Lý do Việt Nam gấp rút cắt giảm một nửa chính quyền địa phươngNikkei Asia
Tác giả: Mai Nguyen
Cù Tuấn biên dịch
17-4-2025
Tiengdan
Tóm tắt: Quốc gia này cũng có kế hoạch cắt giảm 20% công chức vào năm 2030
HÀ NỘI — Việc Việt Nam gấp rút cắt giảm một nửa số tỉnh vào tháng 9, cắt giảm ít nhất một phần năm công chức vào năm 2030, xóa bỏ toàn bộ một cấp quản lý chính quyền, và xóa bỏ hàng loạt quy định đã khơi dậy hy vọng trong các hộ gia đình và công ty về mọi thứ, từ giảm tham nhũng đến tăng thu nhập.
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm đã bật đèn xanh cho kế hoạch tái cấu trúc táo bạo này hôm thứ Bảy bằng cách ký Nghị quyết 60 của Ban Chấp hành Trung ương.
Với chữ ký đó, số lượng tỉnh và thành phố của Việt Nam sẽ giảm từ 63 hiện tại xuống còn 34.
Vì các bộ và xã cũng sẽ sáp nhập, và ít nhất 20% việc làm của công chức sẽ bị xóa bỏ trong năm năm tới.
Các tổ chức của Đảng cũng sẽ phải trải qua một cuộc tái tổ chức quy mô lớn.
Những người xây dựng kế hoạch này đang nói về việc mở ra một “kỷ nguyên mới” vào tháng 1, khi nhóm lãnh đạo đảng hàng đầu tiếp theo sẽ được bầu để thiết lập các chương trình nghị sự quan trọng cho Việt Nam.
Tô Lâm đã đẩy nhanh phong trào sau khi lên nắm quyền cách đây tám tháng, sau khi người tiền nhiệm của ông, Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư tại vị lâu nhất của đảng, qua đời sau 13 năm cầm quyền.
Đây là cuộc tái cấu trúc đầy tham vọng nhất của Việt Nam kể từ khi cải cách Đổi mới được ủng hộ vào năm 1986. Phương tiện truyền thông địa phương trích lời Tô Lâm rằng “quy mô nền kinh tế vào năm 2023 gấp 96 lần năm 1986”.
So với các nước ASEAN khác, GDP của Việt Nam tính theo đô la vào năm 2024 gấp 3,3 lần năm 2010. Đây là tốc độ tăng trưởng nhanh hơn so với 2,2 lần của Philippines, 1,7 lần của Malaysia và 1,6 lần của Thái Lan. IMF dự báo GDP của Việt Nam sẽ vượt qua Thái Lan và Malaysia vào năm 2028.
Việt Nam đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% vào năm 2025 và ít nhất 10% trong những năm tiếp theo bất chấp sự bất ổn đang bao trùm nền kinh tế toàn cầu hiện nay khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phát động chiến tranh thương mại với các đối thủ và đồng minh của nước này.
Nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào xuất khẩu và đầu tư nước ngoài, và Mỹ mua gần 30% hàng xuất khẩu của nước này.
Chính phủ Việt Nam coi năm 2030 là một cột mốc quan trọng, đánh dấu cái mà họ coi là “trật tự thế giới mới” và Việt Nam còn vài năm nữa để tăng thứ hạng. “Phần còn lại của thế giới đã tiến rất xa so với chúng ta. Họ cũng đang phát triển rất nhanh. Nếu chúng ta không đổi mới, chúng ta sẽ thua“, ông Tô Lâm phát biểu trong bài phát biểu trên truyền hình trước các đảng viên toàn quốc vào thứ Tư.
Một cột mốc quan trọng khác: Năm 2045, khi chính phủ kỳ vọng Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao.
