ĐỐI THOẠI

VNTB – WDAG yêu cầu trả tự do cho nhà báo Phạm Chí Dũng

31.10.2024 8:04
VNThoibao

(VNTB) – Biện pháp khắc phục thích hợp là trả tự do ngay lập tức cho ông Phạm Chí Dũng và trao cho ông quyền được bồi thường và các khoản bồi thường khác theo luật pháp quốc tế.

Ngày 1 tháng 10 năm 2024, Nhóm công tác về giam giữ tùy tiện (WGAD) đã ban hành Ý kiến ​​số 39/2024 liên quan đến trường hợp của ông Phạm Chí Dũng (Việt Nam).

Ông Phạm Chí Dũng là một nhà báo, nhà văn và nhà phân tích độc lập làm việc với nhiều hãng thông tấn quốc tế. Ông là đồng sáng lập của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam với tờ báo mạng Việt Nam Thời Báo. Ông cũng là thành viên của Diễn đàn Xã hội Dân sự và Hội Cựu tù nhân lương tâm Việt Nam.

WGAD nhận thấy việc giam giữ ông Phạm Chí Dũng là tùy tiện theo Loại I, II, III và V, và yêu cầu Chính phủ Việt Nam thực hiện các bước cần thiết để khắc phục tình hình của ông Dũng mà không chậm trễ và đưa tình hình phù hợp với chuẩn mực quốc tế có liên quan. Theo WGAD, biện pháp khắc phục thích hợp là trả tự do ngay lập tức cho ông Phạm Chí Dũng và trao cho ông quyền được bồi thường và các khoản bồi thường khác theo luật pháp quốc tế.

WGAD lưu ý rằng vụ việc hiện tại là một trong số nhiều vụ việc được đưa ra trước Nhóm công tác trong những năm gần đây liên quan đến việc tước đoạt quyền tự do tùy tiện của con người, đặc biệt là những người bảo vệ nhân quyền, tại Việt Nam. Nhiều vụ việc trong số này tuân theo mô hình bắt giữ quen thuộc không tuân thủ các chuẩn mực quốc tế, giam giữ kéo dài chờ xét xử mà không được tiếp cận với tư pháp, bị từ chối hoặc hạn chế tiếp cận với cố vấn pháp lý, giam giữ biệt lập, truy tố theo các tội hình sự được diễn đạt mơ hồ vì thực hiện quyền con người một cách hòa bình, phiên tòa xét xử kín ngắn gọn mà không tuân thủ đúng trình tự tố tụng, tuyên án không cân xứng và bị từ chối tiếp cận với thế giới bên ngoài. Nhóm công tác lo ngại rằng mô hình này cho thấy một vấn đề mang tính hệ thống với việc giam giữ tùy tiện tại Việt Nam, nếu tình trạng này tiếp diễn, có thể dẫn đến vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế.

Nhóm công tác cũng nhắc lại rằng họ hoan nghênh cơ hội được hợp tác xây dựng với Chính phủ Việt Nam để giải quyết vấn đề giam giữ tùy tiện. Một khoảng thời gian đáng kể đã trôi qua kể từ chuyến thăm Việt Nam gần đây nhất của nhóm vào tháng 10 năm 1994 và Nhóm công tác cho rằng hiện đã đến thời điểm thích hợp để tiến hành một chuyến thăm khác. Vào ngày 11 tháng 6 năm 2018, Nhóm công tác đã nhắc lại các yêu cầu trước đó của mình về việc thực hiện chuyến thăm quốc gia và sẽ tiếp tục tìm kiếm phản hồi tích cực.

Ý kiến ​​của WGAD là một tài liệu công khai của Liên hợp quốc, có thể được lưu hành thêm và sử dụng cho mục đích vận động. Ý kiến ​​đầy đủ được tại đây: A/HRC/WGAD/2024/39.

Vụ án của ông Phạm Chí Dũng đã được các Báo cáo viên đặc biệt giải quyết thông qua bốn Thư cáo buộc chung: VNM 6.2021, VNM 3.2020, VNM 5.2019, VNM 5.2014. Chính phủ Việt Nam đã trả lời cả bốn Thư: trả lời VNM 6.2021, trả lời VNM 3.2020; trả lời VNM 5.2019; trả lời VNM 5.2014.

Vụ việc của ông Dũng cũng được đưa vào Báo cáo thường niên của Tổng thư ký Liên hợp quốc về đe dọa và trả thù vì hợp tác với Liên hợp quốc trong ba năm: A/HRC/48/28 (2021), A/HRC/45/36 (2020) và A/HRC/27/38 (2014).

1. Giam giữ tuỳ tiện theo loại I: việc tước quyền tự do của ông Dũng không có cơ sở pháp lý và do đó là tùy tiện: không có lệnh bắt giữ hoặc tương đương, bị biệt giam 14 tháng trước khi đưa ra xét xử, không được phép gặp hoặc liên lạc gia đình trước khi xử án, bị chuyển trại giam mà không thông báo cho gia đình

2. Giam giữ tuỳ tiện theo loại II: ông Dũng bị bắt giam theo điều 117 do thực hiện quyền tự do ngôn luận và tự do biểu đạt, trái với điều 19 của Công ước và Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền.

3. Giam giữ tuỳ tiện theo loại III: bị biệt giam trước khi xét xử và phiên toà xét xử không công bằng.

4. Giam giữ tuỳ tiện theo loại V: bị phân biệt đối xử trong khi bị giam giữ vì không cùng quan điểm với nhà cầm quyền.