ĐỐI THOẠI

Phúc Lai - Về cuộc chiến tranh của Putler ở Ukraine ngày 14/06/2025
dimanche 15 juin 2025
Thuymy

1. Lại nói về Battle of Kursk 2024

Vừa xong có người nhắn tin nói chuyện với tôi về trận đánh Kursk, với thông tin rằng “người phương Tây bảo chiến dịch Kursk của Ukraine thất bại do UAV, và tổn thất rất lớn.”

Tôi buộc phải nói rằng, một người bạn của tôi có con là đại úy, bác sĩ quân y trên chiến trường Kursk trước thời điểm Nga phản công, vẫn còn gọi điện đều đặn nói chuyện với bố của mình ở nước ngoài.

Nếu quý vị nào còn nhớ, tôi đã từng nhận xét: Chiến dịch Kursk 2024 của Ukraine nằm trong Kế hoạch Hòa bình của họ, nó diễn ra trước khi Zelenskyy đi Mỹ gặp ông Biden vài ngày. Hồi đó tôi đã đoán rằng, Zelenskyy cần vũ khí tầm xa với số lượng đáng kể để đánh vỡ phía sau mặt trận của Nga, theo “kiểu HIMARS” trước đây (mùa thu 2022) mà kết quả của cách tác chiến đó đã rất rõ.

Đó là đánh rỗng chân phòng tuyến của Nga ở phía sao, phong tỏa đường tiếp viện cho khu vực hữu ngạn Dnipro ở tỉnh Kherson và chính thành phố này, dẫn đến việc Nga vỡ trận, bỏ chạy để Ukraine chiếm lại cả Izyum, Kupyansk và sau đó là thành phố Kherson.

Vì vậy khi ông Biden không đồng ý (đến bây giờ vẫn không ai rõ được tại sao ông ấy lại có cái chiến lược quản lý leo thang kỳ dị vậy), rồi sau đó Đảng Dân chủ, đại diện là bà Harris thất cử trước Donald Trump của Đảng Cộng hòa, coi như Kế hoạch Hòa bình của Zelenskyy chẳng còn, vì những tính toán của nó sai cả.

Tuy nhiên, Chiến dịch Kursk vẫn còn chút tác dụng, dù tôi viết nhiều lần: (1) Người Ukraine có thể rút bất cứ lúc nào và (2) Việc người Ukraine có mặt trên lãnh thổ Nga có tác động khác, không phải về quân sự mà về chính trị. Vì thế chỉ cần 2 ki-lô-mét vuông, không phải là 200 hay 2.000 ki-lô-mét vuông họ chiếm giữ của Nga, là đủ. Việc này tôi viết đâu vài lần, và trước khi Trump tiếp quản ghế Tổng thống, cũng như trước khi chiến dịch phản công của Nga nổ ra.

Một ý nữa tôi viết: Người Ukraine không chiếm Kursk theo kiểu Nga chiếm đất của Ukraine, nghĩa là phải chiếm giữ. Những ngày đầu của chiến dịch này, quân Ukraine còn có mặt ở ngoại vi của Lgov, cách Sudzha đến 60 ki-lô-mét theo đường cái. Hành động này của họ đã gây hoang mang cực độ cho dân chúng Kursk. Sau đó chúng ta lại không thấy những thông tin về hướng này nữa.

Việc Trump quay lại Nhà Trắng với thái độ của điệp viên Krasnov đã thêm một cú đánh trời giáng vào Chiến dịch Kursk của người Ukraine, và gần như chắc chắn chiến dịch này sẽ phải chấm dứt. Việc cắt thông tin tình báo chỉ là biểu hiện bên ngoài của trò mất dạy của tay Krasnov này mà thôi.

