Chủ tịch Trung Quốc họp với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ
Thanh Phương
Đăng ngày: 17/06/2025 - 12:12
RFI
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay, 17/06/2025, họp thượng đỉnh tại Kazakhstan với lãnh đạo 5 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ, trong bối cảnh Bắc Kinh trở thành một cường quốc chính yếu trong khu vực, lấn át ảnh hưởng của Nga đối với các nước này.
Hội nghị thượng đỉnh tại thủ đô Astana của Kazakhstan, diễn ra hai năm sau hội nghị đầu tiên tại Trung Quốc, với sự tham dự của ông Tập Cận Bình và các lãnh đạo của Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Tajikistan và Turkmenistan.
Dưới ảnh hưởng của Nga từ giữa thế kỷ 19 cho đến khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, Trung Á, với vị trí chiến lược giữa châu Á và châu Âu và giàu tài nguyên thiên nhiên, ngày càng thu hút những cường quốc muốn cạnh tranh với Nga trong khu vực.
Theo hãng tin AFP, trước khi họp thượng đỉnh hôm nay, chủ tịch Trung Quốc đã có các cuộc hội đàm song phương với từng lãnh đạo Trung Á, kêu gọi tăng cường hợp tác trong mọi lĩnh vực. Tân Hoa Xã cho biết, ông Tập Cận Bình đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu "thúc đẩy dự án xây dựng tuyến đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan", một trong những dự án trọng điểm của Bắc Kinh trong khu vực.
Hãng tin AFP trích dẫn nhà khoa học chính trị người Kyrgyzstan Nargiza Muratalieva nhận định: "Các quốc gia Trung Á dao động giữa các trung tâm quyền lực khác nhau, không muốn bị phụ thuộc quá mức vào một đối tác duy nhất".
Về phản ứng của Nga, hôm thứ Hai, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitri Peskov tuyên bố "không sợ" việc Trung Quốc, một "đối tác chiến lược được ưu tiên" của Nga, xích gần lại các quốc gia Trung Á, vốn là "đối tác lịch sử tự nhiên" của Nga.
Như là biểu tượng của cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Matxcơva và Bắc Kinh trong khu vực này, Kazakhstan hôm thứ Bảy tuần trước thông báo Nga sẽ xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên trên lãnh thổ của mình và Trung Quốc có thể sẽ xây dựng nhà máy thứ hai. Nhưng nay Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Á, với trao đổi mậu dịch lên đến 95 tỷ đô la vào năm 2024, theo hải quan Trung Quốc, vượt xa Liên Hiệp Châu Âu (64 tỷ theo số liệu năm 2023) và Nga (với 44 tỷ đô la).
Trung Á cũng đóng vai trò chính trong các dự án cơ sở hạ tầng lớn của Trung Quốc, trong khuôn khổ kế hoạch "Con đường tơ lụa mới". Theo chuyên gia Nargiza Muratalieva, "cả Nga và phương Tây đều không có khả năng phân bổ nguồn lực tài chính cho cơ sở hạ tầng nhanh chóng và với quy mô như Trung Quốc, đôi khi bỏ qua các thủ tục minh bạch".
Mặt khác, các công ty Trung Quốc đang ký kết ngày càng nhiều thỏa thuận trong lĩnh vực năng lượng, như khí đốt ở Turkmenistan, uranium ở Kazakhstan và đất hiếm ở Tajikistan. Nói chung, Trung Á rất giàu các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà nền kinh tế Trung Quốc đang rất cần. Trung Quốc cũng rất ủng hộ các chế độ trong khu vực, chủ yếu là chế độ độc tài. Tại hội nghị thượng đỉnh "Trung Á-Trung Quốc" lần trước, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi "chống lại sự can thiệp từ bên ngoài" có thể dẫn đến "các cuộc cách mạng" lật đổ những chính quyền đương nhiệm.
No comments:
Post a Comment