ĐỐI THOẠI

Không bụng dạ nào nghĩ đến chuyện đặt tên phường

Phạm Xuân Cần
Posted on 23/04/2025 by Boxit VN
Boxitvn

Lâu nay trên mạng xã hội người ta râm ran tranh luận chuyện đặt tên phường, xã sau sáp nhập. Trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng. Thật là tưng bừng, náo nhiệt!

Nhiều người hỏi tôi, một vài nhà báo cũng gọi đến phỏng vấn. “Sao bác/chú/anh/ không lên tiếng?”.

Tôi chỉ biết trả lời rằng: Trong đầu tôi, trong tim tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện thành Vinh này lại chia làm ba, hay làm sáu. Nên không tâm trí nào nghĩ đến chuyện đặt tên cho từng mảnh ghép ấy. Quan điểm này tôi đã thể hiện chính thức bằng bài báo. 

Trong quan điểm của tôi, mỗi đô thị là một cơ thể thống nhất. Cơ thể đó phát triển dần lên về kích thước, trọng lượng, đồng thời không ngừng gia cố các yếu tố về tinh thần, văn hóa, để ngày càng văn minh. Thành phố càng lâu đời, tính chỉnh thể, thống nhất của nó càng bền vững. Khi một đô thị phát triển quá lớn thành “siêu đô thị”, cũng không mấy khi người ta tách ra, mà thường là tìm cách mở thêm các đô thị vệ tinh, để giảm tải cho đô thị hạt nhân. Khi đó, một số chức năng của đô thị sẽ được đẩy ra các đô thị vệ tinh (như bến xe, bãi xử lý rác, chợ đầu mối, nghĩa trang…). Quy luật là thế. 

Nay ta bỏ cấp huyện, thành phố thuộc tỉnh cũng bỏ. Theo đó, các phường xã trong thành phố thuộc tỉnh sẽ phải nhập lại thành phường lớn hơn, để trực thuộc tỉnh. Cách làm giống hoàn toàn như nhập các xã ở huyện vậy. 

Nói nôm na cho dễ hiểu, nếu đô thị giống như một cơ thể con người, nay ta “nhập” đầu, mắt, mũi, miệng, hai tai với cổ thành một, bụng với ngực và hai tay thành một… chẳng hạn. Thì nó sẽ phát triển thế nào? Khi đó “phường Đầu” sẽ phải mọc thêm ngực, bụng, hai chân và các bộ phận khác cho thành một cơ thể mới. Các “phường Ngực”, “phường Chân”… cũng vậy. Mới nghĩ đến đó mà tôi đã rối. 

Hoặc có thể so sánh, lâu nay ta đang chơi một trận bóng đá trên sân lớn, 11 cầu thủ. Nay sân lớn ấy bỗng nhiên chia thành 5, 6 cái “gôn tôm”. Thì sẽ sao nhỉ? Thì có vẻ như với “gôn tôm”, ông trọng tài có tên là Tỉnh sẽ dễ theo dõi hơn. Nhưng, bóng đá sẽ phát triển thế nào nếu cứ mãi đá “gôn tôm”?

Tuy nhiên, tiến trình sáp nhập phường xã ở các đô thị thuộc tỉnh, trong đó có thành phố Vinh đang được thực hiện theo tiến độ quy định. Và, bây giờ đang đến đoạn đặt tên cho phường mới. 

Như đã nói, tôi không muốn nghĩ đến chuyện này, nhưng nếu không thể khác, thì phương án đặt tên cũng không nên cứ V1, V2, V3… Nhắc lại chuyện hồi năm 2001, ngành giao thông định đặt tên các cây cầu trên đường Vinh – Cửa Hội là Hưng Lộc 1, Hưng Lộc 2…, một nhà giáo đã viết đơn kiến nghị. Ông giả định, nếu trên Quốc lộ I cũng đặt Việt Nam 1, VN2, VN3…, thay cho Hàm Rồng, Bến Thủy, Quán Hàu,… thì còn gì là lịch sử?

Cho nên, trong các phương án, nên: (1) Có chữ “Vinh”; (2) Gắn với một địa danh nổi tiếng trong vùng. 

Trong nhiều ý kiến đã nêu trên Vinh Xưa, có vẻ như ý kiến KTS Nguyễn Đình Quang là hợp lý hơn cả.

P.X.C.

Nguồn: FB Phạm Xuân Cần 

 

 

This entry was posted in Bảo tồn địa danh, Bảo tồn văn hoá - lịch sử, Phạm Xuân Cần. Bookmark the permalink.