bỏ ra còn quý giá hơn nhiều so với 5 đô la nhặt được trên hè phố…
Xin thầy dạy cho cháu biết cách chấp nhận thất bại và cách tận hưởng niềm vui chiến thắng.
Xin hãy dạy cháu tránh xa sự đố kỵ.
Xin dạy cháu biết được bí quyết của niềm vui chiến thắng thầm lặng. Dạy cho cháu biết được rằng những kẻ hay bắt nạt người khác nhất lại là những kẻ dễ bị đánh bại nhất…
Xin hãy giúp cháu nhìn thấy thế giới kỳ diệu của sách… nhưng cũng cho cháu có đủ thời gian để lặng lẽ suy tư về sự bí ẩn muôn thuở của cuộc sống: đàn chim tung cánh trên bầu trời, đàn ong bay lượn trong ánh nắng và những bông hoa nở ngát bên đồi xanh.
Xin giúp cháu có niềm tin vào ý kiến riêng của bản thân, dù tất cả mọi người xung quanh đều cho rằng ý kiến đó hoàn toàn sai lầm…
Xin hãy dạy cho cháu biết cách đối xử dịu dàng với những người hòa nhã và cứng rắn với những kẻ thô bạo. Xin tạo cho cháu sức mạnh để không chạy theo đám đông khi tất cả mọi người đều chỉ biết chạy theo thời thế.
Xin hãy dạy cho cháu biết phải lắng nghe tất cả mọi người nhưng cũng xin thầy dạy cho cháu biết cần phải sàng lọc những gì nghe được qua một tấm lưới chân lý để cháu chỉ đón nhận những gì tốt đẹp…
Xin hãy dạy cho cháu biết cách mỉm cười khi buồn bã, xin hãy dạy cháu biết rằng không có sự xấu hổ trong những giọt nước mắt.
Xin hãy dạy cho cháu biết chế giễu những kẻ yếm thế và cẩn trọng trước sự ngọt ngào đầy cạm bẫy.
Xin hãy dạy cho cháu rằng có thể bán cơ bắp và trí tuệ cho người ra giá cao nhất, nhưng không bao giờ cho phép ai ra giá mua trái tim và tâm hồn mình…
Xin hãy dạy cho cháu khoanh tay làm ngơ trước một đám đông đang gào thét… và đứng thẳng người bảo vệ những gì cháu cho là đúng…
Xin hãy đối xử dịu dàng với cháu nhưng đừng vuốt ve nuông chiều cháu bởi vì chỉ có sự thử thách của lửa mới tôi luyện nên được những thanh sắt cứng rắn.
Xin hãy dạy cho cháu biết rằng cháu phải luôn có niềm tin tuyệt đối vào bản thân, bởi vì khi đó cháu sẽ luôn có niềm tin tuyệt đối vào nhân loại.
Đây quả là một yêu cầu quá lớn, tôi biết, thưa thầy. Nhưng xin thầy cố gắng hết sức mình, nếu được vậy, con trai tôi quả thật là một cậu bé hạnh phúc và may mắn”.
TÓM LẠI, muốn giáo dục học sinh thành “Công dân toàn cầu” thì người giáo viên phải là “Giáo viên toàn cầu”, thấm nhuần những giá trị cao quý của toàn nhân loại.
No comments:
Post a Comment