ĐỐI THOẠI

Từ văn hóa sợ hãi đến văn hóa không sợ hãi: Con đường cho dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 21
Vũ Đức Khanh
26-10-2024
Tiengdan

Sau hơn nửa thế kỷ chịu sự kìm kẹp của chế độ Cộng sản, Việt Nam đã tồn tại một “văn hóa sợ hãi” lan rộng và sâu đậm. Đa số người dân không dám lên tiếng trước bất công, không dám tập hợp nhau lại để đấu tranh cho quyền lợi chính đáng, cho tự do và công lý.

Nỗi sợ hãi đã ngấm vào máu thịt, khiến họ tự thu mình, chấp nhận im lặng, chịu đựng. Nhưng có lẽ đã đến lúc chúng ta cần đặt câu hỏi: Tại sao chúng ta phải sợ chính quyền? Tại sao chúng ta lại chấp nhận sống như những cá thể bị kiểm soát thay vì là những con người tự do?

Đối với con người, sự sống quý giá nhất. Ai cũng muốn sống. Nhưng sống là gì, nếu không phải là để trải nghiệm, để hoàn thiện chính mình và góp phần làm giàu có xã hội? Sống không chỉ là sự tồn tại vật chất, mà còn là sống trong tự do, không bị đe dọa bởi bất kỳ thế lực nào. Văn hóa sợ hãi chỉ là một gánh nặng trói buộc con người trong nỗi sợ vô hình. Chúng ta không thể để cho nỗi sợ đó cầm tù mãi. Đây là lúc để biến nỗi sợ hãi thành sức mạnh, để xây dựng một văn hóa không sợ hãi – một nền văn hóa của sự tự do, lòng dũng cảm, và niềm tin vào tương lai.

Văn hóa sợ hãi là gì?

Văn hóa sợ hãi không phải là một khái niệm trừu tượng. Nó là trạng thái mà trong đó, mỗi cá nhân đều phải cân nhắc lời nói, hành động của mình vì lo sợ hậu quả. Đó là khi người dân sợ hãi cả những điều rất cơ bản như quyền tự do biểu đạt, quyền tụ tập, quyền yêu cầu một xã hội tốt đẹp hơn. Văn hóa sợ hãi là sản phẩm của một hệ thống chính trị mà quyền lực nằm hoàn toàn trong tay một nhóm nhỏ, và mục tiêu của họ là duy trì quyền lực bằng mọi giá.

Nhưng văn hóa sợ hãi không chỉ tồn tại nhờ sự đe dọa và đàn áp. Nó cũng tồn tại nhờ vào sự chấp nhận và khuất phục của mỗi người dân. Mỗi người khi cúi đầu trước bất công, khi chọn im lặng thay vì lên tiếng, khi chọn sống an phận thay vì đấu tranh, chính là lúc họ tiếp tay cho văn hóa sợ hãi tồn tại. Nỗi sợ hãi của người này sẽ lây lan đến người khác, và từng chút một, cả một dân tộc dần dần bị giam hãm trong một nhà tù vô hình.

Xây dựng văn hóa không sợ hãi

Để thay đổi, chúng ta phải bắt đầu từ những bước nhỏ nhất – từ chính bản thân mỗi người. Một “văn hóa không sợ hãi” không phải là sự bất chấp liều lĩnh, mà là sự dũng cảm có suy nghĩ, có lý tưởng. Đó là khi mỗi cá nhân dám đứng lên bảo vệ sự thật, công lý, và quyền lợi của mình, đồng thời hiểu rằng chính những hành động nhỏ bé này là những viên gạch xây dựng nên một xã hội tự do, công bằng và tốt đẹp hơn.

Trước hết, hãy dạy cho con cháu mình rằng sợ hãi không phải là giải pháp, và khuất phục trước bất công không bao giờ là điều đúng đắn. Trẻ em cần được dạy rằng quyền tự do không phải là điều gì xa xôi hay mơ hồ, mà là điều chúng có quyền được hưởng từ khi sinh ra. Chúng cần biết rằng tự do không thể tồn tại nếu thiếu lòng dũng cảm và quyết tâm đấu tranh.

Tiếp theo, hãy khuyến khích mọi người chia sẻ suy nghĩ, ý kiến của mình, tập hợp nhau lại để cùng nhau lên tiếng trước những vấn đề chung của xã hội. Tinh thần đoàn kết, khi kết hợp với lòng dũng cảm, sẽ là vũ khí mạnh mẽ nhất để phá tan văn hóa sợ hãi. Không ai có thể làm điều này một mình, nhưng cả một dân tộc đoàn kết, biết yêu thương và ủng hộ lẫn nhau, thì không gì có thể ngăn cản được.

Tại sao chúng ta phải sống dũng cảm?

Lịch sử đã chứng minh rằng sự sợ hãi và khuất phục chưa bao giờ dẫn đến tự do hay hạnh phúc bền vững. Những người hèn nhát sẽ chỉ để lại cho con cháu họ một di sản của sự yếu đuối và bất công. Ngược lại, những người dám đấu tranh, dám hy sinh, chính là những người để lại cho hậu thế một tương lai rạng ngời, một xã hội tự do, một nền văn hóa không sợ hãi.

Chúng ta sống, nhưng không phải để chấp nhận làm nô lệ cho nỗi sợ. Sống là để cống hiến, để làm cho cuộc sống này trở nên ý nghĩa hơn không chỉ cho chúng ta mà còn cho con cháu, những thế hệ mai sau. Nếu chúng ta không đứng lên bây giờ, thì ai sẽ là người bảo vệ cho tương lai của con cháu chúng ta? Nếu chúng ta không dám hy sinh, thì ai sẽ là người gieo mầm cho một xã hội không còn sợ hãi?

Một Việt Nam không sợ hãi sẽ là một Việt Nam tự do, dân chủ và thịnh vượng

Đã đến lúc để đất nước chúng ta bước sang một trang mới. Một Việt Nam không sợ hãi sẽ là một Việt Nam tự do, dân chủ, và thịnh vượng. Đây không phải là điều không thể đạt được; nó chỉ phụ thuộc vào ý chí, lòng dũng cảm và niềm tin của mỗi người dân. Đã đến lúc chúng ta gạt bỏ nỗi sợ hãi, để nó không còn là gánh nặng đè nặng trên vai mỗi cá nhân. Đã đến lúc mỗi người trong chúng ta dũng cảm đứng lên, đấu tranh vì một tương lai tốt đẹp hơn cho chính mình, cho gia đình và cho cả dân tộc.

Nỗi sợ hãi sẽ không còn chỗ đứng trong một xã hội mà mỗi người đều ý thức được giá trị của tự do và công lý. Và chỉ khi đó, chúng ta mới thực sự sống đúng nghĩa – không còn là những con người bị giam hãm, mà là những con người tự do, mạnh mẽ và dũng cảm. Hãy cùng nhau xây dựng một Việt Nam không sợ hãi, một Việt Nam tự do, dân chủ, và thịnh vượng, vì tương lai của chính chúng ta, và vì tương lai của thế hệ mai sau.