Vì vậy, đến câu hỏi thứ hai của người này, gửi cho tôi một đoạn video nhảm nhí về một loạt các hợp tác chế tạo vũ khí của Hoa Kỳ với Ukraine. Lại một thuyết âm mưu của bọn MAGA, vũ khí đầy kho, nếu Trump mà ủng hộ Ukraine thì cần gì phải đi đêm về hôm như thế, hâm à.

Theo một “bà hàng nước” vừa bị mất việc khỏi USAID, anh này cũng là thạo tin và nắm được đủ thứ, thì các hoạt động viện trợ của Mỹ cho Ukraine nói chung là ngừng, không cần chờ thằng bỏ mẹ nào đó phải tuyên bố. Anh này nói ngay từ khi Trump lên nắm quyền lần thứ hai, và từ đó đến nay vẫn khẳng định như vậy. Thật ra nói chấm dứt hoàn toàn cũng không đúng, vẫn có vài gói nọ, gói kia chính quyền Trump chưa bao quát được hết, hoặc ngại phải bồi thường cho đối tác đã ký, thì phải giao nốt.

Cuối cùng là chuyện “UAV cáp quang Nga đang làm mưa làm gió trên chiến trường.” Có đúng không? Đúng. Theo dòng tin tức, sự kiện thì đầu năm nay (hồi tháng Giêng) rộ lên các bài báo về chuyện này: Nga đi đầu trong sử dụng UAV cáp quang để tấn công trên chiến trường. Tác động của nó ban đầu là “không phải nghĩ”, tức là nó gây hại đáng kể và là sự thật. Một sự thật nữa là hiện nay chính người Ukraine cũng học tập và sử dụng nó.

Tác dụng, tức ưu điểm của UAV cáp quang là rõ ràng: Nó chống được chiến tranh điện tử. Nhưng có một điều khác, cũng ngày càng trở nên rõ hơn với chúng ta: Người Ukraine không quá hào hứng với hướng phát triển này. Tại sao vậy? tất nhiên đi kèm với ưu điểm thì phương thức điều khiển này có quá nhiều nhược điểm, như phạm vi và khả năng cơ động hạn chế. Máy bay không người lái vì cáp có thể vướng vào chướng ngại vật và hạn chế các khúc cua gấp. Ngoài ra, cáp quang dễ bị hư hỏng hoặc đứt, có thể dẫn đến mất kiểm soát và máy bay không người lái có khả năng bị rơi.

Cuộn cáp làm tăng khối lượng dẫn đến làm giảm khả năng tải trọng của máy bay không người lái đồng thời cần thêm không gian để vận chuyển và lưu trữ. Để một máy bay không người lái hoạt động đến tầm 10 ki-lô-mét, cần một cuộn cáp nặng 2,1 kg. Cáp có thể bị hư hỏng do các yếu tố môi trường đặc biệt là tác động vật lý, có khả năng dẫn đến mất tín hiệu. Cuối cùng, việc điều khiển bằng cáp quang về nguyên tắc đắt hơn hệ thống vô tuyến.

Vậy vấn đề ở đây là gì, tại sao người Ukraine lại phàn nàn về chuyện đó? Rõ ràng chúng ta đang nằm trong một câu chuyện là “người Ukraine phàn nàn rằng từ khi Nga phát triển mạnh UAV điều khiển bằng cáp quang thì năng lực sử dụng UAV trên chiến trường của Nga tốt hẳn lên, và trước mắt chiến tranh điện tử của Ukraine chưa có phương pháp hữu hiệu để xử lý chúng.” Đó là… góc nhìn thứ nhất. Còn góc nhìn thứ hai, là Nga đang gặp phải vấn đề năng lực chiến tranh điện tử của Ukraine tốt hơn, vượt trội hơn… do vậy buộc phải phát triển mạnh phương pháp điều khiển này. Vậy thôi.