Với ít ranh giới tỉnh hơn, thay vì 44%, hiện tại đã có hơn 60% các tỉnh và thành phố Việt Nam giáp biển. Đường ra bờ biển này dự kiến sẽ mang đến cho mỗi tỉnh nhiều lựa chọn hơn cho tăng trưởng kinh tế, chẳng hạn như nuôi trồng thủy sản, thúc đẩy du lịch trên biển hoặc tiếp cận cảng và thương mại biển, do đó thúc đẩy tăng trưởng của quốc gia nhanh hơn.
Một trong những logic cơ bản ở đây là nếu một nhà đầu tư phải lựa chọn giữa hai tỉnh lân cận, họ sẽ chọn tỉnh có bến cảng để có thể xuất khẩu dễ dàng hơn.
Bên cạnh việc cắt giảm số lượng tỉnh, Việt Nam sẽ xóa bỏ các huyện, một cấp chính quyền trung gian được coi là không hiệu quả và không còn phù hợp, cũng như lãng phí ngân sách và nguồn nhân lực.
Tổng bí thư Tô Lâm, cùng với chính phủ do Thủ tướng Phạm Minh Chính lãnh đạo, không chỉ thúc đẩy cải cách nhanh chóng và sâu rộng trong bộ máy hành chính, ông còn kêu gọi đại tu mớ hỗn độn các quy định của nước này.
Việt Nam đã đặt mục tiêu xóa bỏ 30% các thủ tục hành chính. Nước này cũng có ý định số hóa nhiều quy trình. Ý tưởng là để các công ty và nhà đầu tư ít phải thông qua các cơ quan hơn và cắt giảm giấy tờ mà họ phải nộp.
Một doanh nhân châu Âu gần đây đã mô tả số lượng giấy tờ cần thiết để đưa một container chứa hơn 20 loại hàng hóa vào Việt Nam. Ông cho biết chồng giấy này cao bằng bục phát biểu – thường cao hơn một mét.
Nếu Việt Nam muốn đạt được mục tiêu xuất khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài, những người xóa bỏ thủ tục hành chính tại đây sẽ phải vượt qua cả một ngọn núi.
Các nhà lập pháp của nước này sẽ họp vào tháng 5 và tháng 6 để thông qua một loạt luật và quy định nhằm mở đường cho những thay đổi đầy tham vọng do đảng và chính phủ đề ra.
Chủ tịch Quốc hội Việt Nam cho biết các nhà lập pháp có thể phải “làm việc suốt đêm” để hoàn thành khối lượng công việc của mình.
Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, những thay đổi và sáp nhập đã làm chậm trễ các thủ tục hành chính.
Với cải cách này, một số công chức lớn tuổi sẽ thấy mình thất nghiệp mặc dù nhận được một khoản bồi thường kha khá.
Việc sa thải công chức đã là một thách thức trong nhiều năm. Làm việc cho chính phủ ở Việt Nam từ lâu đã được coi là một nghề nghiệp an toàn mặc dù mức lương chính thức thấp. “Những ai không thấy mình đáp ứng được các yêu cầu thì nên chủ động từ chức và nhường chỗ cho những người khác phù hợp hơn. Đây là một hành động dũng cảm“, ông Lâm nói.
Chính phủ từ lâu đã muốn tinh giản lực lượng lao động khổng lồ của mình để tăng hiệu quả và giải phóng tiền để tăng lương.
Lương công chức chính phủ, không bao gồm các khoản phụ cấp, thường dao động từ khoảng 3 triệu đồng đến 23 triệu đồng (khoảng 110 đến 890 đô la) một tháng, thấp hơn mức lương trung bình của thị trường, khiến họ tham nhũng.
Bộ Nội vụ đề xuất rằng, cuối cùng công chức sẽ được trả lương ở mức lương trung bình của khu vực tư nhân, dự kiến sẽ làm giảm động cơ tham nhũng.
Hiện vẫn chưa rõ liệu đề xuất này có thể đạt được trong thời gian tới hay không.
Tuy nhiên, những cải cách lớn cùng tốc độ và quyết tâm của các nhà lãnh đạo cấp cao của Việt Nam đã khơi dậy hy vọng trong người dân thường và cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu ngày càng bất ổn.
No comments:
Post a Comment