ĐỐI THOẠI

Thái Lan: Đảng Move Forward thắng cử nhường chỗ cho đồng minh Pheu Thai lập chính phủ
Reuters
22/07/2023
VOA

Những người ủng hộ Đảng Move Forward tập trung tại Đài kỷ niệm Dân chủ trong một cuộc biểu tình ở Bangkok, Thái Lan, ngày 19 tháng 7 năm 2023.

Đảng Move Forward (Tiến lên), đảng thắng cuộc bầu cử của Thái Lan, hôm thứ Sáu 21/7 đã mở đường cho đảng về nhì và cũng là đối tác liên minh – đảng Pheu Thai tìm cách thành lập chính phủ, sau khi ứng cử viên thủ tướng của Move Fordeard bị Thượng viện do quân đội hậu thuẫn ngăn chặn hai lần trong tháng này.

Đảng cấp tiến Move Forward và đảng dân túy Pheu Thai chiếm đa số trong 500 ghế hạ viện sau khi đánh bại các đối thủ bảo thủ được quân đội hậu thuẫn trong cuộc bầu cử ngày 14 tháng 5, một sự bác bỏ rõ ràng 9 năm cai trị của chính phủ do quân đội hậu thuẫn.

Nhưng một trở ngại lớn đối với liên minh của họ là Thượng viện gồm 249 thành viên, được quân đội bảo hoàng bổ nhiệm sau cuộc đảo chính năm 2014 thường thống nhất thành một khối chung trong các biểu quyết để bảo vệ lợi ích của họ, kể cả ngăn chặn việc thành lập chính phủ.

Liên minh tám đảng đã ủng hộ nhà lãnh đạo Move Forward Pita Limjaroenrat làm thủ tướng, nhưng ông đã bị các đối thủ bảo thủ và Thượng nghị sĩ chặn lại trong cuộc bỏ phiếu quốc hội ngày 13 tháng 7, và tiếp đến ngăn cản việc tái đề cử ông sáu ngày sau đó.

Sự phản kháng nhấn mạnh đến mối đe dọa trong chương trình nghị sự chống thiết chế của đảng Move Forward, bao gồm chấm dứt độc quyền kinh doanh, cải cách quân đội và điều gây tranh cãi nhất là sửa đổi Điều 112 của bộ luật hình sự, một đạo luật cứng rắn bảo vệ chế độ quân chủ khỏi sự chỉ trích của công chúng.

Pheu Thai, đảng chính trị đã thống trị nhất Thái Lan trong hai thập kỷ qua, cho biết họ sẽ bắt đầu vận động phiếu bầu của nhà lập pháp và đang xác định những trở ngại gì phía trước.

"Chúng tôi sẽ tìm thêm phiếu bầu từ Thượng viện và các đảng khác," lãnh đạo đảng Pheu Thai Chonlanan Srikaew nói tại một cuộc họp báo.

"Điều 112 là điều đã ngăn chặn chúng tôi, chúng tôi sẽ cần phải có thêm phiếu bầu."

Các rào cản

Pheu Thai, đảng chính trị của gia đình tỷ phú Shinawatra, không ủng hộ kế hoạch của Move Forward nhằm thay đổi luật khi quân, điều mà nhiều nhà lập pháp xác định là ranh giới đỏ.

Pheu Thai dự kiến sẽ đề cử trùm bất động sản 60 tuổi Srettha Thavisin làm thủ tướng trong cuộc bỏ phiếu tiếp theo vào ngày 27 tháng 7. Nhưng ông Chonlanan cho biết chưa có quyết định nào được đưa ra.

Pheu Thai có thể đối mặt với nhiều trở ngại giống như Move Forward và đã từng có lịch sử cay đắng với quân đội, lực lượng đã lật đổ hai chính phủ của họ, và đưa đến các cáo buộc hình sự đối với hai thủ tướng - anh em ruột Thaksin Shinawatra và Yingluck Shinawatra – cả hai phải tự lưu vong.

Phumtham Wechayachai, phó lãnh đạo đảng Pheu Thai, nói: “Chúng tôi phải làm mọi cách để bầu được thủ tướng trước ngày 27/7.

Move Forward cho biết ưu tiên của họ không phải là đấu tranh để cứu lấy chức thủ tướng của Pita mà là trả lại nền dân chủ cho đất nước và đáp ứng mong muốn của người dân.

"Rõ ràng là các thế lực bảo thủ - từ các chính trị gia, các tổ chức độc quyền kinh doanh và các tổ chức - họ sẽ không để Move Forward trở thành chính phủ," bí thư đảng Chaithawat Tulathon nói trong một cuộc họp báo, tuyên bố ủng hộ Pheu Thai.

Liên minh cần hơn một nửa quốc hội lưỡng viện ủng hộ ứng cử viên thủ tướng tiếp theo để thành lập chính phủ, bao gồm cả Thượng viện, nơi nhiều thành viên đã bày tỏ sự phản đối kịch liệt đối với việc thay đổi Điều 112, vốn quy định án tù lên tới 15 năm đối với ai xúc phạm hoàng gia.

Ông Chaithawat của Move Forward nói: “Họ đã sử dụng Điều 112 như một cái cớ và sử dụng lòng trung thành (với chế độ quân chủ) để xung đột với cuộc bỏ phiếu của công chúng”.