Cứ nhìn Shahed tức Gerand gần đây bay vào bị gây nhiễu hoặc lái đi chỗ khác thì biết… Vậy điểm cần kết luận là gì? Là chiến lược của hai bên hoàn toàn khác nhau. Gần đây nhất Chiến dịch Mạng Nhện và nhiều đòn tấn công khác đã cho chúng ta thấy năng lực UAV tầm xa của người Ukraine đã mạnh như thế nào. Với tầm bay như thế, đương nhiên phải quan tâm đến vấn đề điều khiển và chiến tranh điện tử, quan tâm gì đến chuyện… cáp quang hóa lực lượng UAV.

Quay lại với câu chuyện “Chiến dịch Kursk” – chuyện vẫn y nguyên: Chúng ta rất lâu quen với tư duy cũ, chẳng hạn tấn công là phải pháo bắn chuẩn bị, xe tăng tràn lên, rồi quân đội (Nga) tấn công như vũ bão với lực lượng xe bọc thép hùng hậu… và chiếm được đất là phải đào hầm hào, cố thủ ở đó. Hồi đó chúng ta đã phát hiện ra, người Ukraine biến Kursk thành nơi thử nghiệm, huấn luyện chiến thuật mới, sử dụng tác chiến cơ động và cũng không dùng nhiều quân. Người ta đã thi hành chiến tranh phi đối xứng từ đầu, mà không hiểu sao cứ đem cái trí tưởng tượng với tư duy kiểu Nga ra áp đặt lên đối thủ là thế nào chứ.

Chắc chắn, chiến tranh là phải tổn thất, nhưng cũng đã có rất nhiều thứ thay đổi. Vừa mới xong, sau khi nhận được câu hỏi của tôi về vấn đề UAV cáp quang, một “bà hàng nước” nói:

“Bí quá (ám chỉ Nga) mới phải phát triển cái món đó, chứ nếu không bị phá sóng, nhiễu sóng… thì phát triển cái đó làm gì. Với chiến thuật của người Ukraine là phân tán và cơ động, thì phương pháp này không quá ghê gớm như chính người Ukraine đang nói vậy đâu. Hiện nay họ (người Ukraine) bắt đầu sử dụng những biện pháp chống UAV cáp quang, ví dụ như những UAV chuyên đi săn mồi, nó được trang bị lưỡi cắt titan để cắt cáp, ngoài ra việc sử dụng những camera rất nhạy để phát hiện trung tâm điều khiển: chỉ trong điều kiện có nguồn sáng rất yếu, các sợi cáp quang cũng đã có thể bị phát hiện…”

Vỏ quít dày có móng tay nhọn.

2. Liên quan đến xung đột Israel – Iran hiện nay

Tôi không quan tâm đến chiến tranh lắm, thật! Nên, chuyện họ đánh nhau, xem vậy biết vậy thôi. Vừa xong có cậu hỏi: Vụ F-35 của Israel bị Iran bắn hạ thế nào hả bác? Tôi trả lời: có rơi cái nào đâu, ơ hay nhỉ? Lại còn viện dẫn hình ảnh phi công nhảy dù. Tôi hỏi lại: Cậu bị hâm à? Khi nào BBC đưa tin hẵng hay. Phòng không Iran đến mấy quả tên lửa hành trình vốn bay chậm hơn nhiều còn chẳng chống được, thì máy bay tàng hình chống thế đíu nào được. Tôi thử search bằng tiếng Anh ngoài nguồn Iran, toàn mấy blog Ấn Độ pro Nga tung tin.

Giống cái cậu trên đây hỏi lằng nhằng, tôi bảo: Cậu muốn gì ở tôi vậy? Tin thì tin, không tin thì thôi, định thuyết phục với tranh luận với tôi để làm gì? Mất thời gian, bận bỏ mẹ cứ lằng nhà lằng nhằng. Đừng bao giờ làm cái việc ngồi hóng tin trên mạng xã hội rồi làm loạn cả lên.

3. Các diễn biến trên chiến trường, Nga vẫn thắng to trên báo chí xứ Nam Quảng Tây.

Vẫn chuyện đưa tin. Từ cả tuần trước đã râm ran tin Nga chỉ còn cách địa giới hành chính giữa hai tỉnh Donetsk và Dnipropetrovsk có… 600 mét. Hôm nay vẫn chưa có nguồn tin nào xác nhận được chuyện này. ISW thì ghi nhận quân Ukraine phản công gần Toretsk. ISW viết:

Trích : Người phát ngôn của một lữ đoàn Ukraine hoạt động theo hướng Chasiv Yar đã báo cáo rằng lực lượng Nga đang tăng cường sử dụng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) có cáp quang.

Người phát ngôn của Nhóm Lực lượng Luhansk Ukraine, Trung tá Dmytro Zaporozhets đã báo cáo vào ngày 13 tháng 6 rằng lực lượng Nga theo hướng Kramatorsk (Chasiv Yar) đang tăng cường sử dụng máy bay không người lái trinh sát để xác định các tuyến liên lạc mặt đất (GLOC) của Ukraine. Zaporozhets cũng tuyên bố rằng việc sử dụng rộng rãi tác chiến điện tử (EW) của Nga theo hướng Kramatorsk đang làm phức tạp thêm các nỗ lực phản công bằng máy bay không người lái FPV của lực lượng Ukraine.

Cái anh “Trung tá Dmytro Zaporozhets” này tôi nghĩ chữ Zaporozhets phải có ngoặc kép và là bí danh, nghĩa là “Dmytro người Zaporozhe”. Đấy nhé, nhắc đến máy bay không người lái cáp quang thì ở đây lại có tin về chuyện này.

Ở hướng Sumy, vẫn nhì nhằng như trong bài cách đây cả tuần tôi báo cáo quý vị. Tôi hình dung trong giai đoạn đầu tiên Nga sẽ cố gắng tấn công để tiến được càng sâu, càng tốt. Trên bản đồ cập nhật của Deep State, hiện nay đo chỗ xa nhất từ biên giới đến Yunakivka là 13 ki-lô-mét. Trên toàn “mặt trận” quân Nga tiến được chỗ dày, chỗ mỏng (tính từ biên giới), quân Nga tiến lên trên một chính diện 30 ki-lô-mét.

Trong bài này tôi đo hú họa và ước tính chính diện Nga lựa chọn là khoảng 20 ki-lô-mét, hôm nay đo cẩn thận thì chính diện đó là 28 ki-lô-mét, sai mất 8 ki-lô-mét, và như vậy thì… lực lượng Nga sẽ lại còn hẻo hơn để thi hành nhiệm vụ của Putler.

Gần đây có một số người chia sẻ tin về bà nghị viên nào đó của Ukraine (ủy viên Verkhovna Rada) đăng đàn mắng chửi các vị tướng Ukraine, để quân Nga tiến sâu vào lãnh thổ Ukraine, và không có chuẩn bị gì cả… Thật ra mỗi người một cách nhìn nhận vấn đề, với người này thì quân địch có tiến 1 mét cũng là nghiêm trọng, còn với người khác thì 10 ki-lô-mét hay 20 ki-lô-mét không quan trọng, mà quan trọng là khả năng tàn phá sức chiến đấu của đối thủ đến đâu mới là vấn đề.

Tôi rất thích câu này, có lẽ nó ứng với cuộc chiến Nga – Ukraine rất phù hợp. “Họ cậy trường trận, ta dựa vào đoản binh. Dùng đoản binh chế trường trận là sự thường của binh pháp. Nếu chỉ thấy quân nó kéo đến như lửa, như gió thì thế dễ chế ngự. Nếu nó tiến chậm như tằm ăn, không cầu thắng chóng, thì phải chọn dùng tướng giỏi, xem xét quyền biến, như đánh cờ vậy, tùy thời tạo thế, có được đội quân một lòng như cha con thì mới dùng được” (Trần Hưng Đạo copyrighted).

Giai đoạn đầu của cuộc chiến – vài tuần sau ngày 24/02/2022, Nga tiến quân như lửa, như gió, tóm lại như lửa gặp gió, gặp ngay đoản binh của người Ukraine, thua như trong phim, ôm đầu máu chạy rẽ đất, để lại bao nhiêu là xe tăng và xe bọc thép. Từ Battle of Donbas trở đi, Nga muốn tiến nhanh cũng không được và quay ra dùng… các làn sóng thịt, vô tình trở thành “tiến chậm như tằm ăn”. Thực tế, Nga Putler mà không cầu thắng chóng thì ai cầu nữa. Chẳng qua là bây giờ quân Nga, nói theo kiểu dân giã vỉa hè là “không ăn được Ukraine”, hóa ra không phải là tằm ăn dâu mà gặm nhấm đất của Ukraine với tổn thất kinh khủng.

Vậy cần nhìn nhận tình hình hiện nay như thế nào? Cả hai hướng chính: Donbas và phía đông nói chung, Sumy và phía bắc nói chung, các hành động tấn công của Nga chỉ đều mang tinh chất chiến thuật, không có ý nghĩa về mặt chiến lược. Chúng ta cần phải tin vào chiến lược của người Ukraine, hiện nay đang tỏ ra rất hiệu quả vì đã có những phương tiện rất tốt, là vũ khí tầm xa để bào mòn năng lực, sức mạnh của bộ máy chiến tranh Nga. Tất nhiên để nhìn thấy kết quả của nó thể hiện rõ rệt trên chiến trường, cần phải có thời gian, nhưng chắc chắn sẽ đến.

Xin hãy nhìn lại, ngay cả khi Nga tấn công ở Vovchansk, thằng KOL ngu ngốc của chúng ta còn hô hoán: Chiếm thành phố Kharkiv đến nơi, tôi còn cho rằng tiến ào ạt được mấy ki-lô-mét, hoặc hơn chục ki-lô-mét rồi hết hơi, và y như rằng. Bây giờ với Sumy, rồi cũng sẽ lại như thế. Trên cả hướng Kharkiv lẫn Sumy, đều là các đơn vị Phòng vệ lãnh thổ, không phải quân đội chính quy của Bộ Quốc phòng, đồng thời lực lượng cũng mỏng chứ không đông đảo gì.

Thời gian đầu, quân Nga sẽ tiến được, nhưng với việc không làm chủ được bầu trời như hiện nay, thì chúng sẽ bị thiệt hại lớn và trước sau cũng sẽ dừng lại. Mới nhất: Zelenskyy cũng thông báo là chúng đã bị chặn đứng. Trước sau cũng sẽ co lại thôi, vô nghĩa.

Hướng Donetsk cũng sẽ như vậy, nếu người Ukraine tăng cường tấn công sâu vào hậu phương của Nga, thì cũng sẽ đến này cuộc tấn công đó sẽ thành “tên bay hết tầm”, đuối và rơi xuống đất. Có tin “bà hàng nước” bảo: Nga chuyển quân từ Crimea không chỉ về Sumy, mà một số được tăng cường cho hướng Donetsk. Nếu các hình dung của tôi là đúng, thì cũng không được bao lâu nữa, cả hai hướng cùng đuối, và chúng sẽ dừng lại. Riêng việc rút ở Crimea về cũng sẽ đem lại cho người Ukraine cơ hội. Xin quý vị cứ kiên trì, đừng sốt ruột và đừng bị hút theo các loại tin giả.

À tài khoản Chris O_wiki vừa có bài: Bọn Nga phàn nàn rằng vụ người Ukraine tiêu hủy mấy giàn Iskander là có tay trong bán thông tin. Ớ, chuyện này tôi viết lâu rồi mà, tay trong lại chẳng ở đủ mọi nơi đó. Tình báo Ukraine bây giờ giỏi ngang Mossad rồi.

PHÚC LAI 14.06.2025